geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 56: | Regel 56: | ||
[[Bestand:PWS 05647.jpg|miniatuur|gecentreerd|rechtop=1.5|Fig. 7. Foto van de funderingsput op 24 juli 1917. Achter de linker heistelling is de fundering van gewapend beton te zien voor de nog te bouwen schoorsteen.<ref name="fotoarchief PWF>Tresoar, Fotoarchief van de Provinciale Waterstaatsdienst van Friesland.</ref> | [[Bestand:PWS 05647.jpg|miniatuur|gecentreerd|rechtop=1.5|Fig. 7. Foto van de funderingsput op 24 juli 1917. Achter de linker heistelling is de fundering van gewapend beton te zien voor de nog te bouwen schoorsteen.<ref name="fotoarchief PWF>Tresoar, Fotoarchief van de Provinciale Waterstaatsdienst van Friesland.</ref> | ||
]] | ]] | ||
In de eerste helft van juli werken de aannemers aan het stellen van de bewapening en het storten van de betonfundering. Deze betonfundering is te zien op figuur 7. Half juli gaat de betonmolen kapot, en krijgen de aannemers de opdracht om de resterende betonspecie 'uit de hand klaar te maken', zodat de 4.45 meter hoge betonnen constructie zo snel mogelijk afgemaakt kan worden. Op 16 juli 1917 is de klus af. | In de eerste helft van juli werken de aannemers aan het stellen van de bewapening en het storten van de betonfundering. Deze betonfundering is te zien op figuur 7. Half juli gaat de betonmolen kapot, en krijgen de aannemers de opdracht om de resterende betonspecie 'uit de hand klaar te maken', zodat de 4.45 meter hoge betonnen constructie zo snel mogelijk afgemaakt kan worden. Op 16 juli 1917 is de klus af. | ||
| Regel 70: | Regel 71: | ||
En dan slaat het noodlot toe. Op zondagmiddag 16 juni 1918 wordt de schoorsteen door de bliksem getroffen. Figuur 8 toont de getroffen schoorsteen.<ref name="Dagboek Anema"/> | En dan slaat het noodlot toe. Op zondagmiddag 16 juni 1918 wordt de schoorsteen door de bliksem getroffen. Figuur 8 toont de getroffen schoorsteen.<ref name="Dagboek Anema"/> | ||
In een artikel in de Ingenieur van 19 februari 1921 over bliksemgevaar voor fabrieksschoorstenen beschrijft opzichter Anema aan de auteur van het artikel, ir. W.F. Pot, wat er gebeurde. Hij legt uit dat de schoorsteen nog (net) niet van bliksemafleiders was voorzien op de dag van de inslag. Direct na de blikseminslag kwam er volgens Anema eerst een zware rookwolk uit de schoorsteen. Vervolgens verspreidden de losgewerkte stenen van de bovenste helft van de schoorsteen zich als een zwerm vogels door de lucht. De meeste daalden neer in en rondom het gedeelte van de schoorsteen dat overeind bleef. Deze onderste helft scheurde tot in de betonfundering. In zijn analyse van het gebeuren veronderstelt ir. Pot dat de mortel in de bovenste helft van de schoorsteen, die een half jaar na de onderste helft is gebouwd, nog vochtig was. Deze diende hierdoor als geleider, en is door de hitte tot stoom geworden. Hierdoor zou de kop van de schoorsteen ontploft zijn. | In een artikel in de Ingenieur van 19 februari 1921 over bliksemgevaar voor fabrieksschoorstenen beschrijft opzichter Anema aan de auteur van het artikel, ir. W.F. Pot, wat er gebeurde. Hij legt uit dat de schoorsteen nog (net) niet van bliksemafleiders was voorzien op de dag van de inslag. Direct na de blikseminslag kwam er volgens Anema eerst een zware rookwolk uit de schoorsteen. Vervolgens verspreidden de losgewerkte stenen van de bovenste helft van de schoorsteen zich als een zwerm vogels door de lucht. De meeste daalden neer in en rondom het gedeelte van de schoorsteen dat overeind bleef. Deze onderste helft scheurde tot in de betonfundering. In zijn analyse van het gebeuren veronderstelt ir. Pot dat de mortel in de bovenste helft van de schoorsteen, die een half jaar na de onderste helft is gebouwd, nog vochtig was. Deze diende hierdoor als geleider, en is door de hitte tot stoom geworden. Hierdoor zou de kop van de schoorsteen ontploft zijn.<ref>Pot, W.F.(1921). Bliksemgevaar voor fabrieksschoorstenen. ''De Ingenieur, jaargang 36'' (nummer 8), pagina 154-155. Geraadpleegd op Delpher op 22-02-2023, https://www.delpher.nl/nl/tijdschriften/view?coll=dts&identifier=dts:2963011:mpeg21:0014</ref> | ||
Twee dagen na de blikseminslag komt ir. Wouda de getroffen schoorsteen bekijken, en nog twee dagen later komt de heer Smulders (van Canoy-Herfkens) samen met een inspecteur van de verzekering de situatie opnemen. Overeengekomen wordt dat de schoorsteen geheel moet worden afgebroken. Een dag later wordt al begonnen met het bijwerken van de schoorsteenvoet en de muur van het ketelhuis, die beide beschadigd zijn. Het afbreken van de beschadigde schoorsteen komt er voorlopig niet van. Uiteindelijk hoeft dat ook niet meer: in de nacht tussen 1 en 2 januari 1919 waait het restant van de schoorsteen om. <ref name="Dagboek Anema"/> | |||