Stoken met steenkolen: verschil tussen versies

==='''Piedboeufketels'''===

De '''oorspronkelijke ketelinstallatie''' van het Ir. D.F. Woudagemaal bestond uit '''zes Piedboeuf-ketels'''. Dit syteem was '''per ketelinstallatie opgebouwd uit een onder- en een bovenketel''', die onderling op ingenieuze wijze '''door middel van buizen waren verbonden voor wat betreft de water- en stoomruimtes'''. Bovendien betrof het een ketelsysteem dat was '''ingemetseld''', de '''rookkanalen in het metselwerk''' zorgden ervoor dat de '''hete rookgassen een aantal malen langs de ketelwanden''' streken en zodoende hun '''warmte aan het ketelwater konden overdragen'''.

<br>De '''onderste ketel van het Piedboeuf-systeem''' in het Ir. D.F. Woudagemaal was eigenlijk '''een [[Lancashire-ketel]]''', d.w.z. een ketel met '''twee inwendige vuurgangen''' aan de voorkant door middel van vuurdeuren bereikbaar. De '''bovenketel''' was '''een [[vlampijpketel]]'''.

Een '''goede vlakke rooster''' moet aan '''voorwaarden''' voldoen:

[[Bestand:Binnenvuur_Scholl_k.JPG|600×349px|link=]]

[[Bestand:Stokers_en_tremmers_Woudagemaal_k.jpg|515x500px|link=]]

<br>(afbeelding: Tresoar)

Het '''oorspronkelijke systeem van gecombineerde ketels van het type Piedboeuf in het Ir. D. F. Woudagemaal''' werd '''gestookt met steenkool''', waarbij '''geforceerde luchttoevoer onder de roosters''' werd toegepast van het '''systeem Asselbergs en Nachenius'''.

<br>'''Op de stookplaats bevonden zich twee ventilatoren, aangedreven met stoomkracht''', die ieder op zichzelf voldoende waren voor de volle belasting. De '''luchttoevoer kon zodanig worden geregeld, dat er boven de brandende kolen precies atmosferische druk heerste (zogenaamde evenwichtstrek)'''.

Om te sterke doorvoer van lucht te voorkomen wordt er bij een systeem met onderwind vaak een kleiner vrij roosteroppervlak toegepast: dus nauwere spleten tussen de roosterstaven.

Echter '''als het ganggesteente gaat smelten''' en als '''vloeibare massa''' tussen de staven loopt, dan wordt het verwijderen daarvan een lastig karwei. Hierin zitten '''siliciumverbindingen en in vloeibare toestand tast dit de metalen roosters en de vuurvaste steen zeer sterk aan'''. De roosters worden op deze wijze gedeeltelijk weggevreten. Ter voorkoming worden '''dan vaak kolensoorten gemengd''' of worden '''de roosterstaven gekoeld: in gestolde vaste vorm tasten de siliciumzuren het metaal niet meer aan'''.

De '''Limburgse kool geeft vaak last door een lopende slak''', zodat het vuur moeilijk is schoon te maken en de roosterstaven worden aangetast. Daarom gaat men de roosterstaven '''koelen door de aangeblazen lucht te bevochtigen met stoom of verstoven water'''. Ook kan men de staven koelen '''door ze in dwarsrichting te plaatsen met grotere openingen voor de luchttoevoer''' of door ze '''aan de onderzijde in een bak met water te hangen'''. Door de warmte van de staaf '''verdampt het water, de damp komt door de roosterspleten en koelt dan de slak'''.

Steeds nadat '''nieuwe brandstof op de rooster''' is geworpen, ontstaan er '''grote hoeveelheden koolwaterstofgassen''', '''waarvoor voor de verbranding een grote luchthoeveelheid nodig''' is.

<br>Tenslotte, '''bij een geheel doorgebrand vuur, loopt de vereiste hoeveelheid lucht terug tot een minimum'''.

Bij het '''opwerpen van brandstof''' zorgt '''de stoker''' voor '''het instellen van een bepaalde stand van het register in de vuurdeur''', waardoor er voor het vuur '''voldoende lucht''' wordt toegevoerd. '''Geleidelijk moet daarna steeds voor een optimale verbranding de luchttoevoer door de stoker worden getemperd tot de minimumstand''', waarna er opnieuw brandstof moet worden opgeworpen.

<br>Hiervoor zijn ook automatisch werkende en instelbare registers ontworpen: bijvoorbeeld de trekregelaar van Hörenz.

==='''De vuurbrug'''===

<br>Door de '''vernauwing''' loopt '''de temperatuur boven en achter behoorlijk hoog op''', zodat de ketelplaten op die plaats behoorlijk te lijden hebben. Daarom mag de afstand tussen de vuurbrug en de ketelwand niet te klein worden genomen, minimaal 25 cm.

'''Ketelsystemen''' worden '''vaak ingemetseld'''. In het metselswerk legt men daarbij '''vuurgangen of rookkanalen''' aan.  

De '''hete rookgassen''' die in de vuurruimte zijn gevormd, worden '''zo door de rookkanalen geleid''', dat zij daarbij '''een aantal malen langs de ketelwand strijken''', zodat er '''een zo volledig mogelijke overdracht van warmte''' plaats kan vinden. Nauwe en lange rookkanalen eisen daarbij natuurlijk een sterkere trek dan wijde, korte kanalen.

<br>De '''lengte van de kanalen zal niet overdreven lang''' genomen worden, meestal een totale lengte van ca. 30m. De temperatuur van de '''gassen die uiteindelijk de schoorsteen binnenkomen''' moeten ongeveer '''nog 200 tot 250 gr. C'''. zijn '''om nog een goede trek te kunnen garanderen'''.

<br>Als de '''rookgastemperaturen''' bij binnenkomst van de schoorsteen '''hoger''' zijn, betekent dit dat de '''lengte van het rookkanaal eigenlijk te kort''' is en dat er '''warmte onbenut door de schoorsteen verdwijnt'''.

==='''Trekschuif of trekklep'''===

In het '''tussen de ketel en schoorsteen gelegen rookkanaal''', dus in de '''inmonding naar de schoorsteen of rookvan'''g, bevindt zich '''meestal een schuif of klep''' die eveneens dient voor de regeling van het vuur door middel van de vernauwing of afsluiting van het rookkanaal.

==='''Inmetseling van de ketels'''===

<br>De '''ommetseling''', dus de buitenbekleding van de vuurhaard en vuurgangen, mag '''niet te dun''' worden uitgevoerd. Bij '''metselwerk in baksteen''' is de wanddikte '''meestal anderhalf tot twee en een half steen dikte'''.

<br>Als er '''meerdere ketels naast elkaar''' liggen dan kunnen de '''tussenmuren dunner''' worden gehouden. Wel moet er dan op worden gelet dat als er een rookkanaal bij de ene wordt weggebroken, die van de naastliggende ketel in tact kan worden gelaten. Daarom is het ook '''handig om luchtspouwen tussen de systemen''' aan te brengen.

<br>Vaak blijft ook een '''gedeelte van de bovenomtrek van de ketel zonder bemetseling''', voor een deel om bij flenzen van pijpen en kleppen '''appendages''' en bij het '''mangat''' te kunnen komen, voor een ander deel ook om op het metselwerk te besparen.