Dagboek bouw/1918, 2e kwartaal en Dagboek bouw/1918, 3e kwartaal: verschil tussen pagina's

Uit Wouda's Wiki
(Verschil tussen pagina's)
imported>Cierick Goos
(Nieuwe pagina aangemaakt over het bouwdagboek van Anema)
 
imported>Cierick Goos
(Nieuwe pagina aangemaakt over het bouwdagboek van Anema)
 
Regel 12: Regel 12:
* [[Dagboek bouw/1917, 4e kwartaal | 1917, 4e kwartaal]]
* [[Dagboek bouw/1917, 4e kwartaal | 1917, 4e kwartaal]]
* [[Dagboek bouw/1918, 1e kwartaal | 1918, 1e kwartaal]]
* [[Dagboek bouw/1918, 1e kwartaal | 1918, 1e kwartaal]]
* 1918, 2e kwartaal (deze pagina)
* [[Dagboek bouw/1918, 2e kwartaal | 1918, 2e kwartaal]]
* [[Dagboek bouw/1918, 3e kwartaal | 1918, 3e kwartaal]]
* 1918, 3e kwartaal (deze pagina)
* [[Dagboek bouw/1918, 4e kwartaal | 1918, 4e kwartaal]]
* [[Dagboek bouw/1918, 4e kwartaal | 1918, 4e kwartaal]]
* [[Dagboek bouw/1919, 1e kwartaal | 1919, 1e kwartaal]]
* [[Dagboek bouw/1919, 1e kwartaal | 1919, 1e kwartaal]]
Regel 24: Regel 24:
<br clear=all>  
<br clear=all>  


=='''April 1918'''==
=='''Juli 1918'''==
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p096 & p097 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 96 & 97.]]
| [[Media:p114 & p115 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 114 & 115.]]
|}
''Maandag 1 juli 1918''<br>
Weer kunnen beginnen met het afgeslagen gedeelte van de dam en met gebr. Broersma afgesproken, om eerst de teen een geheel door te hangen, voordat met het opspuiten wordt begonnen. De walmuur is niet verder weggespoeld.
 
 
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p116 & p117 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 116 & 117.]]
|}
|}
''Dinsdag 2 april 1918''<br>
''2-3 juli 1918''<br>
Door de timmerlieden werd gewerkt aan het uitbreken van de persbuizen en weder opstellen, het stellen van de bekistingen voor de pomp en machineblokken. De metselaars aan het metselen penanten boezemzijde met muur zuidelijke gevel machinegebouw tot onderkant kelderkozijnen. De stucadoor voor het afwerken van de zuigbuizen niet terug gekomen, hoewel werk genoeg, als het afwerken persbuizen.<br>
De laatste sluisdeur zoover klaar gekomen, dat er met het breeuwen kan worden begonnen. Dinsdagavond met gebr. Broersma, Dikkeboom, Krikke en opzichter Jansma gesproken over de stormschade van zaterdag 22 juni. Opzichter Bloembergen hier gekomen. gestort de gewapend betonbalk over de zuigbuis voor uitbouw kantoortjes.
Twee monteurs gekomen om na te gaan het stellen van de buizen van de condensatieinrichting, waaraan nog niets was gebeurd, al hoe haastig de aannemers 28 maart ook waren en hun wel bekend was, dat zij de buizen voor rekening van de Provincie moesten stelen, voordat de monteurs kwamen. De heeren aannemers denken wat hebben wij daarmee te maken en dan gebeurt het niet. <br>
 
Twee steenhouwers gekomen en begonnen met het bewerken van de beide afgekeurde slagstijlen F’. Drie steenzetters van Sliedrecht begonnen met het zetwerk van de glooiing omlegging zeedijk westkant. De ploeg van de Vries aan het aanvoeren van klei gravende uit de bestaande zeedijk, op het talud van het nieuwe gedeelte.
 
''Donderdag 4 juli 1918''<br>
De heer Hoofdingenieur op het werk geweest. Bij storm 22 juni weggeslagen, volgens mijn opgaaf 150 M³. Verder met Joh. Broersma gesproken over de aansluitingen van de nieuwe gedeelten zeedijk en het inhangen van de sluisdeuren, dat hieraan zo vlug mogelijk moet worden gewerkt.




''3-4 april 1918''<br>
''5-6 juli 1918''<br>
Aangevoerd 6,096 M³ Beiersch graniet.
De metselaars klaar gekomen met het metselwerk penanten boezenzijde en begonnen met den vleugelmuur (oostkant) zeezijde, welke was opgemetseld tot ± 1 Meter boven NAP. Begonnen met het storten van de betonvoet onder de Zuidelijken gevel van het machinegebouw.




''Vrijdag 5 april 1918''<br>
''Maandag 8 juli 1918''<br>
De monteurs klaar gekomen met het stellen van de drie buizen voor de condensatieinrichting. De aannemers mij gevraagd om buiten de aansluitingen klei uit de zeedijk te graven, waarop ik hun heb geantwoord geen toestemming voor te kunnen geven, in de eerste plaats, omdat het nog te vroeg in ’t voorjaar is en in de tweede plaats geen zekerheid, dat de sluisdeuren er voor den herfst voorhangen.
Klaar gekomen met het betonstorten van de beton voor den voet onder den zuidelijken en oostelijken gevel van het machinegebouw. De metselaars bezig met het metselen oostelijken vleugelmuur en tusschen penanten zeezijde.
De aannemers schriftelijke meegedeeld, dat volgens minster van Gebr. Hollander de wartels voor de sluisdeuren zijn goedgekeurd.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
''Dinsdag 9 juli 1918''<br>
| [[Media:p098 & p099 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 98 & 99.]]
Begonnen met het stellen van de bovenste slag- en hoekstijlen op de penanten met oostelijken vleugelmuur zeezijde. De timmerlieden begonnen met het stellen van de bekistingen voor de pomp- en machineblokken 2de helft.
|}
''Zaterdag 6 april 1918''<br>
De aannemers medegedeeld, dat ik de 1e zending graniet niet kan goedkeuren, omdat deze niet voldeed aan het monster, in hoofdzaak wat de kleur betreft.




''Maandag 8 april 1918''<br>
''Woensdag 10 juli 1918''<br>
Eenige timmerlieden bezig met het stellen van de bekistingen van de gewapende balken onder de zuigbuizen. De overige timmerlieden aan het bouwen van een woonkeet voor de steenzetters erin. Drie metselaars met het metselwerk penanten boezemzijde en zuidelijk gevel machinegebouw. Drie monnierwerkers met de bewapening zuigbuizen. Met Joh. Broersma verschil gehad over het aanbrengen van de kleilaag en zandtalud aanlegging zeedijk westkant, waar de kleilaag en zandtalud 20 cm te hoog lag, wilde de aannemer nog beweren dat het uitstekend in orde was.
Door Jansma werd aanmerking gemaakt op de klei, welke werd gegraven uit de zeedijk. Hierover vielen tusschen Joh. Broersma en Jansma heel wat woorden. Door Joh. Broersma werd aan v/d Plas Sr. orders gegeven hem niets van de opzichters aan te trekken en de klei te laden zoals het daar zat. Jansma wenschte niet meer naar het kleiladen om te zien en hield Bos hiermee toen toezicht. Ook hij kreeg van v/d Plas antwoord je hebt hier niets te zeggen, doe het zelf enz. ’s Avonds in tegenwoordigheid van de andere opzichters met de aannemers over het kleiladen gesproken en heb ik orders gegeven een te proberen op een andere plaats te laden.
Er werd den opzichter verweten, dat de profielen niet goed stonden, door opzichter Jansma en mij uitgezet en met het waterpasinstrument zuiver op hoogte gezet. Later door Jansma en Hoekstra nog eens nagezien en bleken nog goed te staan.




