Waterbeheer: verschil tussen versies
Uit wiki
| (25 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Waterbeheer''' is het totaal aan activiteiten die tot doel hebben om het [[grondwater|grond]]- en [[oppervlaktewater]] zo goed mogelijk te beheren en is onderdeel van de [[Waterstaat in Nederland|waterstaat]]. Aangezien een ''teveel'' aan water even onwenselijk is als ''te weinig'' water, houdt dit in: | '''Waterbeheer''' is het totaal aan activiteiten die tot doel hebben om het [[grondwater|grond]]- en [[oppervlaktewater]] zo goed mogelijk te beheren en is onderdeel van de [[Waterstaat in Nederland|waterstaat]]. Aangezien een ''teveel'' aan water even onwenselijk is als ''te weinig'' water, houdt dit in: | ||
| − | * het | + | * het zorg dragen voor veiligheid tegen '''[[overstroming|overstromingen]]''' |
| − | + | [[Bestand:Doorbraak2.jpeg|400×253px|link=]] | |
| + | foto: www.deltawerken.com | ||
| − | ==Praktijkvoorbeelden== | + | * het zorg dragen voor de aanwezigheid of aanvoer van voldoende '''water van goede [[waterkwaliteit|kwaliteit]]''' |
| + | [[Bestand:Waterbekken.jpg|400×300px|link=]] | ||
| + | |||
| + | ===Praktijkvoorbeelden=== | ||
Een aantal praktijkvoorbeelden van waterbeheer: | Een aantal praktijkvoorbeelden van waterbeheer: | ||
| − | * Het | + | * Het doorspoel-beleid van polders ter bestrijding van zoute [[kwel]]. |
* Het sturen van de hoeveelheid water welke een land binnen komt, wegstroomt en daarmee de watervoorraden beheren. | * Het sturen van de hoeveelheid water welke een land binnen komt, wegstroomt en daarmee de watervoorraden beheren. | ||
* Onderzoeken hoe hoog en stabiel dijken moeten zijn om voldoende veiligheid te garanderen. | * Onderzoeken hoe hoog en stabiel dijken moeten zijn om voldoende veiligheid te garanderen. | ||
| Regel 14: | Regel 18: | ||
* Het bouwen van [[stuwmeer|stuwmeren]] om in droge perioden over voldoende water te beschikken. | * Het bouwen van [[stuwmeer|stuwmeren]] om in droge perioden over voldoende water te beschikken. | ||
| − | ==Waterbeheer in transitie== | + | ===Waterbeheer in transitie=== |
| − | Door <strong>[[klimaatverandering]], [[zeespiegelstijging]], [[bodemdaling]]</strong> en een toenemende <strong>[[druk op de beschikbare ruimte | + | Door <strong>[[klimaatverandering]], [[zeespiegelstijging]], [[bodemdaling]]</strong> en een toenemende <strong>[[druk op de beschikbare ruimte]]</strong> is er <strong>wereldwijd</strong> sinds de jaren negentig van de vorige eeuw een '''<strong>toenemend bewustzijn</strong>''' van de noodzaak om anders om te gaan met water. De eeuwenoude technische maatregelen en oplossingen zijn niet meer voldoende. <strong>[[Overheden]]</strong>, <strong>[[maatschappelijke organisaties]]</strong> en <strong>[[marktpartijen]]</strong> zoeken naar andere <strong>[[duurzamere oplossingen]]</strong>. Deze <strong>omslag</strong> wordt aangeduid als de <strong>watertransitie</strong>. |
| + | |||
| + | ===Leven met het water=== | ||
| + | In Europa heeft <strong>Nederland een langlopende geschiedenis op het terrein van [[waterbeheer]]</strong>. | ||
| + | [[Bestand:Strijd_t_water.jpeg|388x400px|link=]] | ||
| + | foto: www.deltawerken.com | ||
| + | <br>Doordat de bewoners van onze lage landen reeds vanaf het moment van vestiging worden geconfronteerd met de hier heersende specifieke <strong>[[klimatologische en geografische omstandigheden]]</strong>, moeten ze onder veranderende omstandigheden voortdurend <strong>[[oplossingen en antwoorden]]</strong> zien te vinden voor de problemen die het water onder wisselende omstandigheden voor hen oproept. | ||
| + | [[Bestand:400px-Afsluitdijk_met_standbeeld_Lely.jpg|400×172px|link=]] | ||
| + | Enerzijds biedt het [[delta- en kustgebied]] van het [[Nederlandse laagland]] geweldige [[kansen]] aan de bewoners die zich hier vestigen, anderzijds doen zich in deze gebieden steeds weer [[gevaarlijke bedreigingen]] voor, waaraan het hoofd moet worden geboden. | ||
