Lauwerszee
De Lauwerszee stond tot de afsluiting in 1969 in open verbinding met de Waddenzee, evenals de voormalige Middelzee en de Zuiderzee.
De Middelzee verdween uit het hart van Friesland door inpoldering, een geleidelijk proces dat in het noorden van Friesland werd afgerond in de 14e en 15e eeuw.
Pas in 1932 bij de aanleg van de Afsluitdijk verdween de Zuiderzee. Hiervoor in de plaats kwamen het IJsselmeer.
De Lauwerszee stond in open verbinding met de Waddenzee. Rondom de Lauwerszee lagen verschillende visserdorpen waarvan Zoutkamp aan de Groningse kant en Oostmahorn aan de Friese zijde de meest bekende is. De vissers visten vooral op garnalen.
Vanuit Zoutkamp en Oostmahorn werd de verbinding met het eiland Schiermonnikoog onderhouden.
Na de afsluiting is de veerhaven verplaatst naar Lauwersoog.
De vissersplaats Zoutkamp onderging een ware metamorfose. Veel van de oude visserswoningen werden afgebroken, straten verdwenen uit het karakteristieke dorpsbeeld. Slechts een enkel pand bleef bewaard omdat het overgenomen werd door het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen.
Inmiddels is men zich in Zoutkamp bewust geworden van dit verleden en probeert te redden wat er nog te redden valt, de herinnering aan de vissersvloot wordt levend gehouden, er zijn weer bedrijven bij de haven gevestigd die zich bezighouden met de visvangst of dienstverlenend zijn.
Vanuit Oostmahorn en Esonstad wordt sinds enkele jaren weer een in hoofdzaak recreatieve verbinding onderhouden met Schiermonnikoog. Na de afsluiting werd de naam Lauwerszee vervangen door Lauwersmeer. Het meer werd vooral een groot natuur- en recreatiegebied en een klein deel werd aangewezen als militair oefenterrein.
De reden om de Lauwerszee af te sluiten werd vooral ingegeven door veiligheidsoverwegingen. Het zou goedkoper zijn om een nieuwe dam met sluizen aan te leggen dan om alle bestaande dijken te verhogen.
De afsluiting past in de grotere Deltaplan wat op dat moment in Zeeland en de Zuidhollandse eilanden volop in uitvoering was: het afsluiten van de grote zeegaten door middel van dijken of dammen.