Naar inhoud springen

De Waterwolf: verschil tussen versies

312 bytes toegevoegd ,  5 nov 2013
geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 20: Regel 20:
'''De Waterwolf''' bemaalt '''67.000 hectare in het westen''' van de provincie '''Groningen''' en '''29.000 hectare in het noorden''' van de '''Drenthe'''. Het gemaal maalt af op een peil van ''' - 0.93 m NAP'''. Dat is aanzienlijk lager dan het peil in de '''[[Friese boezem]]''': '''- 0.52 m NAP'''. Dat zorgt ervoor dat er '''goed overleg moet zijn''' tussen het '''Wetterskip Fryslân''' en het waterschap '''Noorderzijlvest''' '''over het gebruik van het Lauwersmeer'''. Het Friese water komt via '''[[Dokkumer Nieuwe Zijlen]]''' op het Lauwersmeer.
'''De Waterwolf''' bemaalt '''67.000 hectare in het westen''' van de provincie '''Groningen''' en '''29.000 hectare in het noorden''' van de '''Drenthe'''. Het gemaal maalt af op een peil van ''' - 0.93 m NAP'''. Dat is aanzienlijk lager dan het peil in de '''[[Friese boezem]]''': '''- 0.52 m NAP'''. Dat zorgt ervoor dat er '''goed overleg moet zijn''' tussen het '''Wetterskip Fryslân''' en het waterschap '''Noorderzijlvest''' '''over het gebruik van het Lauwersmeer'''. Het Friese water komt via '''[[Dokkumer Nieuwe Zijlen]]''' op het Lauwersmeer.
   
   
Bij Lammerburen is ter hoogte van het gemaal in het Reitdiep een sluis gebouwd. Door de sluisdeuren te sluiten stroomt het water van het Reitdiep het Kommerzijlsterried in en wordt dan door het gemaal opgepompt en uitgeslagen. Het deel van het Reitdiep tussen het gemaal en de sluizen bij '''[[Zoutkamp]]''' is een''' bergboezem''', deze bergboezem is 6 kilometer lang. Mocht het water in de''' [[boezem]]''' van het '''waterschap Noorderzijlvest''' te hoog staan dan kan het afgemalen worden door de Waterwolf en tijdelijk opgeslagen in de bergboezem totdat er een moment is om het water op het '''[[Lauwersmeer]]''' te brengen. Dat gaat onder natuurlijk verval: de sluis openzetten als het water op het Lauwersmeer lager staat dan in de bergboezem. Het zal in de zomer van 2006 zijn geweest dat zowel het Lauwersmeer als de bergboezem vol met overtollig water uit de '''[[Groningse boezem]]''' stonden. Afvoeren naar de '''[[Waddenzee]]''' was op dat moment niet mogelijk door de hoge waterstand op de Waddenzee. Op dat moment was er sprake van een serieus probleem. Oorzaak was een dagenlang aanhoudende neerslag.
'''Bij Lammerburen''' is ter hoogte van het gemaal in het Reitdiep '''een sluis''' gebouwd. '''Door de sluisdeuren te sluiten''' stroomt het water '''van het Reitdiep''' '''het Kommerzijlsterried in''' en wordt dan door het gemaal opgepompt en uitgeslagen. Het '''deel van het Reitdiep tussen het gemaal en de sluizen''' bij '''[[Zoutkamp]]''' is een''' berg[[boezem]]''', deze '''bergboezem''' is '''6 kilometer lang'''. Mocht het water in de '''[[boezem]]''' van het '''Waterschap Noorderzijlvest''' te hoog staan, dan kan het afgemalen worden door de Waterwolf en tijdelijk opgeslagen in de bergboezem, '''totdat er een moment is om het water op het''' '''[[Lauwersmeer]]''' te brengen. Dat gaat onder '''natuurlijk verval''': de '''sluis openzetten als het water op het Lauwersmeer lager staat dan in de bergboezem'''. Soms is er een probleem: in de zomer van 2006 dee de situatie zich voor, dat '''zowel het Lauwersmeer als de bergboezem vol met overtollig water''' uit de '''[[Groningse boezem]]''' stonden. '''Afvoeren naar de '''[[Waddenzee]]''' was op dat moment niet mogelijk''', door de hoge waterstand op de Waddenzee. Op dat moment was er '''sprake van een serieus''' probleem. Oorzaak was een '''dagenlang aanhoudende neerslag'''.