| + | |||
| + | ===Werken aan het water=== | ||
| + | Zelfs binnen dit <strong>[[Nederlandse delta- en kustgebied]]</strong> hebben de diverse buurt- en dorpsgemeenschappen hun antwoorden, in de vorm van waterbeheer, op verschillende wijze afgestemd op de eigen plaatselijke eisen, die het water en land aan hen stellen. Hierbij spelen dan weer <strong>regionale politieke situaties</strong> een grote rol. | ||
| + | <br>Het gebied omvat de grote rivieren van het [[laagland]], uitmondend in één grote [[delta]], het [[duinengebied]] van de Nederlandse kust, het [[Noordhollandse waterland]], het water van [[Flevomeer]], het [[Almere]], de [[Zuiderzee]] en het [[IJsselmeer]], het [[Fries-Groningse kweldergebied]], het [[laagveengebied van Friesland]], [[moerasgebieden]] in Groningen en Drente en de [[hoogveengebieden]] van Drente, naar de kustvlakte [[afwaterende rivieren en beken]]. | ||
| + | <br>Steeds weer vraagt het stilstaande en stromende water in het gebied om gerichte antwoorden van de bewoners op de waterbeheer-problemen die zich bij voortduring voordoen. | ||
| + | [[Bestand:Waddenzee.jpg|386x286px|link=]] | ||
| + | De Nederlanders worden bouwers van [[zijlen]], [[sluizen]], [[bruggen]], [[vaarten]], [[kanalen]], [[dijken]], [[molens]] en [[gemalen]], [[ringvaarten]] en [[boezems]]. | ||
| + | |||
| + | ===Waterschappen en overheid=== | ||
| + | Het beheer en het in toom houden van het water is dermate belangrijk voor de bewoners van de Nederlandse regio, dat er vanaf de vroegste periode al onderling [[regelingen en afspraken over waterbeheer]] moeten worden gemaakt. Dit mondt, tijdens de voortgang in de tijd, uit in [[waterstaatkundige en politieke organisaties]]. Er ontstaat daarbij een veelheid aan belangengroepen, in de vorm van een grote diversiteit in [[waterschappen]], [[polderbesturen]] en andere [[bestuurlijke lichamen van waterstaat]]. | ||
| + | |||
| + | ===Strijd tegen het water=== | ||
| + | Nu de Nederlandse inspanningen op het gebieden als [[kustverdediging]], het [[aanleggen van havens en kades]], [[dijken]] en [[afsluitdijken]], [[grote inpolderingen]] en de bijbehorende [[inrichting van droogmakerijen]], [[waterstaatkundige werken]] als (open) [[stormkeringen]], [[tunnels]], [[verbindingsbruggen]] en [[aquaducten]] een steeds grotere en gewaagde omvang krijgen, overstijgt het waterbeheer de regionale omvang en treedt er een enorme [[schaalvergroting]] op. | ||
| + | [[Bestand:Oosterschelde.jpg|400x267px|link=]] | ||
| + | |||
| + | ===Schaalvergroting en export=== | ||
| + | In de laatste decennia zorgt deze schaalvergroting voor een geleidelijk en belangrijk proces van samenvoeging en fusie van de historische kleine polderbesturen en waterschappen tot de huidige grote bestuurlijke eenheden: bijna alle [[Wetterskip Fryslân|waterschappen in Friesland]] fuseren zo bijvoorbeeld tot het grote <strong>[[Wetterskip Fryslân]]</strong>. | ||
| + | De Nederlanders hebben ondertussen zulke opvallende prestaties van [[waterbeheer en -bouwkunde]] aan de dag gelegd, dat zij zich hiermee een internationale faam hebben opgebouwd. De kennis en vaardigheden op het gebied van waterbouw en waterbeheer zijn belangrijke exportproducten geworden. | ||
Huidige versie van 4 dec 2011 om 16:59
Waterbeheer is het totaal aan activiteiten die tot doel hebben om het grond- en oppervlaktewater zo goed mogelijk te beheren en is onderdeel van de waterstaat. Aangezien een teveel aan water even onwenselijk is als te weinig water, houdt dit in:
- het zorg dragen voor veiligheid tegen overstromingen
foto: www.deltawerken.com
- het zorg dragen voor de aanwezigheid of aanvoer van voldoende water van goede kwaliteit
Inhoud
Praktijkvoorbeelden
Een aantal praktijkvoorbeelden van waterbeheer:
- Het doorspoel-beleid van polders ter bestrijding van zoute kwel.
- Het sturen van de hoeveelheid water welke een land binnen komt, wegstroomt en daarmee de watervoorraden beheren.