''Dinsdag 9 april 1918''<br>
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
Bij het nazien van de hoeveelheid portlandcement bleke mij, dat er nog p.m. 700 zak aanwezig was. Van gebrek aan cement volgens schrijven van de aannemers d.d. 28 maart aan den heer Hoofdingenieur is dus nog geen sprake.
| [[Media:p118 & p119 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 118 & 119.]]
|}
''Donderdag 11 juli 1918''<br>
Jansma naar Leeuwarden geweest om met den heer Hoofdingenieur te spreken over de kleigrond komende van de zeedijk en het brutaal optreden van Joh. Broersma en ’n uitvoerder v/d Plas Sr. Aan de dam weer enige stormschade.<br>
’s morgens op de dam, achtte ik het noodig nog enkele plaatsen met riet en basalt te verdedigen wat in overleg met Jac. Broersma gebeurde. Een half uur later kwam ook Joh. Broersma en begon zonder zich eerst van de noodzakelijkheid te overtuigen mij uit te maken van geld verkwisten, ophitsen tegen den Hoofdingenieur, dat de zaak niet goed was verdedigd enz. Ik ben kalm gebleven en gezegd, wanneer zij het niet noodig oordeelden, maar met op de houden, wat mij een half uur later bleek ook was gebeurd.<br>
De metselaars aan het metselen penanten zeezijde. De timmerlieden aan het stellen van de bekistingen pomp- en machineblokken (oostkant). Verder aan het stellen van graniet, het lossen van vuurvaste steen, het lossen van zuilenbasalt, het stenen van turf enz.




''10-11 april 1918''<br>
''Vrijdag 12 juli 1918''<br>
Gesteld eenige stukken graniet op de hoeken penanten zeezijde. Naar de timmerfabriek te Heerenveen geweest er werd er alleen gewerkt door één timmerman aan de ronde topgevelkozijnen. Op het terrein aangevoed .. stuks kozijnen.
Wegens ongunstig weer werd er weinig aan de dam gewerkt. De heer Ingenieur op het werk geweest om de kleigrond komende van de zeedijk te onderzoeken eens op te nemen de puin onder de basaltglooiing. De ingenieur keurde ook de kleigrond af en met ons overtuigd dat er te weinig puin onder de glooiing kwam, waarover wij met de aannemers dikwijls verschil hadden.
De ingenieur noodigde de aannemers met mij uit, om morgen op het bureau te komen en samen één en ander met den heer Hoofdingenieur te bespreken.




''Vrijdag 12 april 1918''<br>
''Zaterdag 13 juli 1918''<br>
Begonnen met het betonstorten pomp- en machineblokken, waaraan in hoofdzaak werd gewerkt aan de ploeg van de Vries, die anders bezig waren met het aanvoeren van kleigrond, basalt en puin op het nieuwe gedeelte zeedijk. De metselaars begonnen met het metselwerk frontmuren zeezijde, welke door mij met Hoekstra uitgemeten te opzichte van de voorkant penanten zeezijde en de frontmuur boezemzijde en kregen slechts 1 cm. verschil.<br>
Naar Leeuwarden geweest om met den heer Hoofdingenieur en Ingenieur gesproken over de werkwijze van de dam enz. Aan den Heeren Hoofdingenieur te kennen gegeven, dat de klei komende uit de zeedijk niet voldoende meer was, om te gebruiken voor de dam, wat de Ingenieur dan ook bevestigde. Verder er op aangedrongen om er bij de aannemers op aan te dringen, dat er voortgang moest worden gemaakt met de omlegging zeedijk aan het afhangen van de sluisdeuren, om voor den herfst veilig te zijn. Verder werd nog gesproken over het onbeschoft optreden van Joh. Broersma en v/d Plas Sr. tegen den opzichters, het ontlasten van den walmuur, versterken walmuur enz.<br>
Jac. Broersma meegedeeld dat de monsters geglazuurde steen voor de ketelfronten en ingezonden door Canoy Herfkens door den heer Hoofdingenieur zijn goedgekeurd (monster bruin en doorschijnend geel).
Door den heer Hoofdingenieur werd de aannemers opgedragen kleigrond aan te voeren en niet meer van de zeedijk te gebruiken, puin voor vlijkagen aan te voeren, de uitgraving in de zeedijk met zand te vullen, eene begroting geven van het aanbrengen kraagstuk op het eind van de dam, ± 100 M¹ lengte en breed 10 meter.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p100 & p101 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 100 & 101.]]
| [[Media:p120 & p121 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 120 & 121.]]
|}
|}
''Zaterdag 13 april 1918''<br>
''Maandag 15 juli 1918''<br>
Wegens reparatie aan de betonmolen kon nog gestort worden enkele balkjes van de zuigbuizen. De steenhouwers klaargekomen met het bijwerken granieten slagstijlen en dekwerk penant boezenzijde.
Er werd gewerkt door de metselaars aan het metselen penanten zeezijde. De timmerlieden in hoofdzaak aan het maken van de steigers, het afbreken van de bekistingen betonvoet zuidelijken gevel machinegebouw, het stellen van de bekistingen pomp- en machineblokken enz. De heibazen met enkele losse werklieden aan het stellen en plaatsen van granietstukken penanten zeezijde.
De steenzetters begonnen met het schoonmaken stortebed. De grondwerkers aan het graven van een sleuf voor afstrooming van het water bij het opspuiten van het terrein.




''Maandag 15 april 1918''<br>
''Dinsdag 16 juli 1918''<br>
De metselaars bezig met het metselwerk penant zeezijde en de frontmuur zeezijde. De heibazen met eenige losse werklieden aan het stellen van graniet en het vervoeren en opstellen van een heikar met stellen aan het buitentalud zeedijk. Drie monnierwerkers aan het stellen van de bewapening in de betonbalkjes over de zuigbuizen. Aangevoerd een partij betonijzer. 147 bos van 11 staven lang 12 m en zwaar 11 mm.
Aangevoerd de teakhouten deurkozijnen. Twee steenhouwers begonnen met het verhakken van de Beiersche graniet, wat voor rekening van de Provincie komt.




''Dinsdag 16 april 1918''<br>
''Woensdag 17 juli 1918''<br>
Gestort enkele balkjes over de zuigbuizen en twee gedeelten gewapend beton in de machineblokken. Begonnen met het maken van de wiepen (?) voor de zinkstukken dam in zee, waarvoor 4 man en nog twee steenzetters uit Sliedrecht hier gekomen.
Begonnen met het naar beneden brengen van de eerste sluisdeur. Vijf steenzetters begonnen met het uitbreken van het bestaande gedeelte kapglooiing en opnieuw zetten. Begonnen met het aankassen van zand verlegging zeedijk oostkant. Voor het kraagstuk reeds aangekocht 5000 bos Hollandsche rijs en 5000 bos Geldersch rijs à f. 0,14 per bos. Volgens mededeeling van Joh. Broersma de verhouding van de Geldersche bos met de Hollandsche bos kan worden gerekend 5 tegen 1.




''Woensdag 17 april 1918''<br>
''Donderdag 18 juli 1918''<br>
De ploeg van Brouwer 24 man vertrokken. De ploeg van de Vries met nog enkele losse werklieden en de monnierwerker aan het lossen en vervoeren van de aangevoerde 1000 zak portlandcement. Begonnen met het storten van stampbeton voor de pomp- en machineblokken. Met Kolpa uitgezet de richting van de dam in zee.<br>
De metselaars nog aan het metselen middenpenant zeezijde, waarmee heden middag klaar gekomen. Begonnen met het metselwerk zuidelijken gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van profielen, bekistingen voor pomp- en machineblokken enz. Wegens het onstuimige weer konden de steenzetters niet werken aan de kapglooiingen en allen begonnen met het afwerken stortebed. Vijftien grondwerkers bezig in de sleuf. De heibazen met enkele losse werklieden aan het maken ven een steiger voor het vervoeren van de sluisdeuren. Twee steenhouwers aan het afwerken van de slagstijlen en twee aan het bewerken van de gewijzigde stukken Beiersch graniet.<br>
Met Jac. Broersma afgesproken de aangevoerde profielsteenen te lossen op den parallelweg en ik een schetstekening aan hun zou geven voor het bouwen van een loods daar te plaatse en voor rekening van de Directie, waarvoor zijn mij eerst een begroting zouden overhandigen. Deze schetstekening nog heden avond gemaakt.
De hoeveelheid werklieden opgenomen en bedroeg ± 120 man.




