De Waterwolf en Dijkgraaf: verschil tussen pagina's

Uit Wouda's Wiki
(Verschil tussen pagina's)
imported>Cierick Goos
k (Categorie toegevoegd)
 
imported>Bert Lems
Geen bewerkingssamenvatting
 
Regel 1: Regel 1:
'''Verlaging van de waterstand brengt meerdere koren in het land''', dit is het '''motto van het [[boezemgemaal]] De Waterwolf'''.
Een '''dijkgraaf''' is een '''bij Koninklijk Besluit benoemde ambtsdrager''' bij een '''waterschap of hoogheemraadschap'''. Bij twee waterschappen in Nederland is er in plaats van een dijkgraaf '''een watergraaf''' (waterschap Dommel en waterschap Regge en Dinkel).


'''Gemaal de Waterwolf''' is gebouwd in opdracht van het Groningse '''doelwaterschap Electra'''. Het Waterschap Electra werd '''in 1913 opgericht''' met als doel/opdracht '''om te komen tot een betere afwatering in Hunsingo, Westerkwartier en de kop van Drenthe'''. Eigenlijk was waterschap '''Electra''' '''een overkoepelend waterschap'''. Na alle fusies die hebben plaatsgevonden is het waterschap Electra '''in 1994 opgegaan''' in '''Waterschap Noorderzijlvest''' (Groningen). Het gemaal is inmiddels '''Rijksmonument'''.
De dijkgraaf/watergraaf is '''te vergelijken met de burgemeester van een gemeente of ene commissaris van de koningin van een provincie'''. De dijkgraaf/ watergraaf is '''voorzitter''' van het college van hoogheemraden, '''het dagelijks bestuur en voorzitter van de verenigde vergadering, het algemeen bestuur'''.


Het '''[[boezemgemaal]]''' '''De Waterwolf''' werd '''tussen 1918 en 1920 gebouwd''' op de plaats waar het '''Kommerzijlsterried''' en het '''Reitdiep''' samenkomen. De buurt had geen eigen naam maar werd na de bouw van het gemaal aangeduid met '''Electra''' of '''Lammerburen'''. Formeel staat het gemaal in het dorp '''Oldehove'''.
De dijkgraaf wordt '''voor een periode van 6 jaar benoemd door de Kroon'''. Hij is '''voorzitter''' van zowel het '''algemeen''' als '''dagelijks bestuur'''. In het algemeen bestuur stemt hij niet mee. '''In het dagelijks bestuur heeft hij stemrecht'''.  


[[Bestand:De_Waterwolf_Electra_Groningen_k.jpg|600×443px|link=]]
[[Bestand:Luzette_Kroon.jpg|180×240px|link=]]
'''ir P.A.E. (Paul) van Erkelens is sinds 2004 dijkgraaf van Wetterskip Fryslân'''


In de '''[[machinekamer]]''' staan '''vier elektrisch aangedreven Stork [[schroefpompen]]''' als''' [[opvoerwerktuig]]'''.
De '''taken''' bestaan uit:
<br>Het gemaal is '''op 5 november 1920''' door '''Koningin Wilhelmina''' in gebruik gesteld (nog geen maand nadat de Majesteit het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' in gebruik had gesteld!) .
<ul>
<br>De s'''tichtingskosten''' waren '''3 miljoen gulden'''.
<li>'''Algemene bestuurlijke coördinatie'''
<li>'''Crisis- en calamiteitenbeheersing'''
<li>'''Overkoepelende representatie en communicatie'''
<li>'''Bestuurlijke, juridische, personele en organisatorische zaken'''
<li>'''Internationale samenwerking'''
<li>'''Educatiebeleid'''
<li>'''Bodemdaling als gevolg van delfstofwinning'''
</ul>


De '''capaciteit van het gemaal is net zo groot''' als van het '''ir. D.F. Woudagemaal''': '''4000 m3 per minuut'''.


'''In 1920''' waren '''drie pompen geplaatst''', in '''1928''' volgde een '''uitbreiding met een vierde pomp'''.
<br>'''Het Dagelijks Bestuur van Wetterskip Fryslân'''
<br>In '''1997''' zijn er '''twee kleinere pompen onder de vloer bijgeplaatst van ieder 250 m3 per minuut''', waardoor de capaciteit uitgebreid is tot '''4500 m3''' per minuut.
<br>
Het '''dagelijks bestuur van Wetterskip Fryslân''' bestaat uit:
<ul>
<li>ir P.A.E. (Paul) van Erkelens (dijkgraaf) voorzitter
<li>B. (Bé) de Winter (CDA) 1e loco-dijkgraaf
<li>M.A.J. (Marian) Jager-Wöltgens (Water Natuurlijk) 2e loco-dijkgraaf
<li>J.J. (Jan) van Weperen (Geborgde zetels Ongebouwd)
<li>E. (Egbert) Berenst (ChristenUnie)
<li>drs. M.M. (Micha) van Akkeren RC, secretaris
</ul>