- Onderzoeken hoe hoog en stabiel dijken moeten zijn om voldoende veiligheid te garanderen.
- Onderhoud aan gemalen, stuwen en andere kunstwerken in watergangen.
- Het schoonhouden van afvoerende watergangen om de afvoercapaciteit groot genoeg te houden.
- De kwaliteit van het oppervlaktewater, ecologie, drinkwater.
- Sturen van de grondwaterstand.
- Het bouwen van stuwmeren om in droge perioden over voldoende water te beschikken.
Waterbeheer in transitie
Door klimaatverandering, zeespiegelstijging, bodemdaling en een toenemende druk op de beschikbare ruimte is er wereldwijd sinds de jaren negentig van de vorige eeuw een toenemend bewustzijn van de noodzaak om anders om te gaan met water. De eeuwenoude technische maatregelen en oplossingen zijn niet meer voldoende. Overheden, maatschappelijke organisaties en marktpartijen zoeken naar andere duurzamere oplossingen. Deze omslag wordt aangeduid als de watertransitie.
Leven met het water
In Europa heeft Nederland een langlopende geschiedenis op het terrein van waterbeheer.
foto: www.deltawerken.com
Doordat de bewoners van onze lage landen reeds vanaf het moment van vestiging worden geconfronteerd met de hier heersende specifieke klimatologische en geografische omstandigheden, moeten ze onder veranderende omstandigheden voortdurend oplossingen en antwoorden zien te vinden voor de problemen die het water onder wisselende omstandigheden voor hen oproept.
Enerzijds biedt het delta- en kustgebied van het Nederlandse laagland geweldige kansen aan de bewoners die zich hier vestigen, anderzijds doen zich in deze gebieden steeds weer gevaarlijke bedreigingen voor, waaraan het hoofd moet worden geboden.
Werken aan het water
Zelfs binnen dit Nederlandse delta- en kustgebied hebben de diverse buurt- en dorpsgemeenschappen hun antwoorden, in de vorm van waterbeheer, op verschillende wijze afgestemd op de eigen plaatselijke eisen, die het water en land aan hen stellen. Hierbij spelen dan weer regionale politieke situaties een grote rol.
Het gebied omvat de grote rivieren van het laagland, uitmondend in één grote delta, het duinengebied van de Nederlandse kust, het Noordhollandse waterland, het water van Flevomeer, het Almere, de Zuiderzee en het IJsselmeer, het Fries-Groningse kweldergebied, het laagveengebied van Friesland, moerasgebieden in Groningen en Drente en de hoogveengebieden van Drente, naar de kustvlakte afwaterende rivieren en beken.
Steeds weer vraagt het stilstaande en stromende water in het gebied om gerichte antwoorden van de bewoners op de waterbeheer-problemen die zich bij voortduring voordoen.
De Nederlanders worden bouwers van zijlen, sluizen, bruggen, vaarten, kanalen, dijken, molens en gemalen, ringvaarten en boezems.
Waterschappen en overheid
Het beheer en het in toom houden van het water is dermate belangrijk voor de bewoners van de Nederlandse regio, dat er vanaf de vroegste periode al onderling regelingen en afspraken over waterbeheer moeten worden gemaakt. Dit mondt, tijdens de voortgang in de tijd, uit in waterstaatkundige en politieke organisaties. Er ontstaat daarbij een veelheid aan belangengroepen, in de vorm van een grote diversiteit in waterschappen, polderbesturen en andere bestuurlijke lichamen van waterstaat.
Strijd tegen het water
Nu de Nederlandse inspanningen op het gebieden als kustverdediging, het aanleggen van havens en kades, dijken en afsluitdijken, grote inpolderingen en de bijbehorende inrichting van droogmakerijen, waterstaatkundige werken als (open) stormkeringen, tunnels, verbindingsbruggen en aquaducten een steeds grotere en gewaagde omvang krijgen, overstijgt het waterbeheer de regionale omvang en treedt er een enorme schaalvergroting op.
Schaalvergroting en export
In de laatste decennia zorgt deze schaalvergroting voor een geleidelijk en belangrijk proces van samenvoeging en fusie van de historische kleine polderbesturen en waterschappen tot de huidige grote bestuurlijke eenheden: bijna alle waterschappen in Friesland fuseren zo bijvoorbeeld tot het grote Wetterskip Fryslân. De Nederlanders hebben ondertussen zulke opvallende prestaties van waterbeheer en -bouwkunde aan de dag gelegd, dat zij zich hiermee een internationale faam hebben opgebouwd. De kennis en vaardigheden op het gebied van waterbouw en waterbeheer zijn belangrijke exportproducten geworden.