''Donderdag 18 april 1918''<br>
''Vrijdag 19 juli 1918''<br>
Door opzichter Jansma werd de door mij gemaakte schetstekening aan de aannemers overhandigd. Zij weigerden prijsopgaaf te geven, omdat ik volgens hun bewering zelf reeds prijsopgaaf van het hout bij de firma Sleeswijk had gevraagd. Er werd gewerkt aan het betonstorten pomp- en machineblokken. Begonnen met het maken van het eerste zinkstuk.
De metselaars aan het metselwerk zuidelijke gevel van het machinegebouw en de westelijke helft is thans opgemetseld tot onderkant lichtkozijnen. De timmerlieden aan het stellen van de profielen en kozijnen rondom het machinegebouw.<br>
De steenzetters aan het afwerken van het stortebed en het aangieten van de voegen met betonspecie van de samenstelling 1 portlandcement, 2 zand en 3 grind.
De heibazen aan het trekken van de damposten van afdamming zeedijk en het maken van ene steiger voor het vervoeren van de sluisdeuren.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p102 & p103 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 102 & 103.]]
| [[Media:p122 & p123 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 122 & 123.]]
|}
|}
''Vrijdag 19 april 1918''<br>
''Zaterdag 20 juli 1918''<br>
Op het werk geweest den heer Hoofdingenieur met Ingenieur en de 7 District opzichter. Er werd gewerkt aan het betonstorten pomp- en machineblokken. Het eerste zinkstuk voor de dam laten zinken. De laatste stampbeton voor de pomp- en machineblokken eerste helft tot ± 80 cm + NAP gestort.<br>
De metselaars aan het metselwerk zuidelijke gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van kozijnen, profielen enz.
Namens den heer Hoofdingenieur draag ik u op te zorgen, dat de steen en het ijzer, het welk op het terrein verspreid ligt, spoedig ten genoegen van de Directie op te ruimen.
Jan Héres met 3 man aan het trekken damwand afdamming zeedijk en W. Héres met 3 man aan het maken steiger sluisdeuren [de heibazen].
 
 
''Maandag 22 juli 1918''<br>
De metselaars begonnen met het metselwerk noordelijken gevel machinegebouw en klaar gekomen met den zuidelijken gevel tot onderkant lichtkozijnen of bovenkant granieten stukken onder de lichtkozijnen.
De steenzetters klaar gekomen met het afwerken stortebed en begonnen met het ontvangbed. Eenige stormschade aan de dam vanaf Zaterdagmiddag tot Maandag morgen en ene zolderschuit van de aannemers gezonken en vernield. Bezig met het opzoeken van het hout van de stuk geslagen zolderschuit. De baggerlieden Krikke en Dikkeboer vragen voor dat werk f. 500,- per dag en f. 300 voor elke dag, dat zij om slecht weer niet kunnen baggeren.




''Zaterdag 20 april 1918''<br>
''Dinsdag 23 juli 1918''<br>
Het tweede zinkstuk voor de dam tot zinken gebracht, waarna de rijswerkers met steenzetters, heibazen en nog enkele losse werklieden weer gewerkt.
De metselaars bezig aan het metselwerk noordelijken gevel machinekamer. De timmerlieden nog aan het stellen bekistingen pomp en machineblokken, profielen van de metselaars, kozijnen enz.




''Maandag 22 april 1918''<br>
''Woensdag 24 juli 1918''<br>
Discussie over de veengrond uit de bouwput verwerkt door de aannemers in de zeedijk.
De metselaars nog aan het metselwerk noordelijken en westelijken gevel v/ h machinegebouw. De timmerlieden aan het steigeren, het stellen van kozijnen, profielen, bekistingen pomp – blokken enz.
Tien man bezig in de turf.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p104 & p105 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 104 & 105.]]
| [[Media:p124 & p125 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 124 & 125.]]
|}
|}
''Dinsdag 23 april 1918''<br>
''Donderdag 25 juli 1918''<br>
Vertrokken om te gaan naar Appingedam m op te nemen het profielijzer komende van een afbraak cartonfabriek ‘Appingedam’. Er werd gewerkt aan het metselwerk penanten zeezijde, het stellen van beskistingen om de zuigbuizen tweede helft met de bekistingen voor het opgaande muurwerk oostelijken gevel machinegebouw, het maken van de laatste sluisdeuren.
De metselaars klaar gekomen met het metselwerk noordelijken en westelijken machinegebouw tot de eerste steigerhoogte en begonnen met den oostelijken gevel. De timmerlieden nog met het stellen van kozijn, profielen, bekistingen pompblokken enz.<br>
 
Op het werk geweest den heer Hoofdingenieur met L. Smulders leverancier van de machines en nog twee heeren.
 
''24-27 april 1918''<br>
deze weke aangevoerd 2000 zak portlandcement, een partij rijshout, profielstenen, geglazuurde steen en vuurvaste steen,
Op het werk geweest de heer Hoofdingenieur en met de opzichters, aannemers en uitvoerder gesproken over de verstandhouding tusschen de directie en de aannemers, die den laatsten tijd veel te wenschen overlaat. Hierover werd veel besproken, maar kwamen niet tot een overeenkomst.




''Maandag 29 april 1918''<br>
''Vrijdag 26 juli 1918''<br>
Er werd door de metselaars gewerkt aan het metselwerk penanten zeezijde met frontmuur. De heibazen bezig met het opstellen van de heistelling voor het plaatsen van damwanden, het stellen van de locomobiel voor de tweede bemaling.
De metselaars begonnen met de tweede steigerhoogte aan den zuidelijken gevel.




''Dinsdag 30 april 1918''<br>
''Zaterdag 27 juli 1918''<br>
Gestort twee zuigbuizen tweede helft. Begonnen met de tweede laag zinkstukken.
De steenzetters aan het afbreeken en herzetten kapglooiing en het bijwerken verzakkingen nieuw gedeelte dam.




=='''Mei 1918'''==
''Maandag 29 juli 1918''<br>
''Woensdag 1 mei 1918''<br>
Door de metselaars werd gewerkt aan de zuidelijke gevel van het machinegebouw (oostkant) 2de steigerhoogte.
Bericht van Canoy Herfkens ontvangen, dat Vorstermans plan had om a.s. maandag terug te komen voor verdere opbouw schoorsteen. Met Gebr. Broersma afgesproken, dat zij wel eerder zorgen voor een steiger bij de schoorsteen en ik voor het verdere benodigde hout, als kruideelen (?) enz.




''Donderdag 2 mei 1918''<br>
''Dinsdag 30 juli 1918''<br>
Gestort de beton voor twee zuigbuizen.
Aangevoerd twee ladingen rijshout.<br>
Klaar gekomen met het herzetten kapglooiing.




''Vrijdag 3 mei 1918''<br>
''Woensdag 31 juli 1918''<br>
Gestort de beton voor de betonvoet Oostelijke gevel van het machinegebouw tot ± meter beneden NAP. Op het werk aangevoerd de 3de lading Beiersche graniet.
Door de metselaars werd gewerkt aan de zuidelijke en oostelijke gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van profielen, kozijnen, bekistingen voor pomp en machineblokken enz.




''Zaterdag 4 mei 1918''<br>
=='''Augustus 1918'''==
Er werd door de timmerlieden gewerkt aan het stellen van de persbuizen, het maken van steigers, het stellen van profielen voor de metselaars. De metselaars bezig met het metselwerk penanten zeezijde. De steenzetters en rijswerkers aan het maken en zinken van de tweede laag zinkstukken. De heibazen met enkele losse werklieden aan het maken van steigers, het stellen van de locomobiel en het lossen van de aangevoerde Beiersche graniet.
''1-3 augustus 1918''<br>
Vrijdag begonnen met het maken van de spanten voor versterking bij winddruk van de muren en het schoren van de bovenste lichtkozijnen.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p106 & p107 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 106 & 107.]]
| [[Media:p126 & p127 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 126 & 127.]]
|}
|}
''Maandag 6 mei 1918''<br>
''Maandag 5 augustus 1918''<br>
Door de timmerlieden werd gewerkt aan het stellen van de persbuizen met de twee laatste zuigbuizen, het afbreken van de bekistingen voor betonwerken. De rijswerkers en steenzetters aan het maken en laten zinken van de zinkstukken. De heibazen met enkele losse werklieden aan het plaatsen van de palen en damwand onder de schuur ten oosten van het machinegebouw, het stellen van de granieten hoekstukken en het plaatsen van de perkoenrijen onder de dam in zee en langs de teen omlegging zeedijk westkant. De monnierwerkers aan het uitzoeken van de bewapening voor de persbuizen. De metselaars aan het metselwerk penanten zeezijde. Begonnen met lossen van eene lading portlandcement 1000 zak, welke lading zaterdagmorgen aangekomen.
Door de metselaars werd er gewerkt aan de zuidelijke gevel v/h machinegebouw welke thans op hoogte van bovenkant deurkozijnen. De timmerlieden aan het stellen van profielen, het maken van de spanten in het machinegebouw etc.<br>
 
De heibaas F. Héres met enkele werklieden aan het stellen van deze spanten. W. Héres met enkele arbeiders begonnen met het plaatsen van de wal beschoeiing boezemzijde (oostkant) machinegebouw. De vier steenhouwers weg met verlof.<br>
Bloembergen naar Utrecht om de pannen te keuren.


