Werelderfgoed uitgelegd: verschil tussen versies

k
Toegankelijkheid verbeterd
k (Eise Eisinga planetarium toegevoegd)
k (Toegankelijkheid verbeterd)
 
(Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 2: Regel 2:


==Voorwoord==
==Voorwoord==
[[Bestand:UNESCO Logo.png|miniatuur|rechtop=0.75|UNESCO logo]]
[[Bestand:UNESCO Logo.png|miniatuur|rechtop=0.75|alt=""|UNESCO logo]]
UNESCO Werelderfgoed is van alle volkeren van de wereld, ongeacht het grondgebied waarop het zich bevindt.
UNESCO Werelderfgoed is van alle volkeren van de wereld, ongeacht het grondgebied waarop het zich bevindt.


Regel 8: Regel 8:


Boris van der Ham, Voorzitter Stichting Werelderfgoed Nederland
Boris van der Ham, Voorzitter Stichting Werelderfgoed Nederland
<br clear=all>
{{clear}}


==UNESCO==
==UNESCO==
[[Bestand:Logo door vrijwillegers.jpg|miniatuur|rechtop=0.75|Het logo van UNESCO uitgebeeld door vrijwillegers van het Woudagemaal]]
[[Bestand:Logo door vrijwillegers.jpg|miniatuur|rechtop=0.75|alt=""|Het logo van UNESCO uitgebeeld door vrijwillegers van het Woudagemaal]]
UNESCO staat voor: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation.
UNESCO staat voor: {{taal-Engels|United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation}}.


UNESCO is de VN-organisatie voor onderwijs, cultuur en wetenschap en opgericht in
UNESCO is de VN-organisatie voor onderwijs, cultuur en wetenschap en opgericht in
Regel 20: Regel 20:


De Nederlandse UNESCO Commissie vergroot de zichtbaarheid van UNESCO in Nederland en adviseert de regering over onder andere het Werelderfgoedbeleid.
De Nederlandse UNESCO Commissie vergroot de zichtbaarheid van UNESCO in Nederland en adviseert de regering over onder andere het Werelderfgoedbeleid.
<br clear=all>
{{clear}}


==De route naar werelderfgoed==
==De route naar werelderfgoed==
===Werelderfgoedverdrag===
===Werelderfgoedverdrag===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 1.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 1.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75|alt=""]]
'''1) Een land ondertekent het UNESCO Werelderfgoedverdrag. Vanaf dan mag dit land een erfgoed (gebouw of gebied) nomineren voor Werelderfgoed.'''
'''1) Een land ondertekent het UNESCO Werelderfgoedverdrag. Vanaf dan mag dit land een erfgoed (gebouw of gebied) nomineren voor Werelderfgoed.'''


Regel 32: Regel 32:
Het verdrag is bedoeld om een gebied of gebouw dat uniek en onvervangbaar in de wereld is te beschermen.
Het verdrag is bedoeld om een gebied of gebouw dat uniek en onvervangbaar in de wereld is te beschermen.


<u>Samen zijn wij verantwoordelijk.</u>
{{onderstreept|Samen zijn wij verantwoordelijk.}}
<br clear=all>
{{clear}}


===De taken van het land===
===De taken van het land===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 2.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 2.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75|alt=""]]
'''2) Voordat men gaat nomineren, onderzoekt het land eerst welk erfgoed in aanmerking kan komen voor de titel Werelderfgoed.'''
'''2) Voordat men gaat nomineren, onderzoekt het land eerst welk erfgoed in aanmerking kan komen voor de titel Werelderfgoed.'''


Regel 46: Regel 46:
====Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed====
====Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed====
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed voert het Werelderfgoedbeleid uit en stelt de voorlopige lijst op.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed voert het Werelderfgoedbeleid uit en stelt de voorlopige lijst op.
<br clear=all>
{{clear}}


===Voorlopige lijst===
===Voorlopige lijst===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 3.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 3.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75|alt=""]]
'''3) Het land maakt een lijst van potentieel Werelderfgoed. Dit wordt ook wel de voorlopige lijst genoemd.'''
'''3) Het land maakt een lijst van potentieel Werelderfgoed. Dit wordt ook wel de voorlopige lijst genoemd.'''


