Schoorsteenbouwer Sjang Geelen: verschil tussen versies

Hier wordt het verhaal verteld van de bouwer van de schoorsteen, de heer Peter Johannes (‘Sjang’) Geelen uit het Midden-Limburgse Neer. Bron van het verhaal is een zoon van Sjang, Pierre, die veel onderzoek naar het leven en werk van zijn vader verricht heeft. Het beeld van Sjang dat hieruit naar voren komt, is dat van een bedachtzame, veelzijdige man, die gedurende zijn leven zijn vele talenten ten volle ontplooid heeft en zich op diverse wijzen heeft ingezet voor de gemeenschap.

== De jeugd van Sjang ==

Sjang Geelen wordt geboren op 23 oktober 1895 als oudste in een gezin met vijf zonen (waarvan er een vrij kort na de geboorte overlijdt) en vijf dochters. Zijn vader Sieje-Pieër is een ondernemende man, die kiest voor een loopbaan in de bouw, in tegenstelling tot de generaties vóór hem, die landbouwer van beroep waren. Eind 19^e eeuw vestigt Sieje-Pieër zich als zelfstandig ondernemer, en richt zich met zijn jonge bedrijf zowel op de woning- als de utiliteitsbouw. Hij specialiseert zich in de bouw van ringovens en fabrieksschoorstenen.  

Sjang draait al jong mee in het bedrijf: hij is nog geen twaalf jaar oud als hij op de loonlijst verschijnt. De jongen leert het vak van bouwvakker in de praktijk, en ontwikkelt zich gaandeweg tot metselaar. Hij specialiseert zich in de bouw van fabrieksschoorstenen, een specialisme waarvoor in Nederland nooit een vakopleiding heeft bestaan. Waarschijnlijk heeft hij veel geleerd van een van zijn ooms (ome Sjeng), ook actief in het (familie)bedrijf.  

== Sjang als schoorsteenbouwer ==

In mei 1911 bouwt Sjang op 15-jarige leeftijd in een Duits grensplaatsje zijn eerste fabrieksschoorsteen, die 20 meter hoog is. Tussen zijn 15^e en 35^e levensjaar bouwt hij in totaal meer dan 110 schoorstenen in Nederland, België en Duitsland. De hoogste, tevens een van de hoogste ooit gebouwd in Nederland, staat op de Veluwe en is 75 meter hoog. Sjang houdt gedurende deze periode nauwkeurig een notitieboekje bij. In dit boekje, dat bewaard is gebleven, noteert hij een aantal kerngegevens van de schoorstenen die hij bouwt: bouwjaar, locatie, hoogte, bouwsom, en – voor schoorstenen hoger dan 30 meter – veelal ook het volume aan metselwerk. Vaak legt hij ook de opdrachtgever vast, de bedrijfstak, de totale bouwtijd en het aantal ingezette hulpkrachten.  

Aan de periode als schoorsteenbouwer komt een einde als Sjang’s vader plotseling overlijdt. Sjang is dan 34 jaar oud. Zijn broer Sjra en hij besluiten na de dood van hun vader het familiebedrijf samen voort te zetten onder een nieuwe naam. Zij richten zich in het vervolg verder op de woning- en utiliteitsbouw; ringovens en schoorstenen bouwen zij in principe niet meer.  

== Sjang als persoon en gemeenschapsmens ==

Gedurende zijn jaren als schoorsteenbouwer brengt Sjang veel tijd door in alle uithoeken van het land. Deze periode is van invloed op zijn karakter en persoonlijke ontwikkeling. Hij doet organisatorische ervaring en mensenkennis op, en komt in aanraking met kwesties van politieke en levensbeschouwelijke aard. De aldus opgedane kennis en vaardigheden zal hij gedurende de rest van zijn leven op vele manieren toepassen.  

Sjang is tevens een begenadigd spreker, en wordt veel gevraagd voor toespraken. Door zijn vele activiteiten en sociale inslag verwerft Sjang brede bekendheid in de omgeving, en is hij bij velen geliefd. Na een rijk leven vol actief burgerschap overlijdt Sjang op 69-jarige leeftijd in het jaar 1964 in zijn woonhuis in Neer.  

[[Category:Techniek in ketelhuis en rookgasafvoer]]