''Dinsdag 7 mei 1918''<br>
Gestort een gedeelte stampbeton in den vleugelmuur zeezijde (Oostkant) waaraan in hoofdzaak door de grondwerkers en losse werklieden werd gewerkt. Op het terrein aangevoerd de baggermolen met zuiger enz. van de firma Krikke en Dikkeboom.<br>
De schoorsteenbouwers weer gearriveerd om aan de verdere bouw van de schoorsteen te beginnen.


''Dinsdag 6 augustus 1918''<br>
Wegens het slechte weer werd er ’s ochtends niet gewerkt. ’s Middags de metselaars weer begonnen met het metselwerk gevel machinegebouw boezemzijde. De timmerlieden aan het stellen van profielen, het maken van steigers enz.


''Woensdag 8 mei 1918''<br>
Gestort de beton voor twee persbuizen tweede helft van het machinegebouw met het gedeelte betonvoet onder den Noordelijken gevel machinegebouw. De nr. 3 en 4 vanaf den Oostelijke gevel. De metselaars bezig met het metselwerk stroomkokers door den westelijken vleugelmuur zeezijde. De schoorsteenbouwers bezig met het stellen van de hijschbeweging enz.


''7-8 augustus 1918''<br>
Wegens de kermis te Leeuwarden werd er door eenige timmerlieden niet gewerkt. Donderdagmorgen waren de metselaars genoodzaakt mee te helpen tot steigeren, omdat deze niet voldoende in orde bleken te zijn. Te weinig hout om met de steigers voort te gaan is m.i. hiervan de oorzaak.


''Vrijdag 10 mei 1918''<br>
Gestort de beton voor de laatste twee zuigbuizen met het gedeelte betonvoet onder den Noordelijken gevel machinegebouw. De no. 5 en 6 vanaf den Oostelijke gevel.
De baggerlieden bezig met het stellen van de zuiger- baggermachine en buizen.<br>
De schoorsteenbouwers begonnen te metselen met de schoorsteen.<br>
Naar de timmerfabriek te Heerenveen en naar Leeuwarden geweest.


''Vrijdag 9 augustus 1918''<br>
Door de metselaars, timmerlieden, heibazen eenige arbeiders enz. werd alleen gewerkt aan het in orde brengen van de steigers. Vijftien man werkten in de sleuf.<br>
Wegens reparatie aan de baggermachine werd aan het baggerwerk niet gewerkt.


''Zaterdag 11 mei 1918''<br>
Beton (stampbeton) gestort in den westelijken vleugelmuur zeezijde. Met het opstellen van het baggermateriaal klaar gekomen en kunnen maandag met het baggeren beginnen.


 
''Zaterdag 10 augustus 1918''<br>
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
Door de baggermachine werd weer gebaggerd, waaraan ook weer een kleine reparatie, veroorzaakt door het beknellen van een paal tusschen de ladder.
| [[Media:p108 & p109 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 108 & 109.]]
|}
''Maandag 13 mei 1918''<br>
Door de metselaars werd gewerkt aan het metselen van de vloeren tusschen de penanten zeezijde. De timmerlieden aan het afbreken van de bekistingen zuigbuizen met betonvoet oostelijken gevel machinegebouw, met het stellen van de mallen zuigbuizen en het stellen van profielen voor het metselwerk.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
''Maandag 12 augustus 1918''<br>
| [[Media:p108 & p109 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 108 & 109.]]
Door de metselaars werd er gewerkt aan den zuidelijke gevel van het machinegebouw welke thans op hoogte van de onderkant balk loopkraan. De steenzetters met rijswerkers nog aan het maken van zwiepbanden.
|}
De arbeiders met opperlieden aan het aanvoeren van steen, metselspecie enz. De heibazen met enkele arbeiders aan het maken van steigers en het plaatsen van de sluisdeuren. De timmerlieden aan het stellen van profielen, kozijnen, maken van boogmallen enz. Opzichter Jansma een week met verlof.
Bladen 108 en 109 zijn niet uitgewerkt, deze ontbraken destijds bij het uitwerken van het dagboek.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p110 & p111 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 110 & 111.]]
| [[Media:p128 & p129 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 128 & 129.]]
|}
|}
''Donderdag 30 mei 1918''<br>
''Dinsdag 13 augustus 1918''<br>
Klaar gekomen met het storten van de beton voor de persbuizen 2de helft. Door de metselaars werd gewerkt aan de vloeren tusschen de penanten zeezijde, het bijpleisteren betonwerken en het metselen van de windwerkkasten westelijk landhoofd zeezijde. De timmerlieden aan het afbreken van de bekistingen zuigbuizen 2de helft en van de vleugelmuur zeezijde oostkant.<br>
De baggermolen verplaatst en begonnen met het spuiten van zand onder- en op de kraagstukken.
Verder aan het stellen van het betonhout met bewapening voor de schoeren oostkant machinegebouw.




=='''juni 1918'''==
''Woensdag 14 augustus 1918''<br>
''Zaterdag 1 juni 1918''<br>
Door de metselaars werd er gewerkt aan de Noordelijken gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van profielen, kozijnen, het maken van mallen enz.
De werklieden, welke anders bezig met het betonstorten, thans werkzaam op de dam.




''Maandag 3 juni 1918''<br>
''Donderdag 15 augustus 1918''<br>
De rijswerkers aan het maken van de zinkstukken en de steenzetters bezig met het zetwerk van de dam. De timmerlieden aan het stellen van de bekistingen voor de betonvoet onder de zuidelijke gevel van het machinegebouw. De metselaars aan het metselen van de vloeren tusschen de penanten zeezijde en aan het metselen van de windwerkkasten in den westelijke vleugelmuur zeezijde.
De timmerlieden aan het stellen van graniet, kozijnen en het aanbrengen van de halsbeugels aan de sluisdeuren. De metselaars aan het metselwerk machinegebouw boezemzijde. De arbeiders aan het vervoeren van metselsteen, het aanbrengen van zwiepbanden, het bestorten van de berm (westkant), het graven van turf (10 man). De steenhouwers één aan verandering Beiersch graniet, twee aan het afwerken slagstijlen.




''4-5 juni 1918''<br>
''Vrijdag 16 augustus 1918''<br>
Er werd gewerkt als op 3 juni.
Door de metselaars werd gewerkt aan de gevel boezemzijde en daarna gevel zeezijde. Drie foto’s genomen van het werk. Donderdagmorgen vertrokken naar Utrecht [Smulders] en Gorinchem [De Vries Robbé] en vrijdagavond teruggekomen.




''Donderdag 6 juni 1918''<br>
''Zaterdag 17 augustus 1918''<br>
De metselaars klaar gekomen met het metselwerk van de vloeren tussschen de penanten zeezijde en met de beide windwerkkasten in de oostelijken vleugelmuur zeezijde. De timmerlieden en monnierwerkers nog aan het stellen van de bekistingen met bewapening betonvoet zuidelijke en oostelijke gevel van het machinegebouw.
De timmerlieden aan het stellen van graniet, het stellen van kozijnen, het storten van betonlatei kantoor uitbouw boezemzijde, het aanbrengen van de kladsringen (?) sluisdeuren enz. De metselaars aan het metselwerk gevel zeezijde. Twee man aan het herbreeuwen van de sluisdeuren.




''7-8 juni 1918''<br>
''Maandag 19 augustus 1918''<br>
De metselaars aan het afpleisteren van de zuig- en persbuizen en begonnen met het metselwerk frontmuur zeezijde. Schoorsteen klaar gekomen.
Bezoek van den heer Commissaris met Hoofdingenieur en de heer Sminia. De timmerlieden aan het stellen van graniet, kozijnen, profielen, mallen voor de boog boven ’t kozijn oostelijken gevel enz. De metselaars aan den gevel machinegebouw zeezijde en westelijken eindgevel. De steenhouwers aan het afwerken slagstijlen. Eén halsbeugel aangegoten, zonder de opzichters daarin te kennen en begonnen met het op hijschen van de tweede deur. Met verlof gegaan t/m dinsdag 27 augustus. Jansma van zijn verlof teruggekomen.




