Naar inhoud springen

Stoomvoedingspompen: verschil tussen versies

754 bytes toegevoegd ,  5 jun 2022
k
geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
(15 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
(Deze pagina is nog in bewerking)
(Deze pagina is nog in bewerking, mei 2019)


'''De stoomvoedingspompen van het ir. D.F. Woudagemaal'''.
'''De stoomvoedingspompen van het ir. D.F. Woudagemaal'''.
Regel 7: Regel 7:
Er zijn in de loop van het stoomtijdperk '''heel veel in aard en ontwerp van elkaar verschillende voedings(stoom)pompsystemen en voedingstoestellen''' toegepast, van zeer eenvoudige tot de ingenieuze en gecompliceerd werkende, vaak automatische pompmachines.
Er zijn in de loop van het stoomtijdperk '''heel veel in aard en ontwerp van elkaar verschillende voedings(stoom)pompsystemen en voedingstoestellen''' toegepast, van zeer eenvoudige tot de ingenieuze en gecompliceerd werkende, vaak automatische pompmachines.


De in het gemaal toegepaste stoompompen waren van het '''Worthington-type'''. Zij pompten '''het voedingswater''' '''uit de beide voedingswaterbakken''' en '''persten het vervolgens in de ketels'''. De twee '''[[Worthington-stoompompen]]''' konden gezamenlijk of afzonderlijk werken op een stel afsluiters, dat verbinding gaf met de verdere '''persleidingen'''. Het gebruik van '''twee pompen is een wettelijk vereiste'''; voorgeschreven in de Stoomwet.
De in het gemaal toegepaste stoompompen waren van het '''Worthington-type'''. Zij pompten '''het voedingswater''' '''uit de beide voedingswaterbakken''' en '''persten het vervolgens in de ketels'''. De twee Worthington-stoompompen konden gezamenlijk of afzonderlijk werken op een stel afsluiters, dat verbinding gaf met de verdere '''persleidingen'''. Het gebruik van '''twee pompen is een wettelijk vereiste'''; voorgeschreven in de Stoomwet.


'''De Worthington-pomp'''
'''De Worthington-pomp'''
Regel 24: Regel 24:


'''Schema van de schuifbeweging'''
'''Schema van de schuifbeweging'''
De schuifspiegel heeft '''vier kanalen''', waarvan '''de beide buitenste inlaat-''', '''de beide binnenste uitlaatkanalen''' voor de stoom zijn. De '''zuigerslag''' is '''begrensd''', doordat '''de zuiger tegen het einde van de slag over het uitlaatkanaal heen loopt''', de '''stoomuitlaat daarmee afsluit''', bij verder doorlopen de in de cilinder '''opgesloten stoom comprimeert''' en tenslotte '''door de daardoor ontstane tegendruk stilstaat'''. De '''beweging van de zuigerstang op de de bijbehorende schuif''' wordt aan één kant '''door een hefboom''' van de eerste, aan de andere kant door een hefboom van de tweede soort '''overgebracht'''. De schuif is niet helemaal met haar stang verbonden, maar '''heeft een zekere dode slag'''.
<br>De schuifspiegel heeft '''vier kanalen''', waarvan '''de beide buitenste inlaat-''', '''de beide binnenste uitlaatkanalen''' voor de stoom zijn. De '''zuigerslag''' is '''begrensd''', doordat '''de zuiger tegen het einde van de slag over het uitlaatkanaal heen loopt''', de '''stoomuitlaat daarmee afsluit''', bij verder doorlopen de in de cilinder '''opgesloten stoom comprimeert''' en tenslotte '''door de daardoor ontstane tegendruk stilstaat'''. De '''beweging van de zuigerstang op de de bijbehorende schuif''' wordt aan één kant '''door een hefboom''' van de eerste, aan de andere kant door een hefboom van de tweede soort '''overgebracht'''. De schuif is niet helemaal met haar stang verbonden, maar '''heeft een zekere dode slag'''.


