Naar inhoud springen

Terp: verschil tussen versies

281 bytes toegevoegd ,  24 sep 2021
k
Categorie toegevoegd
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
imported>Cierick Goos
k (Categorie toegevoegd)
(5 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 3: Regel 3:
Hoewel ze '''verschillende namen''' hebben: '''terp''' (Friesland), '''wierde''' (Groningen) of '''vliedberg''' (Zeeland), ze beogen '''allemaal hetzelfde doel''': mens, dier en huis '''bescherming bieden in tijden, waarin het water omhoog komt'''.  
Hoewel ze '''verschillende namen''' hebben: '''terp''' (Friesland), '''wierde''' (Groningen) of '''vliedberg''' (Zeeland), ze beogen '''allemaal hetzelfde doel''': mens, dier en huis '''bescherming bieden in tijden, waarin het water omhoog komt'''.  
Het is één van de eerste middelen, waarmee de mensen die vlak bij het water wonen, tijdelijk of permanent '''veiligheid zoeken''', door '''op een hogere plaats dan het omringende land droog te kunnen wonen'''. Terpen worden al ruim voor het jaar 1000 aangelegd.
Het is één van de eerste middelen, waarmee de mensen die vlak bij het water wonen, tijdelijk of permanent '''veiligheid zoeken''', door '''op een hogere plaats dan het omringende land droog te kunnen wonen'''. Terpen worden al ruim voor het jaar 1000 aangelegd.
[[Bestand:Deinum_k.jpg|‎600×450px|link=]]
'''Deinum'''


Een '''volgende stap''' in de bescherming tegen het water is '''het aanleggen van dijken''', die '''soms ook de terpdorpen met elkaar verbinden'''. De '''eerste dijken''' worden '''vanuit de terpdorpen of vanuit een klooster''' aangelegd. De '''monniken''' van het klooster in Groningse Aduard '''brengen op deze manier het omringende land zelfs in cultuur'''.
Een '''volgende stap''' in de bescherming tegen het water is '''het aanleggen van dijken''', die '''soms ook de terpdorpen met elkaar verbinden'''. De '''eerste dijken''' worden '''vanuit de terpdorpen of vanuit een klooster''' aangelegd. De '''monniken''' van het klooster in Groningse Aduard '''brengen op deze manier het omringende land zelfs in cultuur'''.
Regel 13: Regel 16:


Omdat de terp '''geleidelijk aan zijn beschermende functie heeft verloren''' door '''de aanleg van stevige (zee)dijken''', '''verdwijnen de terpen uiteindelijk uit het landschap'''. Veel terpen zijn '''in de loop van de 19e eeuw afgegraven'''. De afgegraven terpgrond is '''behoorlijk vruchtbaar en structuurverbeterend'''. Daarom wordt de terpaarde verhandeld, vervoerd '''naar minder vruchtbare landbouwgebieden om daar als bemesting en grondverbetering te worden gebruikt'''.
Omdat de terp '''geleidelijk aan zijn beschermende functie heeft verloren''' door '''de aanleg van stevige (zee)dijken''', '''verdwijnen de terpen uiteindelijk uit het landschap'''. Veel terpen zijn '''in de loop van de 19e eeuw afgegraven'''. De afgegraven terpgrond is '''behoorlijk vruchtbaar en structuurverbeterend'''. Daarom wordt de terpaarde verhandeld, vervoerd '''naar minder vruchtbare landbouwgebieden om daar als bemesting en grondverbetering te worden gebruikt'''.
[[Bestand:Wiewerd_goudschat_k.JPG|400×225px|link=]]
'''Goudschat uit Wieuwert'''


De Groningse hoogleraar prof. Van Giffen heeft veelvuldig '''onderzoek gedaan op de plaatsen waar terpen zijn afgegraven'''. Het materiaal, dat bij de afgraving vrijkomt '''geeft veel informatie weer van de geschiedenis van de bewoners die ooit op de terp/ wierden''' woonden.
De Groningse hoogleraar prof. Van Giffen heeft veelvuldig '''onderzoek gedaan op de plaatsen waar terpen zijn afgegraven'''. Het materiaal, dat bij de afgraving vrijkomt '''geeft veel informatie weer van de geschiedenis van de bewoners die ooit op de terp/ wierden''' woonden.
[[Bestand:Hogebeintum_k.JPG|600×450px|link=]]
'''Hegebeintum'''


Enkele van de meest bekende terpen '''in Friesland''' zijn die van de dorpen '''Winsum, Hegebeintum en Hantumhuzen'''. Mooie voorbeelden van half afgegraven wierden '''in Groningen''' zijn te vinden bij '''Niehove (beschermd dorpsgezicht) en Ezinge'''.
Enkele van de meest bekende terpen '''in Friesland''' zijn die van de dorpen '''Winsum, Hegebeintum en Hantumhuzen'''. Mooie voorbeelden van half afgegraven wierden '''in Groningen''' zijn te vinden bij '''Niehove (beschermd dorpsgezicht) en Ezinge'''.
Regel 23: Regel 32:


Het is niet geheel duidelijk of er nog meer nieuwe terpen zullen komen.
Het is niet geheel duidelijk of er nog meer nieuwe terpen zullen komen.
(afbeeldingen: Wikipedia)
<br>
[[Category:Friese plaatsen en streken]]
Anonieme gebruiker