''Maandag 10 juni 1918''<br>
''Dinsdag 20 augustus 1918''<br>
Wegens het slechte weer werd en ’s morgens weinig uitgevoerd. De metselaars begonnen met de frontmuur zeezijde. De timmerlieden aan het stellen van de bekistingen voor de betonvoet onder den zuidelijken en oostelijken gevel machinegebouw. Gewerkt aan de dam in zee. Verder werd er gewerkt aan het steken van turf en het lossen van de aangevoerde materialen.
De metselaars aan den westelijken gevel machinegebouw welke opgetrokken tot de 97ste laag en aan den gevel boezemzijde. Twee man bezig met nabreeuwen van de sluisdeuren.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p112 & p113 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 112 & 113.]]
| [[Media:p130 & p131 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 130 & 131.]]
|}
|}
''Dinsdag 11 juni 1918''<br>
''Woensdag 21 augustus 1918''<br>
Den heer Hoofdingenieur op het werk geweest. Er is aan Joh. Broersma toegestaan om kleigrond uit de zeedijk te graven volgens aanwijzing en deze uitgraving te dichten met zand en af te dekken met zoden. Op de dam aan te voeren kleigrond, dan voldoende te stampen of zwaar te belasten.
De timmerlieden gesteld groote kozijn oostelijke gevel machinegebouw, profielen gevel machinegebouw ijzeren liggers loopbrugjes gelegd enz. De metselaars gevel boezemzijde en oostelijken eindgevel. De steenhouwer aan de slagstijlen en lateien. Nog bezig met het voorbrengen tweede sluisdeur.
 


''12-13 juni 1918''<br>
De metselaars aan het afwerken van de zuigbuizen. Naar de timmerfabriek in Heerenveen geweest.


''Donderdag 22 augustus 1918''<br>
De timmerlieden balkjes gelegd boven uitmetseling boezemzijde, graniet gesteld boven de kleine lichtkozijnen, lateien gesteld boven de kleine lichtkozijnen zeezijde, profielen nazien en stellen enz. Lichtkozijn in de kleine topgevel zeezijde gesteld.<br>
De metselaars aan den gevel boezemzijde en oostelijken eindgevel (thans op hoogte van ± 9,15 M+ NAP. Betonbalk in den oostelijken eindgevel gelost en een begin gemaakt met borstelen. De steenzetters aan het zetwerk dam.<br>
Hedenmiddag de zuiger met behulp van de sleepboot aan de kop van de dam geplaatst tot ruim negen uur ’s avonds gewerkt aan ’t opspuiten van zand op de kraagstukken en voor dien op ’t terrein gespoten.


''14-15 juni 1918''<br>
Door de metselaars werd gewerkt aan het laatste gedeelte van de frontmuur zeezijde en aan het afpleisteren van de zuig- en persbuizen. De timmerlieden nog aan het stellen van de bekistingen opgaande gevels machinegebouw.<br>
Wegens onstuimig weer kon er niet worden gewerkt aan het opspuiten van de dam. Waterstand 25 cm + NAP. het zandprofiel van de dam over een lengte van ± 25 M weggespoeld. Zaterdag stormweer en veel schade dam.


''Vrijdag 23 augustus 1918''<br>
Vier stukken graniet gesteld in den gevel zeezijde, voor ondersteuning kapspanten, 3 lichtkozijnen in de grooten topgevel zeezijde, bekistingen voor twee gewapend beton lateien boven 2 kleine lichtkozijnen zeezijde gesteld en de bewapening ingebracht en beton gestort, graniet lateien boven kleine lichtkozijnen gesteld. De metselaars aan de gevel zeezijde en den oostelijken eindgevel.


''Zondag 16 juni 1918''<br>
De nieuwe schoorsteen klaargekomen op zaterdag 7 juni werd heden middag door den bliksem getroffen en storte in tot 30 Meter hoogte en de overige 30 Meter gescheurd. Dit gebeurde ’s middags ± 1 uur.


''Zaterdag 24 augustus 1918''<br>
De timmerlieden aan het stellen van de stukken graniet onder de kapspanten, het stellen en nazien van profielen enz. De metselaars aan de gevel zeezijde welke thans opgemetseld tot 10,70 M + NAP en verder gemetseld a/d westelijken eindgevel. De steenhouwers met verlof.


''Maandag 17 juni 1918''<br>
Weer begonnen met het opspuiten van de dam in zee. De metselaars klaar gekomen met het metselwerk van de frontmuur zeezijde en begonnen met het maken van de steigers bij het eerste tusschenpenant zeezijde westkant. Op dit tusschenpenant de bovenste stukken graniet gesteld. Weer drie nieuwe stukken graniet (slagstijlen) op het terrein aangevoerd. De timmerlieden aan het maken van een hijschbeweging, het stellen van bekistingen, het maken van sluisdeuren, het stellen van profielen.<br>
De teekenaars Lanting en Hijgenaar op het werk geweest en donderdag j.l. Tiemersma en Bloembergen. Een foto genomen van de dam en schoorsteen. Opzichter Kolpa met verlof gegaan.


 
''Maandag 26 augustus 1918''<br>
''Dinsdag 18 juni 1918''<br>
De timmerlieden aan het stellen van profielen, het maken en verbrengen van steigers, betonlateien boven kleine lichtkozijnen gevel zeezijde geborsteld, granietstukken oplegging kap gesteld enz. De metselaars aan het opmetselen westelijken eindgevel tot 11 m + NAP en daarna begonnen met gevel zeezijde.
De metselaars begonnen met het metselwerk eerste tusschenpenant zeezijde westkant. Weer bezig met het opspuiten van de dam en volgens onze schatting het aardprofiel weer terug gebracht tot voor den storm. Stormschade te rekenen op twee dagen baggeren.<br>
De Hoofdingenieur op het werk geweest om de schoorsteen, welke zondag j.l. door den bliksem werd getroffen, op te nemen. ’s morgens om half negen kwam een sleepboot met de kom in aanvaring met de brug, waardoor deze uit zijn draaipunten werd geligt aan de zuidkant de as brak en aan de noordkant het gegoten kussenblok stukken en de klap in het kanaal terecht kwam. De weg was tot 's middags 3 uur gestremd.




{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
{| style="border-collapse:collapse; float:right; margin-left: 10px;"
| [[Media:p114 & p115 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 114 & 115.]]
| [[Media:p132 & p133 - Dagboek van bestek 6.jpg | Dagboek bladzijden 132 & 133.]]
|}
|}
''Woensdag 19 juni 1918''<br>
''Dinsdag 27 augustus 1918''<br>
Twee schepen met graniet van de laatste zending, een schip met zand, twee scheepjes met vuurvaste steen en twee schepen met steenkolen deze dagen aangevoerd.
Door de timmerlieden eindgevel gewerkt als gisteren. De metselaars aan de gevel zeezijde en begonnen met de uitmetseling onder de goot. Drie steenhouwers aan het bijwerken v/d slagstijlen en één in de zandsteen.
Twee man bezig in de turf. Zeven man ontslag gekregen.




''Donderdag 20 juni 1918''<br>
''Woensdag 28 augustus 1918''<br>
Klaar gekomen met het metselwerk eerste tusschenpenant zeezijde aan de westkant tot onderkant dekwerken.<br>
De timmerlieden aan het stellen van graniet, kozijnen, profielen en het raamwerk v/d goor zeezijde gelegd. Natuursteenen lateien boven de groote topgevels gesteld. De metselaars aan den gevel zeezijde en gemetseld tot onderkant goor en begonnen met de topgeveltjes. Drie steenhouwers aan het afwerken slagstijlen en aan het inhakken halsbeugels en één aan het bijwerken zandsteen.
De heer Smulders met een Inspecteur van de verzekering op het terrein geweest, om den schoorsteen op te nemen. Overeengekomen dat de schoorsteen geheel moet worden afgebroken. Klaar gekomen met het opspuiten van het zandprofiel aan de dam in zee en begonnen met het stellen van de buizen, om te gaan spuiten langs het ketelhuis en rondom de schoorsteenvoet. Begonnen met het metselen van de bogen tusschen de penanten boezemzijde.
Wegens het slechte weer ’s ochtends enkel door de timmerlieden gewerkt.<br>
Zuiger met baggermachine vertrokken naar Lemmer.<br>
Door den heer Hoofdingenieur werd mij meegedeeld, dat aan de aannemer was toegestaan, om de dam weeder geheel van klei te maken. Dan is aan de aannemers toegestaan voor ophooging van het terrein zand te baggeren uit het kanaal ten zuiden van de brug. Verder is met de aannemers afgesproken om eerst het ketelhuis op te metselen en niet eerst met het voegen van het machinegebouw te beginnen, wat de bedoeling van de aannemers was.<br>
Op het werk geweest Prof. Dijkshoorn met den heer Hoofdingenieur.




