Vliegwiel: verschil tussen versies

83 bytes toegevoegd ,  14 feb 2023
k
Dode links verwijderd
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
k (Dode links verwijderd)
 
(3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
==='''Doel'''===
==='''Doel'''===
<br>Een '''vliegwiel''' wordt gebruikt om een machine bij het aanzetten door het eerste dode punt te halen en de machine vervolgens '''gelijkmatiger te laten lopen'''.
Een '''vliegwiel''' wordt gebruikt om een machine bij het aanzetten door het eerste dode punt te halen en de machine vervolgens '''gelijkmatiger te laten lopen'''.
<br>Andere namen voor een vliegwiel zijn ook: '''[[vliegwiel|jachtwiel]]''', '''[[vliegwiel|voerwiel]]''' of '''[[vliegwiel|drijfwiel]]'''.
<br>Andere namen voor een vliegwiel zijn ook: '''[[vliegwiel|jachtwiel]]''', '''[[vliegwiel|voerwiel]]''' of '''[[vliegwiel|drijfwiel]]'''.


Regel 8: Regel 7:


==='''Zonder vliegwiel of drijfkracht'''===   
==='''Zonder vliegwiel of drijfkracht'''===   
<br>'''Om die weerstand''' zonder vliegwiel of enige gelijksoortige massa met bewegingsenergie '''te overwinnen''', zou '''op de stoomzuiger een stoomdruk moeten werken van zeer wisselende kracht'''.  
'''Om die weerstand''' zonder vliegwiel of enige gelijksoortige massa met bewegingsenergie '''te overwinnen''', zou '''op de stoomzuiger een stoomdruk moeten werken van zeer wisselende kracht'''.  
<br> Natuurlijk kan men deze '''noodzakelijke veranderende kracht''' voor de verschillende zuigerposities wel '''berekenen'''. Vervolgens zou men '''de mechanische sturing van de machine daarop moeten inrichten''', maar dat is '''technisch gezien zeer gecompliceerd'''.
<br> Natuurlijk kan men deze '''noodzakelijke veranderende kracht''' voor de verschillende zuigerposities wel '''berekenen'''. Vervolgens zou men '''de mechanische sturing van de machine daarop moeten inrichten''', maar dat is '''technisch gezien zeer gecompliceerd'''.


Regel 18: Regel 17:
Omdat ook '''de stoomdruk op de zuiger''' al '''in grootte verandert''', zal de drijfstang '''op de kruk van de as een tangentiaaldruk''', dit is druk in de richting van de draairichting, uitoefenen die '''sterk wisselend''' is. Als men deze '''tangentiaaldruk op de uitgeslagen krukcirkel (van 0 tot 360 gr.)''' uitzet (vgl. een sinusgrafiek), dan krijgt men '''een golvende lijn'''.
Omdat ook '''de stoomdruk op de zuiger''' al '''in grootte verandert''', zal de drijfstang '''op de kruk van de as een tangentiaaldruk''', dit is druk in de richting van de draairichting, uitoefenen die '''sterk wisselend''' is. Als men deze '''tangentiaaldruk op de uitgeslagen krukcirkel (van 0 tot 360 gr.)''' uitzet (vgl. een sinusgrafiek), dan krijgt men '''een golvende lijn'''.


afb. 279 Stoom
[[Bestand:Vliegwiel_arbeidsverm_grafiek_bk.jpeg‎|500×177px|link=]]
'''de golvende lijn van een ééncilindermachine'''
'''de golvende lijn van een ééncilindermachine'''


Regel 31: Regel 30:


'''Volkomen bereikbaar is dit natuurlijk niet'''.
'''Volkomen bereikbaar is dit natuurlijk niet'''.
<br>De velg van het vliegwiel zal steeds een maximum snelheid V1 en een minimumsnelheid V2 bereiken, terwijl de juiste snelheid V had moeten zijn.  
De velg van het vliegwiel zal steeds een maximum snelheid V1 en een minimumsnelheid V2 bereiken, terwijl de juiste snelheid V had moeten zijn.  
<br>Voor een vliegwiel wordt daarom gerekend met een breuk:
<br>Voor een vliegwiel wordt daarom gerekend met een breuk:
<br>'''(V1-V2):V = de graad van oneenparigheid'''
<br>'''(V1-V2):V = de graad van oneenparigheid'''
Regel 40: Regel 39:
Bij zuiger(stoom)machines die met riemen of snaren '''een heel drijfwerk van een fabriek in beweging''' brengen, kan men '''lichtere vliegwielen''' kiezen, omdat men dan eigenlijk gebruik maakt van de situatie dat '''het zware drijfwerk''' (eenmaal in beweging gebracht) '''zelf als een vliegwiel''' werkt.
Bij zuiger(stoom)machines die met riemen of snaren '''een heel drijfwerk van een fabriek in beweging''' brengen, kan men '''lichtere vliegwielen''' kiezen, omdat men dan eigenlijk gebruik maakt van de situatie dat '''het zware drijfwerk''' (eenmaal in beweging gebracht) '''zelf als een vliegwiel''' werkt.


Om het aantal '''omwentelingen''' van een zuiger(stoom)machine '''zo constant mogelijk''' te houden '''bij een voortdurende afwisseling van de belasting''' kan de machine het beste '''een [[regulateur]]''' krijgen, die '''het aantal omwentelingen regelt''' en zo '''aan de belasting aanpast'''. Een goed werkende regulateur zal ervoor zorgen dat de machine, met vol geopende stoomafsluiter, zonder belasting, nauwelijks meer omwentelingen maakt dan bij volle belasting.
Om het aantal '''omwentelingen''' van een zuiger(stoom)machine '''zo constant mogelijk''' te houden '''bij een voortdurende afwisseling van de belasting''' kan de machine het beste '''een regulateur''' krijgen, die '''het aantal omwentelingen regelt''' en zo '''aan de belasting aanpast'''. Een goed werkende regulateur zal ervoor zorgen dat de machine, met vol geopende stoomafsluiter, zonder belasting, nauwelijks meer omwentelingen maakt dan bij volle belasting.


In situatie waarbij de machine '''een constante belasting''' moet aandrijven is '''een regulateur minder noodzakelijk'''. Hier kan het gewenste aantal omwentelingen goed in de hand gehouden worden met het '''openen of knijpen van de stoomafsluiter'''. In een dergelijk geval kan de machine dan beter '''beveiligd''' worden''' met een overtoerenbeveiliging''': als de machine door omstandigheden (verlies aan belasting) op hol zou dreigen te slaan, zorgt een beveiligingsmechaniek ervoor dat de stoomtoevoer wordt afgesloten.
In situatie waarbij de machine '''een constante belasting''' moet aandrijven is '''een regulateur minder noodzakelijk'''. Hier kan het gewenste aantal omwentelingen goed in de hand gehouden worden met het '''openen of knijpen van de stoomafsluiter'''. In een dergelijk geval kan de machine dan beter '''beveiligd''' worden''' met een overtoerenbeveiliging''': als de machine door omstandigheden (verlies aan belasting) op hol zou dreigen te slaan, zorgt een beveiligingsmechaniek ervoor dat de stoomtoevoer wordt afgesloten.
Regel 49: Regel 48:
Een '''vliegwiel geeft deze opgeslagen energie (arbeidsvermogen van beweging) weer af''' '''tussen de twee arbeidsslagen''' in.
Een '''vliegwiel geeft deze opgeslagen energie (arbeidsvermogen van beweging) weer af''' '''tussen de twee arbeidsslagen''' in.
Vooral bij een '''één-cilinder [[stoommachine]]''', '''tandem-[[stoommachine]]''' of '''verbrandingsmotor''' is '''een groot vliegwiel essentieel''' om de motor aan te kunnen zetten en rustig te kunnen laten lopen.
Vooral bij een '''één-cilinder [[stoommachine]]''', '''tandem-[[stoommachine]]''' of '''verbrandingsmotor''' is '''een groot vliegwiel essentieel''' om de motor aan te kunnen zetten en rustig te kunnen laten lopen.
<br>
[[Category:Techniek in de machinehal]]