Dijkbeheer: verschil tussen versies

Eén van de oudste en dus primaire taken van het <strong>Wetterskip Fryslân</strong> is het <strong>dijkbeheer</strong> in het kader van de <strong>[[waterkeringsfunctie]]</strong>.

<strong>In de zomer</strong> als de zee betrekkelijk "rustig" blijft, profiteren ze van de mogelijkheden om er vee te laten weiden en voedselgewassen te verbouwen. Deze pioniers zullen de periode van verblijf zo veel mogelijk hebben willen oprekken. Met het toenemen van de <strong>kunstmatige middelen en mogelijkheden om het water te keren</strong>, zien ze kans zich meer op permanente basis in het gebied neer te zetten.

Ze doen daarbij de ervaring op dat de zee <strong>een machtige invloed heeft op de regio</strong> en zich in wisselende gedaanten kan voordoen: als vriend, maar zeker ook als vijand. Met deze laatstgenoemde verschijningsvorm worden ze vooral geconfronteerd in de herfst door <strong>herfststormen en bijbehorende hoge waterstanden van de zee</strong>.

Bovendien is er sprake van <strong>een langzame zeespiegelstijging</strong>, die zich tot op heden voortzet. Deze stijging kenmerkt zich ook weer door afwisselende periodes van een zekere gematigdheid en periodes van een <strong>toenemende stijging</strong>: de <strong>[[transgressieperiodes]]</strong>.

Het [[terpenlandschap]] kenmerkt zich door het ontstaan van grotere en kleine woongemeenschappen.

De levensstandaard in de terpgebieden is betrekkelijk hoog vanwege de <strong>vruchtbaarheid van de gebieden bij de zee</strong>. Naarmate de <strong>bevolkingsdichtheid groeit</strong> ontstaat er de <strong>behoefte aan meer voedsel en handelsprodukten</strong>. Daarom gaat men ook op de lagere kwelders gewassen verbouwen en vee weiden. Om deze gebieden beter te kunnen beschermen worden er de <strong>eerste dijken aangelegd</strong>. Het zijn meestal meteen efficiënte verbindingen tussen de grotere terpgemeenschappen.

<strong>Calamiteiten</strong>

Door groei van de bevolking neemt het potentiële risico op dodelijke slachtoffers bij overstroming in binnendijkse gebieden toe. Tussen 2000 en 2004 was de bevolkingsgroei in Flevoland relatief het sterkst.

Bevolkingsdichtheid per dijkring is een indicatie voor het aantal potentiële slachtoffers bij overstroming

De bevolkingsdichtheid is het hoogst in de dijkringen in de Randstad en relatief laag in het noorden, Flevoland en Zeeland (zie figuur). In de Randstad gelden dan ook tweeënhalf keer zo hoge veiligheidsnormen voor overstroming dan in Flevoland en het noorden (MNP, 2004). In absolute aantallen is de groei van de bevolking tussen 2000 en 2004 het grootst in de Randstad. Opvallend is dat in Flevoland relatief de grootste bevolkingsgroei heeft plaats gevonden.

Potentieel aantal slachtoffers bij overstroming afhankelijk van meerdere factoren

Het aantal bewoners in binnendijkse gebieden (deze indicator) geeft een eerste indicatie van het potentiële aantal dodelijke slachtoffers bij overstroming in het betreffende gebied. Andere factoren die de kans op overlijden bepalen, zijn de voorspelbaarheid van hoge waterstanden, de snelheid waarmee dijkringen onderlopen of mensen kunnen worden geëvacueerd. In de tussenstand van het project 'Veiligheid Nederland in Kaart' zijn voor een drietal dijkringen (Zuid Holland, Noordoostpolder en Land van Heusden / De Maaskant) gedetailleerde overstromingrisicoberekeningen uitgevoerd (Ministerie van V&W, 2005). Hierin bleken tientallen tot duizenden slachtoffers te kunnen vallen bij een overstroming, afhankelijk van het overstromingsscenario. De meeste slachtoffers zijn te verwachten als de overstroming onverwacht plaatsvindt en er geen evacuatie mogelijk is.

Overstromingsrisico en ruimtelijke ordening

In de Nota Ruimte wordt niet expliciet ingegaan op overstromingsrisico's in relatie tot ruimtelijke ordening. Wel zijn reserveringsgebieden in het rivieren gebied aangewezen en wordt verwezen naar beleidsontwikkelingen in het rivierengebied, kust en IJsselmeergebied, die het overstromingsrisico moeten beperken. Het advies van de Deltacommissie uit 1960 is nog altijd de grondslag voor de veiligheidsnormen tegen hoogwater in de Wet op de Waterkering.

<strong>Wetterskip Fryslân</strong> zal al het mogelijke doen om <strong>een calamiteit zo snel en goed mogelijk te bestrijden</strong>. Om dit te kunnen doen heeft het waterschap een <strong>[[calamiteitenplan]]</strong> en een aantal <strong>[[bestrijdingsplan|bestrijdingsplannen]]</strong> opgesteld. In deze plannen staat beschreven hoe gehandeld moet worden bij calamiteiten en rampen. Deze handelswijze wordt regelmatig geoefend door de medewerkers van Wetterskip Fryslân, waardoor ze goed voorbereid zijn op het bestrijden van calamiteiten.