''21-22 juni 1918''<br>
''Donderdag 29 augustus 1918''<br>
begonnen met het bijwerken van de beschadigde gedeelte aan het muurwerk ketelhuis en schoorsteen. De metselaars aan het metselwerk boezemzijde en het afpleisteren en sausen van betonwerken. De timmerlieden aan het maken van de sluisdeuren, het maken van een lift voor het hijschen van beton, metselsteen enz. Verder aan het stellen van profielen en de bekisting voor de balkon over de zuigbuizen. De monnierwerkers met enkele losse werklieden aan het storten van beton in de balken boven de zuigbuizen en de aanrassering boven de gewelven boezemzijde. ’s middags stormweer en weel schade aan de dam.
De timmerlieden aan het stellen van de graniet, profielen, het in orde brengen van de steigers boezemzijde enz. Begonnen met het steigeren rondom het ketelhuis en het leggen van de loopbrug over de penanten boezemzijde voor het vervoeren van steen naar het ketelhuis.<br>
De metselaars bezig met de topgevels zeezijde en de topgevel westelijken eindgevel.




''Maandag 24 juni 1918''<br>
''Vrijdag 30 augustus 1918''<br>
Er werd door de timmerlieden gewerkt aan het maken van de lift, het stellen van beskistingen en maken van de laatste sluisdeur. De metselaars aan het metselen van de bogen over de penanten boezemzijde en het afwerken van de penanten aan de bovenzijde. Opzichter J. Bos in dienst gekomen.
Klaargekomen met het metselwerk kleine topgevels zeezijde en topgevel westelijke eindgevel behalve de afdekking.




''25-29 juni 1918''<br>
''Zaterdag 31 augustus 1918''<br>
Door de metselaars werd de geheele week gewerkt aan de bogen met twee steens muur over de bogen. De timmerlieden de geheele week bezig met het stellen van de bekistingen voor de betonvoet zuidelijke gevel machinegebouw, het stellen en maken van de hijschbeweging, het maken van stellingen voor het spoor. Donderdag begonnen met het opspuiten van het terrein rondom het ketelhuis en schoorsteenvoet.
Door de timmerlieden werd gewerkt aan het stellen van de granieten lateien boezemzijde, het in orde brengen van de steigers, het leggen van de loopbruggen over de penant boezemzijde. De metselaars aan het metselwerk boezemzijde met het zetten van de hanekammen boven de bovenste lichtkozijnen en het vlak werken van de granieten lateien.<br>
De derde sluisdeur thans draaibaar en met de vierde bezig voor te hangen. op het werk geweest den heer Commissaris met de boeier.




Regel 275: Regel 281:




<p style="text-align:center;"> [[Dagboek bouw/1918, 3e kwartaal | Volgende deel ──>]]</p>
<p style="text-align:center;"> [[Dagboek bouw/1918, 4e kwartaal | Volgende deel ──>]]</p>

Versie van 3 mrt 2022 17:08

Dagboek door opzichter W. Anema over de bouw van het gemaal. [2.]

Vanwege de grote omvang van het dagboek is het voor deze wiki opgeknipt in de volgende delen:




Juli 1918

Dagboek bladzijden 114 & 115.

Maandag 1 juli 1918
Weer kunnen beginnen met het afgeslagen gedeelte van de dam en met gebr. Broersma afgesproken, om eerst de teen een geheel door te hangen, voordat met het opspuiten wordt begonnen. De walmuur is niet verder weggespoeld.


Dagboek bladzijden 116 & 117.

2-3 juli 1918
De laatste sluisdeur zoover klaar gekomen, dat er met het breeuwen kan worden begonnen. Dinsdagavond met gebr. Broersma, Dikkeboom, Krikke en opzichter Jansma gesproken over de stormschade van zaterdag 22 juni. Opzichter Bloembergen hier gekomen. gestort de gewapend betonbalk over de zuigbuis voor uitbouw kantoortjes.


Donderdag 4 juli 1918
De heer Hoofdingenieur op het werk geweest. Bij storm 22 juni weggeslagen, volgens mijn opgaaf 150 M³. Verder met Joh. Broersma gesproken over de aansluitingen van de nieuwe gedeelten zeedijk en het inhangen van de sluisdeuren, dat hieraan zo vlug mogelijk moet worden gewerkt.


5-6 juli 1918
De metselaars klaar gekomen met het metselwerk penanten boezenzijde en begonnen met den vleugelmuur (oostkant) zeezijde, welke was opgemetseld tot ± 1 Meter boven NAP. Begonnen met het storten van de betonvoet onder de Zuidelijken gevel van het machinegebouw.


Maandag 8 juli 1918
Klaar gekomen met het betonstorten van de beton voor den voet onder den zuidelijken en oostelijken gevel van het machinegebouw. De metselaars bezig met het metselen oostelijken vleugelmuur en tusschen penanten zeezijde.


Dinsdag 9 juli 1918
Begonnen met het stellen van de bovenste slag- en hoekstijlen op de penanten met oostelijken vleugelmuur zeezijde. De timmerlieden begonnen met het stellen van de bekistingen voor de pomp- en machineblokken 2de helft.


Woensdag 10 juli 1918
Door Jansma werd aanmerking gemaakt op de klei, welke werd gegraven uit de zeedijk. Hierover vielen tusschen Joh. Broersma en Jansma heel wat woorden. Door Joh. Broersma werd aan v/d Plas Sr. orders gegeven hem niets van de opzichters aan te trekken en de klei te laden zoals het daar zat. Jansma wenschte niet meer naar het kleiladen om te zien en hield Bos hiermee toen toezicht. Ook hij kreeg van v/d Plas antwoord je hebt hier niets te zeggen, doe het zelf enz. ’s Avonds in tegenwoordigheid van de andere opzichters met de aannemers over het kleiladen gesproken en heb ik orders gegeven een te proberen op een andere plaats te laden.


Dagboek bladzijden 118 & 119.

Donderdag 11 juli 1918
Jansma naar Leeuwarden geweest om met den heer Hoofdingenieur te spreken over de kleigrond komende van de zeedijk en het brutaal optreden van Joh. Broersma en ’n uitvoerder v/d Plas Sr. Aan de dam weer enige stormschade.
’s morgens op de dam, achtte ik het noodig nog enkele plaatsen met riet en basalt te verdedigen wat in overleg met Jac. Broersma gebeurde. Een half uur later kwam ook Joh. Broersma en begon zonder zich eerst van de noodzakelijkheid te overtuigen mij uit te maken van geld verkwisten, ophitsen tegen den Hoofdingenieur, dat de zaak niet goed was verdedigd enz. Ik ben kalm gebleven en gezegd, wanneer zij het niet noodig oordeelden, maar met op de houden, wat mij een half uur later bleek ook was gebeurd.
De metselaars aan het metselen penanten zeezijde. De timmerlieden aan het stellen van de bekistingen pomp- en machineblokken (oostkant). Verder aan het stellen van graniet, het lossen van vuurvaste steen, het lossen van zuilenbasalt, het stenen van turf enz.


Vrijdag 12 juli 1918
Wegens ongunstig weer werd er weinig aan de dam gewerkt. De heer Ingenieur op het werk geweest om de kleigrond komende van de zeedijk te onderzoeken eens op te nemen de puin onder de basaltglooiing. De ingenieur keurde ook de kleigrond af en met ons overtuigd dat er te weinig puin onder de glooiing kwam, waarover wij met de aannemers dikwijls verschil hadden. De ingenieur noodigde de aannemers met mij uit, om morgen op het bureau te komen en samen één en ander met den heer Hoofdingenieur te bespreken.


