Anonieme gebruiker
Poldergemaal: verschil tussen versies
k
Categorie toegevoegd
imported>Jan Pieter Rottine Geen bewerkingssamenvatting |
imported>Cierick Goos k (Categorie toegevoegd) |
||
| (7 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 9: | Regel 9: | ||
[[Bestand:Stoomgemaal_Leppedyk_a.jpg|400x308px|link=]] | [[Bestand:Stoomgemaal_Leppedyk_a.jpg|400x308px|link=]] | ||
'''Stoomgemaal Leppedyk bij Grou''' | |||
<br>De '''meeste stoomgemalen''' waren aan het eind van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw '''vooral in gebruik als poldergemaal'''. Rondom '''Heerenveen''' en '''Joure''' zijn enkele stoomgemalen in gebruik die '''aanvankelijk voor de vervening en later voor de veenpolders (droogmakerijen) in gebruik''' zijn. | <br>De '''meeste stoomgemalen''' waren aan het eind van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw '''vooral in gebruik als poldergemaal'''. Rondom '''Heerenveen''' en '''Joure''' zijn enkele stoomgemalen in gebruik die '''aanvankelijk voor de vervening en later voor de veenpolders (droogmakerijen) in gebruik''' zijn. | ||
| Regel 14: | Regel 15: | ||
Wat de '''spreiding van de stoomgemalen in [[Fryslân]]''' betreft, de meeste liggen '''vooral in het [[Lage Midden]]''' en '''het zuidoostelijk laagveengebied'''. Een enkel gemaal ligt '''in het kleigebied van [[Westergo]]''' en meer '''naar de kust''' van de '''[[Zuiderzee]]'''/ '''[[IJsselmeer]]'''. | Wat de '''spreiding van de stoomgemalen in [[Fryslân]]''' betreft, de meeste liggen '''vooral in het [[Lage Midden]]''' en '''het zuidoostelijk laagveengebied'''. Een enkel gemaal ligt '''in het kleigebied van [[Westergo]]''' en meer '''naar de kust''' van de '''[[Zuiderzee]]'''/ '''[[IJsselmeer]]'''. | ||
De''' bemaling in Fryslân''' (en natuurlijk ook in heel Nederland) kent natuurlijk '''een veel langere voorgeschiedenis'''. Al in de '''Middeleeuwen werd er mechanisch water uitgeslagen''', in later eeuwen werden er '''windmolens ontwikkeld en deze leverden destijds een behoorlijke bemalingscapaciteit'''. | De''' bemaling in Fryslân''' (en natuurlijk ook in heel Nederland) kent natuurlijk '''een veel langere voorgeschiedenis'''. Al in de '''Middeleeuwen werd er mechanisch water uitgeslagen''', in later eeuwen werden er '''windmolens ontwikkeld en deze leverden destijds een behoorlijke bemalingscapaciteit'''. | ||
[[Bestand:Gemaal_bij_Nijelamer.jpeg|500×355px|link=]] | |||
'''Elektrisch gemaal bij Nijelamer''' | |||
'''Naast de stoomgemalen''' van de 19e en 20e eeuw werden er '''in Fryslân ook al vroeg, diesel en elektrische poldergemalen gebouwd'''. | '''Naast de stoomgemalen''' van de 19e en 20e eeuw werden er '''in Fryslân ook al vroeg, diesel en elektrische poldergemalen gebouwd'''. | ||
<br>De '''toename van de gemalen''' van enige 10-tallen naar de huidige 900 poldergemalen valt te verklaren door een toename van de bevolking. Er ontstaan meer stedelijk gebieden, ieder met afzonderlijke waterbeheersing, waaruit het overtollige water vervolgens weer weg gemalen moet worden. Door een gecompliceerder netwerk van wegen en andere kunstwerken worden in steeds meer polders bestaande bemalingsstructuren doorsneden en moeten er poldergemaaltjes bijgebouwd worden om de bemaling opnieuw te reguleren. | <br>De '''toename van de gemalen''' van enige 10-tallen naar de huidige 900 poldergemalen valt te verklaren door een toename van de bevolking. Er ontstaan meer stedelijk gebieden, ieder met afzonderlijke waterbeheersing, waaruit het overtollige water vervolgens weer weg gemalen moet worden. Door een gecompliceerder netwerk van wegen en andere kunstwerken worden in steeds meer polders bestaande bemalingsstructuren doorsneden en moeten er poldergemaaltjes bijgebouwd worden om de bemaling opnieuw te reguleren. | ||
[[Bestand:Poldergemaaltje_Oude_Jokse_Lw.jpeg|400×291px|link=]] | |||
<br>Zo kon een rampzalige situatie bij '''Sneek''' pas opgelost worden, nadat het boezemgemaal '''[[J.L. Hooglandgemaal]]''' bij '''Stavoren''' in 1967 was gebouwd en er ook tegelijkertijd nieuwe '''poldergemalen werden bijgebouwd'''. | <br>Zo kon een rampzalige situatie bij '''Sneek''' pas opgelost worden, nadat het boezemgemaal '''[[J.L. Hooglandgemaal]]''' bij '''Stavoren''' in 1967 was gebouwd en er ook tegelijkertijd nieuwe '''poldergemalen werden bijgebouwd'''. | ||
| Regel 31: | Regel 37: | ||
Inmiddels hebben enkele waterschappen (hoogheemraadschappen) besloten om de grotere poldergemalen '''een eigen herkenbare stijl''' mee te geven. Modern, maar wel als gemaal herkenbaar. Het '''Hoogheemraadschap van Delfland''' en het | Inmiddels hebben enkele waterschappen (hoogheemraadschappen) besloten om de grotere poldergemalen '''een eigen herkenbare stijl''' mee te geven. Modern, maar wel als gemaal herkenbaar. Het '''Hoogheemraadschap van Delfland''' en het | ||
'''Hoogheemraadschap van Rijnland''' hebben dit in hun beleid vastgelegd. | '''Hoogheemraadschap van Rijnland''' hebben dit in hun beleid vastgelegd. | ||
[[Bestand:130911.jpg|516×350px|link=]] | |||
Langs de '''provinciale weg''' '''Groningen'''-'''Winsum''' staat ook '''een poldergemaal''', het bijzondere hiervan is dat de waterloop oost - west is gericht en het gebouw noord - zuid. Aan de zuidzijde is een muur van baksteen opgetrokken, een verwijzing naar de stad Groningen die ten zuiden van het gemaal ligt. Aan de noordzijde is er transparante glasgevel gemaakt. De voorbijganger kan hier ongehinderd naar binnenkijken. | Langs de '''provinciale weg''' '''Groningen'''-'''Winsum''' staat ook '''een poldergemaal''', het bijzondere hiervan is dat de waterloop oost - west is gericht en het gebouw noord - zuid. Aan de zuidzijde is een muur van baksteen opgetrokken, een verwijzing naar de stad Groningen die ten zuiden van het gemaal ligt. Aan de noordzijde is er transparante glasgevel gemaakt. De voorbijganger kan hier ongehinderd naar binnenkijken. | ||
| Regel 45: | Regel 53: | ||
(zie ook: '''[[polder]]''' en '''[[poldermolen]]''') | (zie ook: '''[[polder]]''' en '''[[poldermolen]]''') | ||
<br> | |||
[[Category:Waterbeheer]] | |||