Anonieme gebruiker
Zuiderzee: verschil tussen versies
geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine Geen bewerkingssamenvatting |
imported>Bert Lems Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 5: | Regel 5: | ||
[[Bestand:Flovomeer.jpg|300×362px|link=]] | [[Bestand:Flovomeer.jpg|300×362px|link=]] | ||
De '''Zuiderzee''' was een grote '''[[binnenzee]]''' in het '''noordelijk deel van [[Nederland]]'''. Met de voltooiing van de '''[[Afsluitdijk]]''' '''in 1932''' werd '''deze zee voor het belangrijkste deel afgesloten'''. Het '''binnendijkse deel heet sindsdien [[IJsselmeer]]''' (waarvan het '''Markermeer''' weer is afgesplitst), het '''buitendijkse deel is onderdeel geworden van de [[Waddenzee]]'''. De oorspronkelijke oppervlakte was circa 5.900 km². | De '''Zuiderzee''' was een grote '''[[binnenzee]]''' in het '''noordelijk deel van [[Nederland]]'''. Met de voltooiing van de '''[[Afsluitdijk]]''' '''in 1932''' werd '''deze zee voor het belangrijkste deel afgesloten'''. Het '''binnendijkse deel heet sindsdien [[IJsselmeer]]''' (waarvan het '''Markermeer''' weer is afgesplitst), het '''buitendijkse deel is onderdeel geworden van de [[Waddenzee]]'''. De naam Waddenzee dateert van 1969 toen de Lauwerszee werd afgesloten. Voor die tijd werd er steeds gesproken over Het Wad. Het Wad bestond uit het: Friesche Wad, Groninger Wad en Uithuizer Wad. | ||
De oorspronkelijke oppervlakte van de Zuiderzee was circa 5.900 km². | |||
===Algemeen=== | ===Algemeen=== | ||
| Regel 16: | Regel 17: | ||
In het '''Subatlanticum''' bestond hier reeds een '''merencomplex''' en het werd rond het begin van de jaartelling door Romeinse auteurs '''Lacus Flevo ([[Flevomeer]])''' genoemd. | In het '''Subatlanticum''' bestond hier reeds een '''merencomplex''' en het werd rond het begin van de jaartelling door Romeinse auteurs '''Lacus Flevo ([[Flevomeer]])''' genoemd. | ||
<br>Dit merencomplex was '''toen nog verhoudingsgewijs klein''' en stond in verbinding met de zee '''door een riviermonding of misschien een nauwe zeearm''', waarschijnlijk '''het Vliestroomkanaal''', tussen wat later de eilanden '''[[Vlieland]]''' en '''[[Terschelling]]''' zouden worden. Het '''[[Marsdiep]]''' was '''toen nog een riviermonding (''fluvium | <br>Dit merencomplex was '''toen nog verhoudingsgewijs klein''' en stond in verbinding met de zee '''door een riviermonding of misschien een nauwe zeearm''', waarschijnlijk '''het Vliestroomkanaal''', tussen wat later de eilanden '''[[Vlieland]]''' en '''[[Terschelling]]''' zouden worden. Het '''[[Marsdiep]]''' was '''toen nog een riviermonding (''fluvium Maresdiep'')'''. | ||
<br>In '''deze periode''' stond de Zuiderzee nog '''bekend als [[Almere|Aelmere]]'''. Gedurende de '''vroege middeleeuwen ging dit te veranderen'''. Onder invloed van de '''warme periode van 800-1200 steeg het zeeniveau'''. In 838 was er een '''eerste grote overstroming''', waarbij volgens twee bronnen '''een groot aantal plaatsen''' werd verwoest. Daarna bleef het ruim twee eeuwen rustig. | <br>In '''deze periode''' stond de Zuiderzee nog '''bekend als [[Almere|Aelmere]]'''. Gedurende de '''vroege middeleeuwen ging dit te veranderen'''. Onder invloed van de '''warme periode van 800-1200 steeg het zeeniveau'''. In 838 was er een '''eerste grote overstroming''', waarbij volgens twee bronnen '''een groot aantal plaatsen''' werd verwoest. Daarna bleef het ruim twee eeuwen rustig. | ||