Ook hier was de weg er naar toe een lange. '''Prof. N.N. Henket''' van de Poly Technische School in '''Delft''' had aan het eind van de 19e eeuw in 1877 al eens voorgesteld om vier stoomgemalen op het Hogeland in '''Hunsingo''' te plaatsen om hiermee de afwatering vanuit het gebied naar de '''[[Lauwerszee]]''' te verbeteren. In dat jaar verscheen het voorlopig raport over de gewenste bemaling in Hunsingo. Vergelijk de discussie in '''Friesland''' waar Wouda in zijn rapport aan '''Provinciale Staten''' aan had gegeven dat er twee boezemstoomgemalen bij '''Lemmer''' ('''ir. D.F. Woudgemaal'''; 1920) en '''Stavoren''' ('''[[J.L. Hooglandgemaal]]'''; 1967) nodig zouden zijn voor een optimale afwatering.  
Ook hier was het voortraject een lange: '''Prof. N.N. Henket''' van de Poly Technische School in '''Delft''' had aan het '''eind van de 19e eeuw in 1877''' al eens voorgesteld om vier stoomgemalen op het Hogeland in '''Hunsingo''' te plaatsen, om hiermee '''de afwatering''' vanuit het gebied naar de '''[[Lauwerszee]]''' te '''verbeteren'''. In dat jaar verscheen het voorlopig rapport over de gewenste bemaling in Hunsingo. Vergelijk de discussie in '''Friesland''', waar Wouda in zijn rapport aan '''Provinciale Staten''' aan had gegeven, dat er twee '''boezemstoomgemalen''' (bij '''Lemmer''' het '''ir. D.F. Woudgemaal'''; 1920) en '''Stavoren''' het '''[[J.L. Hooglandgemaal]]'''; 1967) '''nodig''' zouden zijn voor een optimale afwatering.  


De voorstellen van Prof. Henket verdwenen in de la. In de periode waarin Wouda aan het stoomgemaal bij Tacozijl bezig was ging men in Groningen ook weer voortvarend aan de slag. Er moest een gemaal komen. De Groningers pakten het echter nog wat eigentijdser aan door van de Waterwolf direct een elektrisch gemaal te maken.  
De '''voorstellen van Prof. Henket verdwenen''' in de la. In de periode waarin Wouda aan het ontwerp van het stoomgemaal bij [[Teakesyl|Tacozijl]] werkte, ging men '''in Groningen ook weer voortvarend aan de slag'''. Er moest een gemaal komen. De Groningers pakten het echter nog wat '''eigentijdser aan door van de Waterwolf direct een elektrisch gemaal te maken'''.  
De belangrijkste reden hiervan was dat de elektriciteitscentrale bij '''Helpman''' aan de zuidkant van de stad was gebouwd. Door het gemaal aan te sluiten op het elektriciteitsnet was de centrale zeker van een belangrijke afnemer. De provincie zag dit op tijd in en wilde het openbare stroomnet om die reden aanpassen. Zo kon het gebeuren dat er vrijwel gelijktijdig twee grote gemalen worden gebouwd maar met verschillende uitgangspunten: stoom (ir. D.F. Woudagemaal) of elektriciteit (De Waterwolf).   
<br>De belangrijkste reden hiervan was dat de '''elektriciteitscentrale bij''' '''Helpman''' aan de zuidkant van de stad was gebouwd. Door het gemaal aan te sluiten op het elektriciteitsnet was de centrale '''zeker van een belangrijke afnemer'''. De provincie zag dit op tijd in en wilde het openbare stroomnet om die reden aanpassen. Zo kon het gebeuren dat er vrijwel '''gelijktijdig twee grote gemalen worden gebouwd''', maar met verschillende uitgangspunten: '''stoom (ir. D.F. Woudagemaal) of elektriciteit (De Waterwolf)'''.   


De noodzaak voor mechanische bemaling is ontstaan nadat het Reitdiep bij '''Zoutkamp''' in 1877 werd afgesloten van de '''Lauwerszee'''. Door de overheersende windrichting (westenwind) werd de geul in het Reitdiep volgespoeld met zand uit de Lauwerszee hetgeen de afwatering ernstig belemmerde. Het gemaal De Waterwolf moest dit probleem oplossen. Een tweede probleem ontstond toen de woeste gronden in Drenthe steeds meer omgezet werden in cultuurgrond. Drenthe kon het gebiedseigen water niet langer vasthouden, het water werd versneld via de boezem afgevoerd naar de Lauwerszee. Pas bij de afsluiting van de Lauwerszee en het plaatsen van de '''[[P.J. Cleveringasluizen]]''' (spui- en schutsluis) bij '''[[Lauwersoog]]''' kon het waterbeheer in '''Groningen''' en '''Drenthe''' beter gestuurd worden.
De '''noodzaak voor mechanische bemaling''' is ontstaan, '''nadat het Reitdiep bij Zoutkamp in 1877 werd afgesloten van de [[Lauwerszee]]'''. Door de overheersende windrichting (westenwind) werd de geul in het Reitdiep '''volgespoeld met zand uit de [[Lauwerszee]]''', hetgeen '''de afwatering ernstig belemmerde'''. Het gemaal '''De Waterwolf moest dit probleem oplossen'''. Een tweede probleem ontstond, toen '''de woeste gronden in Drenthe steeds meer omgezet werden in cultuurgrond'''. Drenthe kon het '''gebiedseigen water niet langer vasthouden''', het water werd '''versneld via de boezem afgevoerd naar de [[Lauwerszee]]'''.
 
Pas bij '''de afsluiting van de [[Lauwerszee]]''' en het plaatsen van de '''[[P.J. Cleveringasluizen]]''' ('''spui- en [[schutsluis]]''') bij '''[[Lauwersoog]]''' kon het waterbeheer in '''Groningen''' en '''Drenthe''' beter gestuurd worden.
Anonieme gebruiker