k
Meeste plaatjes aangepast naar "miniatuur" opmaak en niet werkende links gerepareerd
k (→Droogzetten) |
k (Meeste plaatjes aangepast naar "miniatuur" opmaak en niet werkende links gerepareerd) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Schotbalksponningen.jpg| miniatuur | Schotbalksponningen in een penant aan de boezenzijde.]] | |||
| | |||
In de wanden van de penanten aan boezemzijden zijn sponningen opgenomen om schotbalken in te kunnen plaatsen. Deze schotbalksponningen lopen onder water door tot op de vloer van de waterinlaat. In deze sponningen kunnen balken neergelaten worden, de zogenaamde schotbalken. Bij het opstapelen van de afzonderlijke balken in de sponning ontstaat er een wand of schot tussen de penanten. Na plaatsing van de schotbalken kan de ruimte tussen de penanten leeggepompt worden om hier onderhoud te kunnen uitvoeren aan delen die normaal onderwater staan. | In de wanden van de penanten aan boezemzijden zijn sponningen opgenomen om schotbalken in te kunnen plaatsen. Deze schotbalksponningen lopen onder water door tot op de vloer van de waterinlaat. In deze sponningen kunnen balken neergelaten worden, de zogenaamde schotbalken. Bij het opstapelen van de afzonderlijke balken in de sponning ontstaat er een wand of schot tussen de penanten. Na plaatsing van de schotbalken kan de ruimte tussen de penanten leeggepompt worden om hier onderhoud te kunnen uitvoeren aan delen die normaal onderwater staan. | ||
| Regel 10: | Regel 8: | ||
<br clear=all> | <br clear=all> | ||
== | ==Droogzetten== | ||
De schotbalken dienen ervoor om de waterinlaten droog te kunnen zetten (voor onderhoudswerkzaamheden). Bij het droogzetten veranderen de krachten op de constructie echter zeer sterk. Bij het droogzetten wordt de tegendruk door het water op de wanden en de vloer van de waterinlaat weggenomen. Een groot risico hierbij is het opdrijven van de vloer. De grondwaterdruk onder de vloer probeert de vloer omhoog te duwen en dit kan resulteren in het scheuren of breken van de vloer. | De schotbalken dienen ervoor om de waterinlaten droog te kunnen zetten (voor onderhoudswerkzaamheden). Bij het droogzetten veranderen de krachten op de constructie echter zeer sterk. Bij het droogzetten wordt de tegendruk door het water op de wanden en de vloer van de waterinlaat weggenomen. Een groot risico hierbij is het opdrijven van de vloer. De grondwaterdruk onder de vloer probeert de vloer omhoog te duwen en dit kan resulteren in het scheuren of breken van de vloer. | ||
| Regel 21: | Regel 19: | ||
<br> <!-- opmerking: Een break na de afbeelding om een witregel op de pagina te krijgen --> | <br> <!-- opmerking: Een break na de afbeelding om een witregel op de pagina te krijgen --> | ||
[[Bestand:16-1_k.jpg | miniatuur | upright=1.34 | Tijdelijke staalconstructie om de penanten zijdelings te ondersteunen bij het droogzetten. De waterinlaten zijn hier gedeeltelijk leeg gepompt. Net onder het wateroppervlak zijn de betonblokken te zien die als ballast zijn geplaatst om opdrijven van de vloer te voorkomen.]] | |||
| | |||
[[Bestand:16-2_k.jpg | miniatuur | upright=1.34 | Reinigen van de bemetseling in een drooggezette waterinlaat.]] | |||
De laatste keer dat de waterinlaten zijn drooggezet (in de zomer van 2013) zijn er nog een aantal extra voorzorgsmaatregelen genomen om schade aan de constructie te voorkomen bij het droogzetten. Als aanvullende maatregel om opdrijven van de vloer tegen te gaan zijn er betonblokken geplaatst. Het gewicht van de betonblokken compenseert het gewicht van het water dat weggepompt is. In totaal zijn er bij deze restauratie werkzaamheden bijna 1000 betonblokken geplaatst (400 aan de boezemzijde en 600 aan de IJsselmeerzijde). | De laatste keer dat de waterinlaten zijn drooggezet (in de zomer van 2013) zijn er nog een aantal extra voorzorgsmaatregelen genomen om schade aan de constructie te voorkomen bij het droogzetten. Als aanvullende maatregel om opdrijven van de vloer tegen te gaan zijn er betonblokken geplaatst. Het gewicht van de betonblokken compenseert het gewicht van het water dat weggepompt is. In totaal zijn er bij deze restauratie werkzaamheden bijna 1000 betonblokken geplaatst (400 aan de boezemzijde en 600 aan de IJsselmeerzijde). | ||
