4.504
bewerkingen
Natuurlijke lozing: verschil tussen versies
Dode links verwijderd
imported>Jan Pieter Rottine Geen bewerkingssamenvatting |
(Dode links verwijderd) |
||
| (6 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Natuurlijke lozing''' is de '''oudste en oorspronkelijke manier''' om '''het overtollige water kwijt te raken''' met als '''doe'''l: het houden van '''droge voeten''': het verkrijgen van een '''droge en betrouwbare woonstede'''. | '''Natuurlijke lozing''' is de '''oudste en oorspronkelijke manier''' om '''het overtollige water kwijt te raken''' met als '''doe'''l: het houden van '''droge voeten''': het verkrijgen van een '''droge en betrouwbare woonstede'''. | ||
Momenteel geschiedt de natuurlijke lozing en afwatering via de [[Harlingen|Zeesluizen van Harlingen]] en de [[Dokkumer Nieuwe Zijlen]] oostelijk van de stad Dokkum. | Momenteel geschiedt de natuurlijke lozing en afwatering via de '''[[Harlingen|Zeesluizen van Harlingen]] en de [[Dokkumer Nieuwe Zijlen]]''' oostelijk van de stad Dokkum. | ||
[[Bestand:800nc_k.jpg|250x300px|link=]] | [[Bestand:800nc_k.jpg|250x300px|link=]] | ||
| Regel 43: | Regel 43: | ||
<strong>Een oude "zijl" in een voormalige zeedijk: Krommesyl bij Wommels</strong> | <strong>Een oude "zijl" in een voormalige zeedijk: Krommesyl bij Wommels</strong> | ||
De '''afvoeropeningen met schuiven in de dijken''' worden <strong>[[zijl|zijlen]]</strong> genoemd. Als de natuurlijke afvloeiing een probleem wordt, wordt het water door de vroegste bewoners in de polder '''ook wel handmatig over de dijk uitgeslagen''', of men ontwikkelt manieren om dit op mechanische wijze te doen: met hefboom-installaties wordt het water met emmers over de dijk gebracht. Zulke plaatsen worden ook wel <strong> | De '''afvoeropeningen met schuiven in de dijken''' worden <strong>[[zijl|zijlen]]</strong> genoemd. Als de natuurlijke afvloeiing een probleem wordt, wordt het water door de vroegste bewoners in de polder '''ook wel handmatig over de dijk uitgeslagen''', of men ontwikkelt manieren om dit op mechanische wijze te doen: met hefboom-installaties wordt het water met emmers over de dijk gebracht. Zulke plaatsen worden ook wel <strong>pompen</strong> genoemd. | ||
[[Bestand:Dijken.jpg|280x210px|link=]] | [[Bestand:Dijken.jpg|280x210px|link=]] | ||
| Regel 59: | Regel 59: | ||
[[Bestand:Oude_zeedijk_dijkvak.jpg|600×308px|link=]] | [[Bestand:Oude_zeedijk_dijkvak.jpg|600×308px|link=]] | ||
<strong>De oude zeedijken waren in onderhoudsvakken | <strong>De oude zeedijken waren verdeeld in onderhoudsvakken. Ieder dorp was verantwoordelijk voor het eigen dijkvak.</strong> | ||
Als omstreeks '''1200/1300 de omringende zeedijk een aanéén gesloten geheel''' gaat vormen, zijn de waterschappen en de dorpsgemeenschappen uiteraard ook '''gezamenlijk verantwoordelijk voor de zeedijken'''. Aan de zeedijken moeten bovendien hogere eisen worden gesteld: letterlijk en figuurlijk. In dit gezamenlijk belang hebben de dorpen hun verplichtingen. In de loop van de geschiedenis treedt er '''een verschuiving op van verplichtingen in natura (het onderhoud van afgesproken dijkvakken) naar een financiële verplichting: waterschapslasten'''. | Als omstreeks '''1200/1300 de omringende zeedijk een aanéén gesloten geheel''' gaat vormen, zijn de waterschappen en de dorpsgemeenschappen uiteraard ook '''gezamenlijk verantwoordelijk voor de zeedijken'''. Aan de zeedijken moeten bovendien hogere eisen worden gesteld: letterlijk en figuurlijk. In dit gezamenlijk belang hebben de dorpen hun verplichtingen. In de loop van de geschiedenis treedt er '''een verschuiving op van verplichtingen in natura (het onderhoud van afgesproken dijkvakken) naar een financiële verplichting: waterschapslasten'''. | ||
| Regel 90: | Regel 90: | ||
Daarom zijn er in Friesland uiteindelijk in de 20e eeuw de twee zeegemalen <strong>[[boezemgemaal|(boezemgemalen)]]</strong> gebouwd. Bij '''dreigende toename van het boezemwaterpeil''' kunnen zij '''het overtollige water op het IJsselmeer uitslaan'''. | Daarom zijn er in Friesland uiteindelijk in de 20e eeuw de twee zeegemalen <strong>[[boezemgemaal|(boezemgemalen)]]</strong> gebouwd. Bij '''dreigende toename van het boezemwaterpeil''' kunnen zij '''het overtollige water op het IJsselmeer uitslaan'''. | ||
<br> Het stoomgemaal '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' bij Lemmer(1920) en het elektrische '''[[Hooglandgemaal]]''' bij Stavoren (1967) hebben samen '''een enorme capaciteit''': 4000 + | <br> Het stoomgemaal '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' bij Lemmer(1920) en het elektrische '''[[J.L. Hooglandgemaal]]''' bij Stavoren (1967) hebben samen '''een enorme capaciteit''': 4000 + 7200 m3 water per minuut. Zij moeten garanderen dat Friesland zijn water altijd kwijt kan. | ||
Toch is er een nieuwe politieke discussie ontstaan over de eventuele bouw van '''een nieuw zeegemaal bij Lauwersoog'''. | Toch is er een nieuwe politieke discussie ontstaan over de eventuele bouw van '''een nieuw zeegemaal bij Lauwersoog'''. | ||
[[Bestand:IMG_2258.JPG|600×400px|link=]] | [[Bestand:IMG_2258.JPG|600×400px|link=]] | ||
'''Hoge waterstand in de Friese boezem - januari 2012''' | '''Hoge waterstand in de Friese boezem - januari 2012''' | ||
Dat '''de huidige capaciteit''' bij '''plotselinge waterpeilverhogingen''' toch nog wel eens '''problematisch''' kan zijn, blijkt in '''januari 2012'''. Door herhaalde stormen met grote hoeveelheden neerslag vult de Friese boezem zich zo snel dat '''de beide gemalen grote moeite hebben om Friesland alsnog droog te houden'''. | Dat '''de huidige capaciteit''' bij '''plotselinge waterpeilverhogingen''' toch nog wel eens '''problematisch''' kan zijn, blijkt in '''januari 2012'''. Door herhaalde stormen met grote hoeveelheden neerslag vult de Friese boezem zich zo snel dat '''de beide gemalen grote moeite hebben om Friesland alsnog droog te houden'''. | ||
<br> | |||
[[Category:Waterbeheer]] | |||