Tremmen van de steenkolen

Tremmen In het stoombedrijf onderscheidt men voor de personeelsleden met hun verschillende taken traditioneel verschillende functies.

Ook bij het ir. D.F. Woudagemaal vinden wij deze functieindeling voor een groot deel terug: zie hiervoor de Functies bij het Woudagemaal Eén van de werkzaamheden is het verzamelen en aanvoeren van de brandstof naar het ketelhuis. Dit arbeidsintensieve werk wordt vaak door meerdere personen uitgevoerd, zodat de stoker in het ketelhuis niet snel zonder brandstof komt te zitten.

Het tremmen van de kolen

Bij met de hand gestookte ketels is het de gewoonte om met kruiwagens van ongeveer 150 liter inhoud de kolen van de opslagplaats naar de stookplaats in het ketelhuis te vervoeren en daar neer te storten.
Dit gebeurt zo ook in het ir. D.F. Woudagemaal. De arbeiders die de kolen opscheppen en naar het ketelhuis brengen, de zogenoemde tremmers, zijn hier meestal Lemster vissers, die in de maalperiodes, vaak in de herfst, winter of voorjaar, als de mogelijkheden van de visserij beperkt zijn, graag een extraatje willen verdienen.

Stokers in het toen nog met kolen gestookte Ir. Woudastoomgemaal te Lemmer. Van links naar rechts de volgende Lemsters: Jolt de Hey, Gerrit Rottiné, Jurjen Bootsma, onbekend en Berend Scholten.
(afbeelding: Tresoar)

Aangezien er bij het Woudagemaal geen sprake is van een continubedrijf maakt men hier geen gebruik van wagentjes, speciale kiepwagentjes of smalspoor.
Bovendien gebruikt men om de zelfde redenen daarom in het ketelhuis ook niet een vorm van mechanische en automatische stookinrichting.

Voor de vaststelling van het totale kolengebruik en de controle over het rendement van de ketelinstallatie en de vaardigheden van de stokers is het wegen van de naar de ketels getremde kolen van groot belang.
Bij het ir. D.F. Woudagemaal gebeurt dat door de kruiwagens, voordat de inhoud op de stalen vloer wordt gestort, in zijn geheel op een bascule te wegen en voortdurend een registratie van de hoeveelheid gebruikte kolen bij te houden. (zie ook: maalperiodes)

Sinds 1967 wordt er niet meer met steenkolen gestookt in het Woudagemaal, de bascule en het gereedschap is nog aanwezig in het ketelhuis