Waterschapsverkiezingen

In Nederland bestaan vier bestuurslagen:

• Rijksoverheid
• Provincie
• Gemeente
• Hoogheemraadschap en Waterschap

Rijksoverheid

Ingezetenen van het Koninkrijk der Nederlanden die kiesgerechtigd zijn, dat wil zeggen niet uitgesloten zijn om deel te mogen nemen aan verkiezingen, kiezen één keer in de vier jaar de leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal.

Indien een kabinet tussentijds valt kan een nieuwe verkiezing binnen de eerdergenoemde vier jaar nodig zijn. Partijen die zitting in de Tweede Kamer hebben proberen via onderhandelingen een nieuwe regering samen te stellen die op een getalsmatige meerderheid in de kamer kan rekenen. De Tweede Kamer heeft op dit moment 150 zetels.

Provincie

Inwoners van een provincie die kiesgerechtigd zijn en niet uitgesloten zijn om deel te mogen nemen aan de verkiezingen, kiezen één keer in de vier jaar de leden van Provinciale Staten.
De leden van Provinciale Staten kiezen op hun beurt de leden van de Eerste Kamer der Staten Generaal; dit worden zogenaamde getrapte verkiezingen genoemd.

[[

Als er een coalitie is gevormd worden de gedeputeerden voorgedragen door de fracties die deelnemen aan het college. De Gedeputeerden vormen met de Commissaris van de Koningin het dagelijks bestuur van de provincie.
Het aantal leden van Provinciale Staten (PS) hangt af van de omvang van de provincie. Iedere provincie heeft een oneven aantal leden.

Gemeente Inwoners van een gemeente die kiesgerechtigd zijn en niet uitgesloten van deelname aan een verkiezing, kiezen één maal in de vier jaar de leden van de Gemeenteraad.
De fracties die in het college van Burgemeester en Wethouders zitten leveren een wethouder, de wethouders worden voorgedragen door de deelnemende fracties en gekozen door de leden van de gemeenteraad.
De Burgemeester is voorzitter van het college van B&W (dagelijks bestuur van de gemeente) en de gemeenteraad.
De omvang van de gemeenteraad hangt af van het aantal inwoners. De kleinste gemeenteraad heeft 11 zetels, de grootste 45 zetels, iedere gemeenteraad heeft een oneven aantal zetels. Het principe is dat een besluit altijd wordt aangenomen of afgestemd, tenzij er leden bij de stemming afwezig zijn. Dan zou er een even aantal raadsleden aanwezig kunnen zijn, waardoor de stemmen ,,staken", evenveel voor als tegenstanders dus. In dat geval wordt het voorstel aangehouden tot een volgende raadsvergadering.

Hoogheemraadschap en Waterschap Het Hoogheemraadschap en Waterschap hanteert het begrip: ingezetene. Iemand die in het gebied woont van een schap en kiesgerechtigd is mag deelnemen aan de verkiezingen van het bestuur.
De gekozen leden worden heemraden genoemd en zij kiezen weer de Hoogheemraden (dagelijks bestuur) van het Hoogheemraadschap en Waterschap.

In Nederland zijn nog 24 waterschappen werkzaam. Evenals gemeenten al decennialang worden heringedeeld is dat ook bij waterschappen het geval. In Friesland is het Wetterskip Fryslan werkzaam, In Groningen: Waterschap Noorderzijlvest en Waterschap Hunze en Aa.

Er zijn enkele ontwikkelingen gaande. De opkomst bij de verkiezingen van het bestuur is de laatste decennia bijzonder laag. Staatssecretaris Joop Atsma heeft nu een voorstel geschreven om waterschapsbestuurders voortaan te laten kiezen door gemeenteraadsleden. Mocht dat voorstel worden overgenomen dan wordt dit de tweede getrapte verkiezing waar de kiezer indirect invoeld op uitoefent.

De voorzitter van de provincie: Commissaris van de Koningin de voorzitter van de gemeente: Burgemeester de voorzitter van een Hoogheemraadschap en Waterschap worden bij Koninklijk Besluit benoemd.