'''In A''' bevindt de zuiger II zich in zijn uiterste stand en staat stil. Schuif I heeft haar rechter uitlaatkanaal geopend, zuiger I beweegt zich daadoor naar links en trekt door zijn hefboom de schuif II naar rechts. In de getekende stand is zuiger I zo ver naar links gekomen, dat hij juist op het punt is, schuif II aan de linkerzijde te doen openen. Terwijl de zuiger I zich verder voortbeweegt, geeft schuif II links verder opening en wordt zuiger II in beweging gebracht, voordat zuiger I het linker kanaal afsluit en ten gevolge van de stoomcompressie van de door hem opgesloten stoom stilstaat.
'''In A''' bevindt de zuiger II zich in zijn uiterste stand en staat stil. Schuif I heeft haar rechter uitlaatkanaal geopend, zuiger I beweegt zich daadoor naar links en trekt door zijn hefboom de schuif II naar rechts. In de getekende stand is zuiger I zo ver naar links gekomen, dat hij juist op het punt is, schuif II aan de linkerzijde te doen openen. Terwijl de zuiger I zich verder voortbeweegt, geeft schuif II links verder opening en wordt zuiger II in beweging gebracht, voordat zuiger I het linker kanaal afsluit en ten gevolge van de stoomcompressie van de door hem opgesloten stoom stilstaat.
Regel 45: Regel 45:
Het '''voedingswater wordt in beweging gebracht door het snel draaiende rad met schoepen''', de '''waaier''' van de '''centrifugaalpomp'''. Het '''water wordt in het hart van de waaier toegevoerd'''. De '''waaier is omgeven door een huis''', waarbij '''de ruimte tussen waaier en huis zich in de draairichting verwijdt''' (in het geval van een slakkenhuis) of door '''een ringvormige ruimte waarin leischoepen zijn aangebracht'''.
Het '''voedingswater wordt in beweging gebracht door het snel draaiende rad met schoepen''', de '''waaier''' van de '''centrifugaalpomp'''. Het '''water wordt in het hart van de waaier toegevoerd'''. De '''waaier is omgeven door een huis''', waarbij '''de ruimte tussen waaier en huis zich in de draairichting verwijdt''' (in het geval van een slakkenhuis) of door '''een ringvormige ruimte waarin leischoepen zijn aangebracht'''.


[[Bestand:
[[Bestand:Centr_fug_fig_180_k.JPG|500×336px|link=]]


In beide gevallen moet de grote snelheid waarmee het water de waaier verlaat geleidelijk teruggebracht worden om de snelheid zodoende om te zetten in een zekere druk. Voor gewone pompen is één waaier daarbij voldoende, maar als men een hoge p[ersdruk moet bereiken, zoals voor het ketelvoedingwater, schakelt men een aantal waaiers achter elkaar om een pomp zo met meerdere trappen te construeren.
In beide gevallen '''moet de grote snelheid''' waarmee het water de waaier verlaat geleidelijk teruggebracht worden om de '''snelheid zodoende om te zetten in een zekere druk'''. Voor gewone pompen is één waaier daarbij voldoende, maar '''als men een hoge persdruk moet bereiken''', zoals '''voor het ketelvoedingswater''', schakelt men '''een aantal waaiers achter elkaar''' om een '''pomp zo met meerdere trappen''' te construeren.


Stoom foto 181
[[Bestand:Centr_fug_fig_181_k.JPG|500×535px|link=]]