Zaterdag 13 juli 1918
Naar Leeuwarden geweest om met den heer Hoofdingenieur en Ingenieur gesproken over de werkwijze van de dam enz. Aan den Heeren Hoofdingenieur te kennen gegeven, dat de klei komende uit de zeedijk niet voldoende meer was, om te gebruiken voor de dam, wat de Ingenieur dan ook bevestigde. Verder er op aangedrongen om er bij de aannemers op aan te dringen, dat er voortgang moest worden gemaakt met de omlegging zeedijk aan het afhangen van de sluisdeuren, om voor den herfst veilig te zijn. Verder werd nog gesproken over het onbeschoft optreden van Joh. Broersma en v/d Plas Sr. tegen den opzichters, het ontlasten van den walmuur, versterken walmuur enz.
Door den heer Hoofdingenieur werd de aannemers opgedragen kleigrond aan te voeren en niet meer van de zeedijk te gebruiken, puin voor vlijkagen aan te voeren, de uitgraving in de zeedijk met zand te vullen, eene begroting geven van het aanbrengen kraagstuk op het eind van de dam, ± 100 M¹ lengte en breed 10 meter.


Dagboek bladzijden 120 & 121.

Maandag 15 juli 1918
Er werd gewerkt door de metselaars aan het metselen penanten zeezijde. De timmerlieden in hoofdzaak aan het maken van de steigers, het afbreken van de bekistingen betonvoet zuidelijken gevel machinegebouw, het stellen van de bekistingen pomp- en machineblokken enz. De heibazen met enkele losse werklieden aan het stellen en plaatsen van granietstukken penanten zeezijde. De steenzetters begonnen met het schoonmaken stortebed. De grondwerkers aan het graven van een sleuf voor afstrooming van het water bij het opspuiten van het terrein.


Dinsdag 16 juli 1918
Aangevoerd de teakhouten deurkozijnen. Twee steenhouwers begonnen met het verhakken van de Beiersche graniet, wat voor rekening van de Provincie komt.


Woensdag 17 juli 1918
Begonnen met het naar beneden brengen van de eerste sluisdeur. Vijf steenzetters begonnen met het uitbreken van het bestaande gedeelte kapglooiing en opnieuw zetten. Begonnen met het aankassen van zand verlegging zeedijk oostkant. Voor het kraagstuk reeds aangekocht 5000 bos Hollandsche rijs en 5000 bos Geldersch rijs à f. 0,14 per bos. Volgens mededeeling van Joh. Broersma de verhouding van de Geldersche bos met de Hollandsche bos kan worden gerekend 5 tegen 1.


Donderdag 18 juli 1918
De metselaars nog aan het metselen middenpenant zeezijde, waarmee heden middag klaar gekomen. Begonnen met het metselwerk zuidelijken gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van profielen, bekistingen voor pomp- en machineblokken enz. Wegens het onstuimige weer konden de steenzetters niet werken aan de kapglooiingen en allen begonnen met het afwerken stortebed. Vijftien grondwerkers bezig in de sleuf. De heibazen met enkele losse werklieden aan het maken ven een steiger voor het vervoeren van de sluisdeuren. Twee steenhouwers aan het afwerken van de slagstijlen en twee aan het bewerken van de gewijzigde stukken Beiersch graniet.
De hoeveelheid werklieden opgenomen en bedroeg ± 120 man.


Vrijdag 19 juli 1918
De metselaars aan het metselwerk zuidelijke gevel van het machinegebouw en de westelijke helft is thans opgemetseld tot onderkant lichtkozijnen. De timmerlieden aan het stellen van de profielen en kozijnen rondom het machinegebouw.
De steenzetters aan het afwerken van het stortebed en het aangieten van de voegen met betonspecie van de samenstelling 1 portlandcement, 2 zand en 3 grind. De heibazen aan het trekken van de damposten van afdamming zeedijk en het maken van ene steiger voor het vervoeren van de sluisdeuren.


Dagboek bladzijden 122 & 123.

Zaterdag 20 juli 1918
De metselaars aan het metselwerk zuidelijke gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van kozijnen, profielen enz. Jan Héres met 3 man aan het trekken damwand afdamming zeedijk en W. Héres met 3 man aan het maken steiger sluisdeuren [de heibazen].


Maandag 22 juli 1918
De metselaars begonnen met het metselwerk noordelijken gevel machinegebouw en klaar gekomen met den zuidelijken gevel tot onderkant lichtkozijnen of bovenkant granieten stukken onder de lichtkozijnen. De steenzetters klaar gekomen met het afwerken stortebed en begonnen met het ontvangbed. Eenige stormschade aan de dam vanaf Zaterdagmiddag tot Maandag morgen en ene zolderschuit van de aannemers gezonken en vernield. Bezig met het opzoeken van het hout van de stuk geslagen zolderschuit. De baggerlieden Krikke en Dikkeboer vragen voor dat werk f. 500,- per dag en f. 300 voor elke dag, dat zij om slecht weer niet kunnen baggeren.


Dinsdag 23 juli 1918
De metselaars bezig aan het metselwerk noordelijken gevel machinekamer. De timmerlieden nog aan het stellen bekistingen pomp en machineblokken, profielen van de metselaars, kozijnen enz.


Woensdag 24 juli 1918
De metselaars nog aan het metselwerk noordelijken en westelijken gevel v/ h machinegebouw. De timmerlieden aan het steigeren, het stellen van kozijnen, profielen, bekistingen pomp – blokken enz. Tien man bezig in de turf.


Dagboek bladzijden 124 & 125.

Donderdag 25 juli 1918
De metselaars klaar gekomen met het metselwerk noordelijken en westelijken machinegebouw tot de eerste steigerhoogte en begonnen met den oostelijken gevel. De timmerlieden nog met het stellen van kozijn, profielen, bekistingen pompblokken enz.
Op het werk geweest den heer Hoofdingenieur met L. Smulders leverancier van de machines en nog twee heeren.


Vrijdag 26 juli 1918
De metselaars begonnen met de tweede steigerhoogte aan den zuidelijken gevel.


Zaterdag 27 juli 1918
De steenzetters aan het afbreeken en herzetten kapglooiing en het bijwerken verzakkingen nieuw gedeelte dam.


Maandag 29 juli 1918
Door de metselaars werd gewerkt aan de zuidelijke gevel van het machinegebouw (oostkant) 2de steigerhoogte.


Dinsdag 30 juli 1918
Aangevoerd twee ladingen rijshout.
Klaar gekomen met het herzetten kapglooiing.


Woensdag 31 juli 1918
Door de metselaars werd gewerkt aan de zuidelijke en oostelijke gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van profielen, kozijnen, bekistingen voor pomp en machineblokken enz.


Augustus 1918

1-3 augustus 1918
Vrijdag begonnen met het maken van de spanten voor versterking bij winddruk van de muren en het schoren van de bovenste lichtkozijnen.


Dagboek bladzijden 126 & 127.

Maandag 5 augustus 1918
Door de metselaars werd er gewerkt aan de zuidelijke gevel v/h machinegebouw welke thans op hoogte van bovenkant deurkozijnen. De timmerlieden aan het stellen van profielen, het maken van de spanten in het machinegebouw etc.
De heibaas F. Héres met enkele werklieden aan het stellen van deze spanten. W. Héres met enkele arbeiders begonnen met het plaatsen van de wal beschoeiing boezemzijde (oostkant) machinegebouw. De vier steenhouwers weg met verlof.
Bloembergen naar Utrecht om de pannen te keuren.


Dinsdag 6 augustus 1918
Wegens het slechte weer werd er ’s ochtends niet gewerkt. ’s Middags de metselaars weer begonnen met het metselwerk gevel machinegebouw boezemzijde. De timmerlieden aan het stellen van profielen, het maken van steigers enz.


7-8 augustus 1918
Wegens de kermis te Leeuwarden werd er door eenige timmerlieden niet gewerkt. Donderdagmorgen waren de metselaars genoodzaakt mee te helpen tot steigeren, omdat deze niet voldoende in orde bleken te zijn. Te weinig hout om met de steigers voort te gaan is m.i. hiervan de oorzaak.


Vrijdag 9 augustus 1918
Door de metselaars, timmerlieden, heibazen eenige arbeiders enz. werd alleen gewerkt aan het in orde brengen van de steigers. Vijftien man werkten in de sleuf.
Wegens reparatie aan de baggermachine werd aan het baggerwerk niet gewerkt.


