Opvoerwerktuig: verschil tussen versies
k
Dode links verwijderd
imported>Cierick Goos k (Categorie toegevoegd) |
k (Dode links verwijderd) |
||
| Regel 19: | Regel 19: | ||
</ul> | </ul> | ||
'''Verdringingswerktuigen zijn''': '''[[Scheprad]]''', '''[[Vijzel]]''' en ''' | '''Verdringingswerktuigen zijn''': '''[[Scheprad]]''', '''[[Vijzel]]''' en '''Zuigerpomp'''. | ||
Het wachten was op '''de doorbraak''' van de '''[[poldermolen]]'''. | Het wachten was op '''de doorbraak''' van de '''[[poldermolen]]'''. | ||
| Regel 27: | Regel 27: | ||
[[Bestand:Wipmolen.jpg|394×600px|link=]] | [[Bestand:Wipmolen.jpg|394×600px|link=]] | ||
''' | '''Het scheprad''' heeft als belangrijk '''nadeel''' dat het '''veel ruimte in beslag''' neemt en het '''rendement tamelijk laag'''. De '''opvoerhoogte van een scheprad is 1 à 2 meter'''. | ||
<br>Het blad van het scheprad ketst eerst op het water voordat het water opschept. De vorm van een blad speelt mee in het uiteindelijke rendement. | <br>Het blad van het scheprad ketst eerst op het water voordat het water opschept. De vorm van een blad speelt mee in het uiteindelijke rendement. | ||
<br>'''(zie ook bij: [[scheprad]])''' | <br>'''(zie ook bij: [[scheprad]])''' | ||
| Regel 42: | Regel 42: | ||
De vijzel is een '''zeer veelvuldig gebruikt opvoerwerktuig''' in '''poldermolens''' en later ook in stoomgemalen. | De vijzel is een '''zeer veelvuldig gebruikt opvoerwerktuig''' in '''poldermolens''' en later ook in stoomgemalen. | ||
Afhankelijk van het landsdeel wordt er ook gesproken van een '''schroef''' (wordt vooral in ''' | Afhankelijk van het landsdeel wordt er ook gesproken van een '''schroef''' (wordt vooral in '''Groningen''' veelvuldig gebruikt). | ||
De '''Zuigerpomp''' werd '''bij de eerste stoomgemalen in Nederland toegepast''' en is '''tot ca. 1825''' in gebruik geweest. De drie stoomgemalen van de '''[[Haarlemmermeer]]''' ('''[[Cruquius]], | De '''Zuigerpomp''' werd '''bij de eerste stoomgemalen in Nederland toegepast''' en is '''tot ca. 1825''' in gebruik geweest. De drie stoomgemalen van de '''[[Haarlemmermeer]]''' ('''[[Cruquius]], Leeghwater en Lijnden''') waren ook '''uitgerust met zuigerpompen'''. Per gemaal waren negen zuigerpompen geïnstalleerd. | ||
[[Bestand:Stoomgemaal-leeghwater-hme.jpg|555×324px|link=]] | [[Bestand:Stoomgemaal-leeghwater-hme.jpg|555×324px|link=]] | ||
| Regel 65: | Regel 65: | ||
De '''[[centrifugaalpomp]]''' heeft als belangrijk '''voordeel''' dat de '''aanvoerbuis onder het wateroppervlak''' ligt. Dit maakt het mogelijk om '''onder alle weersomstandigheden te kunnen blijven werken'''. De pomp heeft een''' radiale werking'''. | De '''[[centrifugaalpomp]]''' heeft als belangrijk '''voordeel''' dat de '''aanvoerbuis onder het wateroppervlak''' ligt. Dit maakt het mogelijk om '''onder alle weersomstandigheden te kunnen blijven werken'''. De pomp heeft een''' radiale werking'''. | ||
Het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' heeft '''acht | Het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' heeft '''acht centrifugaalpompen''' die in '''Utrecht''' door de fabriek van '''Louis Smulders/ Jaffa''' in 1920 zijn gemaakt en geplaatst. | ||
<br>Omdat er sprake is van '''een gesloten circuit''' is het '''rendement van de centrifugaalpomp veel groter''' '''dan het [[scheprad]] en de [[vijzel]]'''. | <br>Omdat er sprake is van '''een gesloten circuit''' is het '''rendement van de centrifugaalpomp veel groter''' '''dan het [[scheprad]] en de [[vijzel]]'''. | ||
In het Woudagemaal is nergens goed te zien hoe '''diep de aanvoerbuis onder het wateroppervlak''' steekt. | In het Woudagemaal is nergens goed te zien hoe '''diep de aanvoerbuis onder het wateroppervlak''' steekt. | ||
| Regel 76: | Regel 76: | ||
'''De Schroefpomp''' | '''De Schroefpomp''' | ||
De ''' | De '''schroefpomp''' wordt zowel in de '''[[poldergemaal|poldergemalen]]''' als in '''[[boezemgemaal|boezemgemalen]]''' toegepast. Hun '''formaat hangt af van de locatie''', waar ze worden opgesteld. De '''schroef''' van de schroefpomp is, evenals de centrifugaalpomp, opgesteld '''in een gesloten circuit''' en heeft een '''axiale stromingswerking'''. Dat betekent dat '''het rendement sterk is toegenomen''' vergeleken met de vijzel: dat is een schroef die in een "open bak" draait en waarlangs lekwater kan terugvloeien. | ||
<br>De polder-stoomgemalen werkten of met een schroefpomp, of met een centrifugaalpomp. | <br>De polder-stoomgemalen werkten of met een schroefpomp, of met een centrifugaalpomp. | ||