De Waterwolf: verschil tussen versies

{{citaatbox|Verlaging van de waterstand brengt meerdere koren in het land.|Motto van het boezemgemaal De Waterwolf.}}

In de machinekamer staan vier elektrisch aangedreven Stork schroefpompen als [[opvoerwerktuig]]. Het gemaal is op 5 november 1920 door Koningin Wilhelmina in gebruik gesteld (nog geen maand nadat de Majesteit het [[ir. D.F. Woudagemaal]] in gebruik had gesteld!). De stichtingskosten waren 3 miljoen gulden.

De capaciteit van het gemaal is net zo groot als van het ir. D.F. Woudagemaal: 4000 m{{sup|3}} per minuut.

In 1920 waren drie pompen geplaatst, in 1928 volgde een uitbreiding met een vierde pomp. In 1997 zijn er twee kleinere pompen onder de vloer bijgeplaatst van ieder 250 m{{sup|3}} per minuut, waardoor de capaciteit uitgebreid is tot 4500 m{{sup|3}} per minuut.

Architect van het gemaal is Willem Reitsema (1885 - 1963) uit Leens. H. Nienhuis, eveneens uit Leens, is betrokken geweest bij de veranderingen in 1946. De bouwstijl wordt als "ambachtelijk en traditioneel" omschreven. Reitsema heeft een gevarieerd oeuvre op zijn naam staan: boerderijen, woningen, garages en utiliteitsgebouwen. Als architect is Reitsema niet in één bepaalde stijl onder te brengen hij varieerde op de Amsterdamse school die de naam Groninger stijl kreeg. Ook gebruikt hij de stijlkenmerken van Dudok en de Delftse school.

De Waterwolf bemaalt 67.000 hectare in het westen van de provincie Groningen en 29.000 hectare in het noorden van de Drenthe. Het gemaal maalt af op een peil van -0.93 m NAP. Dat is aanzienlijk lager dan het peil in de [[Friese boezem]]: -0.52 m NAP. Dat zorgt ervoor dat er goed overleg moet zijn tussen het {{taal-Fries|Wetterskip Fryslân}} en het waterschap Noorderzijlvest over het gebruik van het Lauwersmeer. Het Friese water komt via [[Dokkumer Nieuwe Zijlen]] op het Lauwersmeer.

[[Bestand:De_Waterwolf_(uitlaten).jpg‎|miniatuur|links|rechtop=1.2|Detail van de wateruitlaten.]]  

Bij Lammerburen is ter hoogte van het gemaal in het Reitdiep een sluis gebouwd. Door de sluisdeuren te sluiten stroomt het water van het Reitdiep het Kommerzijlsterried in en wordt dan door het gemaal opgepompt en uitgeslagen. Het deel van het Reitdiep tussen het gemaal en de sluizen bij Zoutkamp is een bergboezem, deze bergboezem is 6 kilometer lang. Mocht het water in de [[boezem]] van het Waterschap Noorderzijlvest te hoog staan, dan kan het afgemalen worden door de Waterwolf en tijdelijk opgeslagen in de bergboezem, totdat er een moment is om het water op het [[Lauwersmeer]] te brengen. Dat gaat onder natuurlijk verval: de sluis openzetten als het water op het Lauwersmeer lager staat dan in de bergboezem. Soms is er een probleem: in de zomer van 2006 deed de situatie zich voor, dat zowel het Lauwersmeer als de bergboezem vol met overtollig water uit de Groningse boezem stonden. Afvoeren naar de Waddenzee was op dat moment niet mogelijk, door de hoge waterstand op de Waddenzee. Op dat moment was er sprake van een serieus probleem. Oorzaak was een dagenlang aanhoudende neerslag.

Ook hier was het voortraject een lange: Prof. N.N. Henket van de Poly Technische School in Delft had aan het eind van de 19e eeuw in 1877 al eens voorgesteld om vier stoomgemalen op het Hogeland in Hunsingo te plaatsen, om hiermee de afwatering vanuit het gebied naar de [[Lauwerszee]] te verbeteren. In dat jaar verscheen het voorlopig rapport over de gewenste bemaling in Hunsingo.

[[Bestand:Reitdiep_bij_Dorkwerd_gi.jpg‎‎|miniatuur|Reitdiep bij Dorkwerd.]]

De voorstellen van Prof. Henket verdwenen in de la. In de periode dat in Friesland aan het ontwerp van het provinciaal stoomgemaal werkte, ging men in Groningen ook weer voortvarend aan de slag. Er moest een gemaal komen. De Groningers pakten het echter nog wat eigentijdser aan door van de Waterwolf direct een elektrisch gemaal te maken. De belangrijkste reden hiervan was dat de elektriciteitscentrale bij Helpman aan de zuidkant van de stad was gebouwd. Door het gemaal aan te sluiten op het elektriciteitsnet was de centrale zeker van een belangrijke afnemer. De provincie zag dit op tijd in en wilde het openbare stroomnet om die reden aanpassen. Zo kon het gebeuren dat er vrijwel gelijktijdig twee grote gemalen worden gebouwd, maar met verschillende uitgangspunten: stoom (ir. D.F. Woudagemaal) of elektriciteit (De Waterwolf).