| Regel 34: | Regel 28: | ||
Tijdens deze revisie is er geen gebruik gemaakt van de traditionele schotbalken maar zijn er grote stalen schotten geplaatst. Bij de eerste inlaat op de foto is er een stalen schot aangebracht in een schotbalksponning. Bij ander inlaten is het stalen schot tegen de buitenkant van de penanten geplaatst. De schotten zijn voorzien van een rubberband die voor een afdichting zorgt en het bestaande metselwerk beschermt tegen beschadiging. | Tijdens deze revisie is er geen gebruik gemaakt van de traditionele schotbalken maar zijn er grote stalen schotten geplaatst. Bij de eerste inlaat op de foto is er een stalen schot aangebracht in een schotbalksponning. Bij ander inlaten is het stalen schot tegen de buitenkant van de penanten geplaatst. De schotten zijn voorzien van een rubberband die voor een afdichting zorgt en het bestaande metselwerk beschermt tegen beschadiging. | ||
<br clear=all> | <br clear=all> | ||
==Bronnen== | |||
== | |||
# Zwiers, L., & Wind, F. (Red.). (1908). ''Waterbouwkunde: Deel II sluizen.'' Amsterdam: Van Mantgem & De Does. Geraadpleegd op 09-11-2021, van https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB18A:026121000 | # Zwiers, L., & Wind, F. (Red.). (1908). ''Waterbouwkunde: Deel II sluizen.'' Amsterdam: Van Mantgem & De Does. Geraadpleegd op 09-11-2021, van https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB18A:026121000 | ||
# Tresoar, Tekeningen- en kaartenarchief Provinciale Waterstaatsdienst van Friesland 1876-1986 (archief nr. 9-05) Inv. nr. 781: ''Bouwkundige tekeningen betreffende de bouw van het stoomgemaal bij Lemmer inzake de bemalings van Frieslands boezem'' | # Tresoar, Tekeningen- en kaartenarchief Provinciale Waterstaatsdienst van Friesland 1876-1986 (archief nr. 9-05) Inv. nr. 781: ''Bouwkundige tekeningen betreffende de bouw van het stoomgemaal bij Lemmer inzake de bemalings van Frieslands boezem'' | ||
#: 2.1. Bestek 6, blad 6: ''Graniet boezemzijde overzichtsteekening'' [[ | #: 2.1. Bestek 6, blad 6: ''Graniet boezemzijde overzichtsteekening'' [[Media:781-6 Graniet boezemzijde overzichtsteekening.png|[Link naar tekening]]] | ||
#: 2.2. Bestek 6, blad 6a: ''Metselwerk boezemzijde'' [[ | #: 2.2. Bestek 6, blad 6a: ''Metselwerk boezemzijde'' [[Media:781-6a Metselwerk boezemzijde.png|[Link naar tekening]]] | ||
#: 2.3. Bestek 6, blad 7: ''Details graniet boezemzijde'' [[ | #: 2.3. Bestek 6, blad 7: ''Details graniet boezemzijde'' [[Media:781-7L Details graniet boezemzijde.png|[Link naar linker helft tekening]]], [[Media:781-7R Details graniet boezemzijde.png|[Link naar rechter helft tekening]]] | ||
#: 2.4. Bestek 6, blad 9: ''Ankers voor het Noorsch graniet'' [[ | #: 2.4. Bestek 6, blad 9: ''Ankers voor het Noorsch graniet'' [[Media:781-9 Ankers Noors graniet.png|[Link naar tekening]]] | ||
#: 2.5. Bestek 6, blad 7a: ''Metselwerk boezemzijde'' [[ | #: 2.5. Bestek 6, blad 7a: ''Metselwerk boezemzijde'' [[Media:781-7a Metselwerk boezemzijde.png|[Link naar tekening]]] | ||
#: 2.6. Bestek 6, blad 15: ''Paalfundeering'' [[ | #: 2.6. Bestek 6, blad 15: ''Paalfundeering'' [[Media:781-15L Paalfundeering.png|[Link naar linker deel tekening]]], [[Media:781-15M Paalfundeering.png|[Link naar middendeel tekening]]], [[Media:781-15R Paalfundeering.png|[Link naar rechter deel tekening]]] | ||
#: 2.7. Bestek 6, blad 15a: ''Detail gewapendbetonpaal'' [[ | #: 2.7. Bestek 6, blad 15a: ''Detail gewapendbetonpaal'' [[Media:781-15a Detail gewapendbetonpaal.png|[Link naar tekening]]] | ||
<br> | <br> | ||
[[Category:Het gemaal waterbouwkundig]] | [[Category:Het gemaal waterbouwkundig]] | ||