Regel 55: Regel 55:


Om op de Werelderfgoedlijst te komen en de status Werelderfgoed te krijgen moet een gebied of gebouw uniek en onvervangbaar in de wereld zijn.
Om op de Werelderfgoedlijst te komen en de status Werelderfgoed te krijgen moet een gebied of gebouw uniek en onvervangbaar in de wereld zijn.
<br clear=all>
{{clear}}


===Nominatiedossier===
===Nominatiedossier===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 4.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 4.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75|alt=""]]
'''4) Daarna begint men met het opstellen van een nominatiedossier, waarin uitgelegd staat wat dit erfgoed zo uniek in de wereld maakt.'''
'''4) Daarna begint men met het opstellen van een nominatiedossier, waarin uitgelegd staat wat dit erfgoed zo uniek in de wereld maakt.'''


Waarom het gebied of gebouw zo bijzonder is, wordt vastgelegd als de uitzonderlijke universele waarde van het Werelderfgoed. In het Engels worden deze Outstanding Universal Value (OUV) genoemd.
Waarom het gebied of gebouw zo bijzonder is, wordt vastgelegd als de uitzonderlijke universele waarde van het Werelderfgoed. In het Engels worden deze {{taal-Engels|Outstanding Universal Value (OUV)}} genoemd.


Daarnaast moet in het nominatiedossier ook worden vastgelegd hoe het Werelderfgoed wordt beschermd en wie het Werelderfgoed beheert.
Daarnaast moet in het nominatiedossier ook worden vastgelegd hoe het Werelderfgoed wordt beschermd en wie het Werelderfgoed beheert.
<br clear=all>
{{clear}}


----
----
===Cultureel en/of natuurlijk===
===Cultureel en/of natuurlijk===
[[Bestand:UNESCO Logo verklaard.png|miniatuur|De cirkel staat voor natuurlijk Werelderfgoed. Het vierkant staat voor cultureel Werelderfgoed.]]
[[Bestand:UNESCO Logo verklaard.png|miniatuur|alt=""|De cirkel staat voor natuurlijk Werelderfgoed. Het vierkant staat voor cultureel Werelderfgoed.]]
Werelderfgoed is een gebied of gebouw.
Werelderfgoed is een gebied of gebouw.


Regel 90: Regel 90:
# Voorbeeld van ecologische/biologische processen
# Voorbeeld van ecologische/biologische processen
# Belangrijk voor het behoud van biodiversiteit
# Belangrijk voor het behoud van biodiversiteit
<br clear=all>
{{clear}}
----
----


===Procedure===
===Procedure===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 5.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 5.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75|alt=""]]
'''5) Als het dossier compleet is, brengt de minister dit naar het hoofdkantoor van UNESCO in Parijs.'''
'''5) Als het dossier compleet is, brengt de minister dit naar het hoofdkantoor van UNESCO in Parijs.'''


Regel 100: Regel 100:


Leuk weetje: Het dossier van Eise Eisinga dat in december 2021 naar het UNESCO hoofdkantoor in Parijs ging woog wel 3 kilo!
Leuk weetje: Het dossier van Eise Eisinga dat in december 2021 naar het UNESCO hoofdkantoor in Parijs ging woog wel 3 kilo!
<br clear=all>
{{clear}}


===Erfgoed experts===
===Erfgoed experts===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 6.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 6.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75|alt=""]]
'''6) Dan volgt een evaluatie van het dossier. Dit gebeurt door speciale experts die aangewezen zijn door UNESCO.'''
'''6) Dan volgt een evaluatie van het dossier. Dit gebeurt door speciale experts die aangewezen zijn door UNESCO.'''


Regel 111: Regel 111:


Voorbeelden zijn ICOMOS, IUCN EN ICCROM.
Voorbeelden zijn ICOMOS, IUCN EN ICCROM.
<br clear=all>
{{clear}}


===Beoordelingsrapport===
===Beoordelingsrapport===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 7.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 7.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75|alt=""]]
'''7) Deze experts bezoeken ook het erfgoed om daar te kijken of het aan de eisen voldoet.'''
'''7) Deze experts bezoeken ook het erfgoed om daar te kijken of het aan de eisen voldoet.'''


Regel 120: Regel 120:


Daarnaast kunnen de experts ook beoordelingsrapporten maken over een bestaand Werelderfgoed. Bijvoorbeeld als de uitzonderlijke universele waarde in gevaar is.
Daarnaast kunnen de experts ook beoordelingsrapporten maken over een bestaand Werelderfgoed. Bijvoorbeeld als de uitzonderlijke universele waarde in gevaar is.
<br clear=all>
{{clear}}


===Werelderfgoedcomité===
===Werelderfgoedcomité===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 8.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 8.jpg|miniatuur|rechts|rechtop=0.75|alt=""]]
'''8) De nominatie van het erfgoed en de uitkomsten van de evaluatie bespreekt het UNESCO Werelderfgoedcomité tijdens de jaarlijkse vergadering.'''
'''8) De nominatie van het erfgoed en de uitkomsten van de evaluatie bespreekt het UNESCO Werelderfgoedcomité tijdens de jaarlijkse vergadering.'''