Zaterdag 10 augustus 1918
Door de baggermachine werd weer gebaggerd, waaraan ook weer een kleine reparatie, veroorzaakt door het beknellen van een paal tusschen de ladder.


Maandag 12 augustus 1918
Door de metselaars werd er gewerkt aan den zuidelijke gevel van het machinegebouw welke thans op hoogte van de onderkant balk loopkraan. De steenzetters met rijswerkers nog aan het maken van zwiepbanden. De arbeiders met opperlieden aan het aanvoeren van steen, metselspecie enz. De heibazen met enkele arbeiders aan het maken van steigers en het plaatsen van de sluisdeuren. De timmerlieden aan het stellen van profielen, kozijnen, maken van boogmallen enz. Opzichter Jansma een week met verlof.


Dagboek bladzijden 128 & 129.

Dinsdag 13 augustus 1918
De baggermolen verplaatst en begonnen met het spuiten van zand onder- en op de kraagstukken.


Woensdag 14 augustus 1918
Door de metselaars werd er gewerkt aan de Noordelijken gevel van het machinegebouw. De timmerlieden aan het stellen van profielen, kozijnen, het maken van mallen enz.


Donderdag 15 augustus 1918
De timmerlieden aan het stellen van graniet, kozijnen en het aanbrengen van de halsbeugels aan de sluisdeuren. De metselaars aan het metselwerk machinegebouw boezemzijde. De arbeiders aan het vervoeren van metselsteen, het aanbrengen van zwiepbanden, het bestorten van de berm (westkant), het graven van turf (10 man). De steenhouwers één aan verandering Beiersch graniet, twee aan het afwerken slagstijlen.


Vrijdag 16 augustus 1918
Door de metselaars werd gewerkt aan de gevel boezemzijde en daarna gevel zeezijde. Drie foto’s genomen van het werk. Donderdagmorgen vertrokken naar Utrecht [Smulders] en Gorinchem [De Vries Robbé] en vrijdagavond teruggekomen.


Zaterdag 17 augustus 1918
De timmerlieden aan het stellen van graniet, het stellen van kozijnen, het storten van betonlatei kantoor uitbouw boezemzijde, het aanbrengen van de kladsringen (?) sluisdeuren enz. De metselaars aan het metselwerk gevel zeezijde. Twee man aan het herbreeuwen van de sluisdeuren.


Maandag 19 augustus 1918
Bezoek van den heer Commissaris met Hoofdingenieur en de heer Sminia. De timmerlieden aan het stellen van graniet, kozijnen, profielen, mallen voor de boog boven ’t kozijn oostelijken gevel enz. De metselaars aan den gevel machinegebouw zeezijde en westelijken eindgevel. De steenhouwers aan het afwerken slagstijlen. Eén halsbeugel aangegoten, zonder de opzichters daarin te kennen en begonnen met het op hijschen van de tweede deur. Met verlof gegaan t/m dinsdag 27 augustus. Jansma van zijn verlof teruggekomen.


Dinsdag 20 augustus 1918
De metselaars aan den westelijken gevel machinegebouw welke opgetrokken tot de 97ste laag en aan den gevel boezemzijde. Twee man bezig met nabreeuwen van de sluisdeuren.


Dagboek bladzijden 130 & 131.

Woensdag 21 augustus 1918
De timmerlieden gesteld groote kozijn oostelijke gevel machinegebouw, profielen gevel machinegebouw ijzeren liggers loopbrugjes gelegd enz. De metselaars gevel boezemzijde en oostelijken eindgevel. De steenhouwer aan de slagstijlen en lateien. Nog bezig met het voorbrengen tweede sluisdeur.


Donderdag 22 augustus 1918
De timmerlieden balkjes gelegd boven uitmetseling boezemzijde, graniet gesteld boven de kleine lichtkozijnen, lateien gesteld boven de kleine lichtkozijnen zeezijde, profielen nazien en stellen enz. Lichtkozijn in de kleine topgevel zeezijde gesteld.
De metselaars aan den gevel boezemzijde en oostelijken eindgevel (thans op hoogte van ± 9,15 M+ NAP. Betonbalk in den oostelijken eindgevel gelost en een begin gemaakt met borstelen. De steenzetters aan het zetwerk dam.
Hedenmiddag de zuiger met behulp van de sleepboot aan de kop van de dam geplaatst tot ruim negen uur ’s avonds gewerkt aan ’t opspuiten van zand op de kraagstukken en voor dien op ’t terrein gespoten.


Vrijdag 23 augustus 1918
Vier stukken graniet gesteld in den gevel zeezijde, voor ondersteuning kapspanten, 3 lichtkozijnen in de grooten topgevel zeezijde, bekistingen voor twee gewapend beton lateien boven 2 kleine lichtkozijnen zeezijde gesteld en de bewapening ingebracht en beton gestort, graniet lateien boven kleine lichtkozijnen gesteld. De metselaars aan de gevel zeezijde en den oostelijken eindgevel.


Zaterdag 24 augustus 1918
De timmerlieden aan het stellen van de stukken graniet onder de kapspanten, het stellen en nazien van profielen enz. De metselaars aan de gevel zeezijde welke thans opgemetseld tot 10,70 M + NAP en verder gemetseld a/d westelijken eindgevel. De steenhouwers met verlof.


Maandag 26 augustus 1918
De timmerlieden aan het stellen van profielen, het maken en verbrengen van steigers, betonlateien boven kleine lichtkozijnen gevel zeezijde geborsteld, granietstukken oplegging kap gesteld enz. De metselaars aan het opmetselen westelijken eindgevel tot 11 m + NAP en daarna begonnen met gevel zeezijde.


Dagboek bladzijden 132 & 133.

Dinsdag 27 augustus 1918
Door de timmerlieden eindgevel gewerkt als gisteren. De metselaars aan de gevel zeezijde en begonnen met de uitmetseling onder de goot. Drie steenhouwers aan het bijwerken v/d slagstijlen en één in de zandsteen. Twee man bezig in de turf. Zeven man ontslag gekregen.


Woensdag 28 augustus 1918
De timmerlieden aan het stellen van graniet, kozijnen, profielen en het raamwerk v/d goor zeezijde gelegd. Natuursteenen lateien boven de groote topgevels gesteld. De metselaars aan den gevel zeezijde en gemetseld tot onderkant goor en begonnen met de topgeveltjes. Drie steenhouwers aan het afwerken slagstijlen en aan het inhakken halsbeugels en één aan het bijwerken zandsteen. Wegens het slechte weer ’s ochtends enkel door de timmerlieden gewerkt.
Zuiger met baggermachine vertrokken naar Lemmer.
Door den heer Hoofdingenieur werd mij meegedeeld, dat aan de aannemer was toegestaan, om de dam weeder geheel van klei te maken. Dan is aan de aannemers toegestaan voor ophooging van het terrein zand te baggeren uit het kanaal ten zuiden van de brug. Verder is met de aannemers afgesproken om eerst het ketelhuis op te metselen en niet eerst met het voegen van het machinegebouw te beginnen, wat de bedoeling van de aannemers was.
Op het werk geweest Prof. Dijkshoorn met den heer Hoofdingenieur.


Donderdag 29 augustus 1918
De timmerlieden aan het stellen van de graniet, profielen, het in orde brengen van de steigers boezemzijde enz. Begonnen met het steigeren rondom het ketelhuis en het leggen van de loopbrug over de penanten boezemzijde voor het vervoeren van steen naar het ketelhuis.
De metselaars bezig met de topgevels zeezijde en de topgevel westelijken eindgevel.


Vrijdag 30 augustus 1918
Klaargekomen met het metselwerk kleine topgevels zeezijde en topgevel westelijke eindgevel behalve de afdekking.


Zaterdag 31 augustus 1918
Door de timmerlieden werd gewerkt aan het stellen van de granieten lateien boezemzijde, het in orde brengen van de steigers, het leggen van de loopbruggen over de penant boezemzijde. De metselaars aan het metselwerk boezemzijde met het zetten van de hanekammen boven de bovenste lichtkozijnen en het vlak werken van de granieten lateien.
De derde sluisdeur thans draaibaar en met de vierde bezig voor te hangen. op het werk geweest den heer Commissaris met de boeier.




Volgende deel ──>