| Regel 78: | Regel 79: | ||
De afsluiting had '''grote gevolgen voor de visserij''' en '''de natuur''' en het betekende '''de nekslag voor de duizenden vissers die op de Zuiderzee hun boterham verdienden'''. | De afsluiting had '''grote gevolgen voor de visserij''' en '''de natuur''' en het betekende '''de nekslag voor de duizenden vissers die op de Zuiderzee hun boterham verdienden'''. | ||
Na de voltooiing van de [[Afsluitdijk]] veranderde de voormalige zee in een meer. Het '''water''' werd geleidelijk aan '''steeds zoeter'''. Nog '''een paar jaar hielden de haring en de ansjovis stand''', maar toen '''verdwenen''' ze. De '''bruinvis en de zeehond''' waren toen '''al lang vertrokken'''. Veel '''vissers maakten gebruik van de [[Zuiderzeesteunwet]]''' en vroegen '''een uitkering''' aan. | Na de voltooiing van de '''[[Afsluitdijk]]''' veranderde de voormalige zee in een meer. Het '''water''' werd geleidelijk aan '''steeds zoeter'''. Nog '''een paar jaar hielden de haring en de ansjovis stand''', maar toen '''verdwenen''' ze. De '''bruinvis en de zeehond''' waren toen '''al lang vertrokken'''. Veel '''vissers maakten gebruik van de [[Zuiderzeesteunwet]]''' en vroegen '''een uitkering''' aan. | ||
<br>Anderen werden bijvoorbeeld '''pluimveehouder of boer'''. Ook '''vishandelaren, zeilmakers en scheepbouwers werden werkloos'''. | <br>Anderen werden bijvoorbeeld '''pluimveehouder of boer'''. Ook '''vishandelaren, zeilmakers en scheepbouwers werden werkloos'''. | ||
| Regel 98: | Regel 99: | ||
[[Afbeelding:Marken NASA.jpg|thumb|250px|Marken, eiland in het Markermeer]] | [[Afbeelding:Marken NASA.jpg|thumb|250px|Marken, eiland in het Markermeer]] | ||
Van de '''vijf eilanden die ten zuiden van de latere Afsluitdijk in de Zuiderzee lagen''', bestaat alleen '''het voor [[Amsterdam]] liggende | Van de '''vijf eilanden die ten zuiden van de latere Afsluitdijk in de Zuiderzee lagen''', bestaat alleen '''het voor [[Amsterdam]] liggende eiland Pampus nog als een echt eiland'''. | ||
[[Bestand:Eiland_Marken_Vissershaven_k.jpg|500×350px|link=]] | [[Bestand:Eiland_Marken_Vissershaven_k.jpg|500×350px|link=]] | ||
| Regel 107: | Regel 108: | ||
'''[[IJsseloog]]''' is een '''kunstmatig eiland in het [[Ketelmeer]]''', dat werd aangelegd vanwege '''milieutechnische redenen'''. | '''[[IJsseloog]]''' is een '''kunstmatig eiland in het [[Ketelmeer]]''', dat werd aangelegd vanwege '''milieutechnische redenen'''. | ||
''' | '''Tussen 2002 en 2006''' heeft men 7 kunstmatige eilandjes opgespoten in de '''IJsselmonding van het [[Ketelmeer]]'''. De eilanden '''Ramspolplaat, Kamperplaat, Schokkerplaat, Kattenplaat en Ketelplaat''' liggen nabij het '''Kattendiep'''. In 2016 kregen de bovengenoemde eilanden een naam. Ramspolplaat is het dichtst gelegen bij Ramspol en Kampereiland. De eilanden '''Hanzeplaat''' en '''IJsseloog''' behoren tot de gemeente Dronten. | ||
<br>Ten noorden van Andijk heeft men '''het eiland [[De Kreupel]]''' aangelegd, met als doel '''om de voedselbronnen voor de vogels beter bereikbaar te maken'''. In de luwte van het ca. 70 ha grootte '''natuurproject''' is een aanlegsteiger met circa 20 aanlegplaatsen. | <br>Ten noorden van Andijk heeft men '''het eiland [[De Kreupel]]''' aangelegd, met als doel '''om de voedselbronnen voor de vogels beter bereikbaar te maken'''. In de luwte van het ca. 70 ha grootte '''natuurproject''' is een aanlegsteiger met circa 20 aanlegplaatsen. | ||