Regel 132: Regel 132:


Soms wordt een erfgoed zelfs van de ‘Werelderfgoedlijst’ afgehaald.
Soms wordt een erfgoed zelfs van de ‘Werelderfgoedlijst’ afgehaald.
<br clear=all>
{{clear}}


===Werelderfgoedlijst===
===Werelderfgoedlijst===
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 9.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75]]
[[Bestand:UNESCO Ilustratie 9.jpg|miniatuur|links|rechtop=0.75|alt=""]]
'''9) Uitkomst kan zijn: inschrijving als Werelderfgoed, aanpassing (het dossier is niet goed genoeg en moet worden aangepast) of afwijzing.'''
'''9) Uitkomst kan zijn: inschrijving als Werelderfgoed, aanpassing (het dossier is niet goed genoeg en moet worden aangepast) of afwijzing.'''


Regel 150: Regel 150:


Kijk op [https://www.unesco.nl/nl/werelderfgoedkaart www.unesco.nl/nl/werelderfgoedkaart] om alle Werelderfgoedlocaties in de wereld te bekijken.
Kijk op [https://www.unesco.nl/nl/werelderfgoedkaart www.unesco.nl/nl/werelderfgoedkaart] om alle Werelderfgoedlocaties in de wereld te bekijken.
<br clear=all>
{{clear}}


==Werelderfgoed in gevaar==
==Werelderfgoed in gevaar==
Regel 156: Regel 156:


Dit is drie keer voorgekomen:
Dit is drie keer voorgekomen:
* Dresden Elbe Valley (aanleg van een snelweg door vallei)
* {{taal-Engels|Dresden Elbe Valley}} (aanleg van een snelweg door vallei)
* Arabian Oryx Sanctuary (het beschermde gebied is met 90% gereduceerd)
* {{taal-Engels|Arabian Oryx Sanctuary}} (het beschermde gebied is met 90% gereduceerd)
* Liverpool Maritime Mercantile City (historische stadsgezicht door nieuwbouw verloren).
* {{taal-Engels|Liverpool Maritime Mercantile City}} (historische stadsgezicht door nieuwbouw verloren).


==Ons koninkrijk==
==Ons koninkrijk==
[[Bestand:UNESCO Ons koninkrijk.png|miniatuur|rechtop=0.75|UNESCO werelderfgoed in ons koninkrijk]]
[[Bestand:UNESCO Ons koninkrijk.png|miniatuur|rechtop=0.75|alt=""|UNESCO werelderfgoed in ons koninkrijk]]
UNESCO Werelderfgoed in het Koninkrijk der Nederlanden (2023)
UNESCO Werelderfgoed in het Koninkrijk der Nederlanden (2023)
# Schokland en omgeving
# Schokland en omgeving
Regel 176: Regel 176:
# Neder-Germaanse Limes
# Neder-Germaanse Limes
# Eise Eisinga planetarium (sinds 2023)
# Eise Eisinga planetarium (sinds 2023)
<br clear=all>
{{clear}}


==Stichting Werelderfgoed==
==Stichting Werelderfgoed==
Regel 187: Regel 187:
Kijk op [https://werelderfgoed.nl werelderfgoed.nl] voor meer informatie.
Kijk op [https://werelderfgoed.nl werelderfgoed.nl] voor meer informatie.


 
==Werelderfgoed ben je niet zomaar==
----
En dit is waarom:
 
* Elk Werelderfgoed is een (natuur)gebied of gebouw dat uniek en onvervangbaar is in de wereld.
 
* Het is van alle volkeren van de wereld, ongeacht het grondgebied waarop dit zich bevindt.
'''Werelderfgoed ben je niet zomaar'''
* Alleen UNESCO kan een erfgoed benoemen tot Werelderfgoed.
 
'''En dit is waarom:'''
* '''Elk Werelderfgoed is een (natuur)gebied of gebouw dat uniek en onvervangbaar is in de wereld.'''
* '''Het is van alle volkeren van de wereld, ongeacht het grondgebied waarop dit zich bevindt.'''
* '''Alleen UNESCO kan een erfgoed benoemen tot Werelderfgoed.'''


==Bronnen, noten en/of referenties==
==Bronnen, noten en/of referenties==
<references/>
<references/>


<br>
[[Category:UNESCO werelderfgoed]]
[[Category:UNESCO werelderfgoed]]
4.504

bewerkingen