Anonieme gebruiker
Stoomgemaal: verschil tussen versies
geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine Geen bewerkingssamenvatting |
imported>Jan Pieter Rottine Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 3: | Regel 3: | ||
Een <strong>[[gemaal]]</strong> verzorgt op mechanische wijze het omhoogbrengen van overtollig water uit het te bemalen gebied en daaropvolgend de afvoer van het water uit dat gebied. | Een <strong>[[gemaal]]</strong> verzorgt op mechanische wijze het omhoogbrengen van overtollig water uit het te bemalen gebied en daaropvolgend de afvoer van het water uit dat gebied. | ||
Een gemaal omvat daarom een <strong>[[opvoerwerktuig]]</strong> en een <strong>[[aandrijfwerktuig]]</strong>. | Een gemaal omvat daarom een <strong>[[opvoerwerktuig]]</strong> en een <strong>[[aandrijfwerktuig]]</strong>. | ||
Een <strong>stoomgemaal</strong> is een gemaal dat door een <strong>stoommachine</strong> wordt aangedreven. Zowel de opvoerwerktuigen als de stoommachines van stoomgemalen kunnen op basis van de toegepaste technieken verder worden onder verdeeld. | Een <strong>stoomgemaal</strong> is een gemaal dat door een <strong>stoommachine</strong> wordt aangedreven. Zowel de opvoerwerktuigen als de stoommachines van stoomgemalen kunnen op basis van de toegepaste technieken verder worden onder verdeeld. | ||
<strong>Historie van stoomgemalen</strong> | <strong>Historie van stoomgemalen</strong> | ||
| Regel 9: | Regel 10: | ||
Stoomgemalen zijn in Nederland <strong>in gebruik vanaf het eind van de 18e eeuw</strong>. In Nederland bestond er bij de waterschappen aanvankelijk weinig vertrouwen in de mogelijkheden van de stoomtechniek om bij de bemaling te worden ingezet. De stoomtechniek was vooral in Engeland ontstaan vanwege de behoefte om bodemwater uit de Engelse mijnen (Cornwall)te kunnen pompen. De eerste stoommachines werkten met een balansconstructie: de stoommachine was aan de ene kant van de balans opgesteld en bracht de balans in een op- en neergaande beweging, de pomp die diep in de mijn was ingebracht was verbonden met de andere kant van de balans en verrichtte zijn werk door diezelfde beweging. | Stoomgemalen zijn in Nederland <strong>in gebruik vanaf het eind van de 18e eeuw</strong>. In Nederland bestond er bij de waterschappen aanvankelijk weinig vertrouwen in de mogelijkheden van de stoomtechniek om bij de bemaling te worden ingezet. De stoomtechniek was vooral in Engeland ontstaan vanwege de behoefte om bodemwater uit de Engelse mijnen (Cornwall)te kunnen pompen. De eerste stoommachines werkten met een balansconstructie: de stoommachine was aan de ene kant van de balans opgesteld en bracht de balans in een op- en neergaande beweging, de pomp die diep in de mijn was ingebracht was verbonden met de andere kant van de balans en verrichtte zijn werk door diezelfde beweging. | ||
De nederlandse waterschappen vonden de verticale beweging eigenlijk moeilijk te combineren met een draaiende beweging die men bij bemaling gewend was (windmolens). | De nederlandse waterschappen vonden de verticale beweging eigenlijk moeilijk te combineren met een draaiende beweging die men bij bemaling gewend was (windmolens). | ||
<strong>Particulier initiatief</strong> | <strong>Particulier initiatief</strong> | ||
| Regel 16: | Regel 18: | ||
Brouwer legde na dit succes contact met James Watt in Engeland en ontmoette in Nederland de nodige medestanders. medestanders. | Brouwer legde na dit succes contact met James Watt in Engeland en ontmoette in Nederland de nodige medestanders. medestanders. | ||
Uiteindelijk leidden de gezamenlijke inspanningen ertoe dat in <strong>1787 in de Blijdorpse polder ten noorden van Rotterdam het eerste stoomgemaal</strong> werd gebouwd en ingezet. | Uiteindelijk leidden de gezamenlijke inspanningen ertoe dat in <strong>1787 in de Blijdorpse polder ten noorden van Rotterdam het eerste stoomgemaal</strong> werd gebouwd en ingezet. | ||
<strong>Bloeitijd</strong> | <strong>Bloeitijd</strong> | ||
| Regel 27: | Regel 30: | ||
De stoomgemalen tonen ook bijzonder veel variaties in de bouw en aard van de stoommachines en opvoerwerktuigen, die uiteraard parallel lopen met de kennisontwikkeling van techniek en materialen. | De stoomgemalen tonen ook bijzonder veel variaties in de bouw en aard van de stoommachines en opvoerwerktuigen, die uiteraard parallel lopen met de kennisontwikkeling van techniek en materialen. | ||
In de loop van de 19e en 20e eeuw zorgt de <strong>vernieuwing van de stoomtechniek</strong> weliswaar voor een <strong>toenemend rendement</strong>, maar zo langzamerhand wordt in de 20e eeuw daarbij wel het plafond bereikt. | In de loop van de 19e en 20e eeuw zorgt de <strong>vernieuwing van de stoomtechniek</strong> weliswaar voor een <strong>toenemend rendement</strong>, maar zo langzamerhand wordt in de 20e eeuw daarbij wel het plafond bereikt. | ||
Toepassingen als "oververhitte stoom" en "gelijkstroomprincipes" kunnen omstreeks 1920, als het Woudagemaal wordt gebouwd, gezien worden als de laatste ontwikkelingen van stoomtechniek. | Toepassingen als "oververhitte stoom" en "gelijkstroomprincipes" kunnen omstreeks 1920, als het Woudagemaal wordt gebouwd, gezien worden als de laatste ontwikkelingen van stoomtechniek. | ||
<strong>Einde van een tijdperk</strong> | <strong>Einde van een tijdperk</strong> | ||
In de 20e eeuw zijn veel stoomgemalen </strong>omgebouwd tot dieselgemaal</strong> of uiteindelijk <strong>gesloopt</strong>. | In de 20e eeuw zijn veel stoomgemalen </strong>omgebouwd tot dieselgemaal</strong> of uiteindelijk <strong>gesloopt</strong>. | ||
De <strong>thans nog bestaande stoomgemalen in Nederland</strong> worden veelal bewaard als monument: | De <strong>thans nog bestaande stoomgemalen in Nederland</strong> worden veelal bewaard als monument: | ||