Het schema geeft een pomp weer met drie trappen. Na het verlaten van de eerste waaier wordt het water naar de tweede geleid en daarna naar de derde. Met b.v. drie iers wordt zo een drie keer zo hoge druk ontwikkeld als met één waaier. het aantal omwentelingen zijn hierbij uiteraard steeds gelijk. Door het toepassen van speciale leischoepen, die ervoor zorgen dat de omloop van het water zo ghunstig mogelijk verloopt, kan men de druk opvoeren tot 80% of meer, al naar gelang de capaciteit van de pomp en elektromotor.
Het schema geeft een pomp weer met '''drie trappen'''. Na het verlaten van de eerste waaier wordt het water naar de tweede geleid en daarna naar de derde. '''Met drie waaiers wordt zo een drie keer zo hoge druk ontwikkeld als met één waaier'''. '''Het aantal omwentelingenis hierbij''' uiteraard '''steeds gelijk'''. Door het toepassen van '''speciale leischoepen''', die ervoor zorgen dat de '''omloop van het water zo gunstig mogelijk''' verloopt, kan men '''de druk opvoeren tot 80% of meer''', al naar gelang '''de capaciteit van de pomp en elektromotor'''.
Het hoge aantal omwentelingen van deze elektromotor maakt deze pomp geschikt om direct met de motor te worden gekoppeld. De centrifugaalpomp heeft een lager nuttig effekt dan de zuigerpomp, maar de gemakkelijke directe aandrijving is de reden dat deze pompen later veel worden toegepast. De centrifugaalpomp leent zich ook uitstekend voor directe koppeling met een kleine stoomturbine.
Voordelen van de centrifugaalpomp zijn de grote eenvoud, een kleine kans op storingen, er is sprake van weinig slijtage. Ook is er de zekerheid dat bij een ventueel pompen tegen een gesloten afsluiter er niet een druk ontstaat die de leidingen kunnen laten springen, omdat bij het volle aantal omwentelingen de pompdruk nooit hoger kan worden dan de maximale nominale druk van de pomp.
Door de afsluiter in de persleiding te knijpen kan men de hoeveelheid afgegeven water, binnen ruime grenzen dan ook goed regelen. Voor warm water is de pomp even goed bruikbaar als bij koud water.
het is wel zo dat de centrifugaalpomp het warme water minder goed aanzuigt. Daarom moet men zorgen voor een goede toeloop van dit warme water (b.v. uit een hoger gelegen bak). Het gevaar is n.l. dat bij het aanzuigen de druk zo wordt verlaagd dat het hete water zijn overeenkomstige kooktemperatuur bereikt en de pomp dus waterdamp zou kunnen aanzuigen, waardoor hij zou afslaan.


foto 184
Het '''hoge aantal omwentelingen''' van deze elektromotor maakt deze '''pomp geschikt om direct met de motor''' '''te worden gekoppeld'''. De centrifugaalpomp heeft een '''lager nuttig effekt dan de zuigerpomp''', maar de '''gemakkelijke directe aandrijving''' is de reden dat deze pompen later '''veel worden toegepast'''. De centrifugaalpomp leent zich '''ook uitstekend voor directe koppeling met een kleine stoomturbine'''.


Bij de samenstelling van deze tekst werd gebruik gemaakt van:
'''Voordelen''' van de '''centrifugaalpomp''' zijn de '''grote eenvoud''', een '''kleine kans op storingen''', er is sprake van '''weinig slijtage'''. Ook is er de '''zekerheid''' dat bij een eventueel pompen tegen een gesloten afsluiter er '''niet een druk ontstaat die de leidingen kunnen laten springen''', omdat '''bij het volle aantal omwentelingen de pompdruk nooit hoger kan worden dan de maximale nominale druk van de pomp'''.
Stoom, uitgave der Vereeniging Krachtwerktuigen, Groningen 1929 en 1942
<br>Door '''de afsluiter in de persleiding te knijpen kan men de hoeveelheid afgegeven water, binnen ruime grenzen dan ook goed regelen'''. '''Voor warm water is de pomp even goed bruikbaar als bij koud water'''.
<br>Het is wel zo dat de centrifugaalpomp '''het warme water minder goed aanzuigt'''. Daarom moet men '''zorgen voor een goede toeloop van dit warme water (b.v. uit een hoger gelegen bak)'''. Het gevaar is n.l. dat bij het aanzuigen de druk zo wordt verlaagd dat het hete water zijn overeenkomstige kooktemperatuur bereikt en de pomp dus waterdamp zou kunnen aanzuigen, waardoor hij zou afslaan.
 
Naast de pompinstallaties van het ir. D.F. Woudagemaal zijn er vele andere pompsystemen ontwikkeld:
<br>bijvoorbeeld '''de stoomvoedingspomp van Weir '''.
<br>Zie hiervoor ook: '''[http://www.rottine.info/index.php/Stoompompen_en_Elektrische_pompen Stoompompen en elektrische pompen bij NV Halbertsma te Grou]'''
<br>
<br>
<br>[[Bestand:Centr_fug_Woudagemaal_k.JPG|500×333px|link=]]
 
'''Bij de samenstelling van deze tekst met afbeeldingen werd gebruik gemaakt van:'''
<br>'''Stoom, uitgave der Vereeniging Krachtwerktuigen, Groningen 1929 en 1942'''
 
<br>
[[Category:Techniek in ketelhuis en rookgasafvoer]]