Van '''1920-1946''' is het gemaal '''via een hoogspanningskabel voorzien van elektriciteit''', van '''1946 tot 1975''' was het een '''diesel-elektrisch gemaal''' en na de '''ombouw van 1975/78''' is het een '''dieselgemaal''' aangedreven door '''vier Brons motoren uit Appingedam'''.
Voor nadere informatie '''over het Dagelijks Bestuur''':
 
<br>zie: '''[http://www.wetterskipfryslan.nl/bestuur/dagelijks-bestuur Dagelijks Bestuur Wetterskip Fryslân]'''
Architect van het gemaal is '''Willem Reitsema''' (1885 - 1963) uit '''Leens'''. H. Nienhuis, eveneens uit Leens, is betrokken geweest bij de veranderingen in 1946. De '''bouwstijl''' wordt als ''',,ambachtelijk en traditioneel"''' omschreven. Reitsema heeft een gevarieerd oeuvre op zijn naam staan: boerderijen, woningen, garages en utiliteitsgebouwen. Als architect is Reitsema niet in één bepaalde stijl onder te brengen hij varieerde op de '''Amsterdamse school''' die de naam '''Groninger stijl''' kreeg. Ook gebruikt hij de stijlkenmerken van''' Dudok''' en de '''Delftse school'''.
<br>
 
<br>'''Het Algemeen Bestuur van Wetterskip Fryslân'''
[[Bestand:Waterwolf_k.jpg|600×400px|link=]]
 
'''De Waterwolf''' bemaalt '''67.000 hectare in het westen''' van de provincie '''Groningen''' en '''29.000 hectare in het noorden''' van de '''Drenthe'''. Het gemaal maalt af op een peil van ''' - 0.93 m NAP'''. Dat is aanzienlijk lager dan het peil in de '''[[Friese boezem]]''': '''- 0.52 m NAP'''. Dat zorgt ervoor dat er '''goed overleg moet zijn''' tussen het '''Wetterskip Fryslân''' en het waterschap '''Noorderzijlvest''' '''over het gebruik van het Lauwersmeer'''. Het Friese water komt via '''[[Dokkumer Nieuwe Zijlen]]''' op het Lauwersmeer.
'''Bij Lammerburen''' is ter hoogte van het gemaal in het Reitdiep '''een sluis''' gebouwd. '''Door de sluisdeuren te sluiten''' stroomt het water '''van het Reitdiep''' '''het Kommerzijlsterried in''' en wordt dan door het gemaal opgepompt en uitgeslagen. Het '''deel van het Reitdiep tussen het gemaal en de sluizen''' bij '''[[Zoutkamp]]''' is een''' berg[[boezem]]''', deze '''bergboezem''' is '''6 kilometer lang'''. Mocht het water in de '''[[boezem]]''' van het '''Waterschap Noorderzijlvest''' te hoog staan, dan kan het afgemalen worden door de Waterwolf en tijdelijk opgeslagen in de bergboezem, '''totdat er een moment is om het water op het''' '''[[Lauwersmeer]]''' te brengen. Dat gaat onder '''natuurlijk verval''': de '''sluis openzetten als het water op het Lauwersmeer lager staat dan in de bergboezem'''. Soms is er een probleem: in de zomer van 2006 dee de situatie zich voor, dat '''zowel het Lauwersmeer als de bergboezem vol met overtollig water''' uit de '''[[Groningse boezem]]''' stonden. '''Afvoeren naar de '''[[Waddenzee]]''' was op dat moment niet mogelijk''', door de hoge waterstand op de Waddenzee. Op dat moment was er '''sprake van een serieus''' probleem. Oorzaak was een '''dagenlang aanhoudende neerslag'''.
 
[[Bestand:De_Waterwolf_(uitlaten).jpg‎|600×260px|link=]]
 
Ook hier was het voortraject een lange: '''Prof. N.N. Henket''' van de Poly Technische School in '''Delft''' had aan het '''eind van de 19e eeuw in 1877''' al eens voorgesteld om vier stoomgemalen op het Hogeland in '''Hunsingo''' te plaatsen, om hiermee '''de afwatering''' vanuit het gebied naar de '''[[Lauwerszee]]''' te '''verbeteren'''. In dat jaar verscheen het voorlopig rapport over de gewenste bemaling in Hunsingo. Vergelijk de discussie in '''Friesland''', waar Wouda in zijn rapport aan '''Provinciale Staten''' aan had gegeven, dat er twee '''boezemstoomgemalen''' (bij '''Lemmer''' het '''ir. D.F. Woudgemaal'''; 1920) en '''Stavoren''' het '''[[J.L. Hooglandgemaal]]'''; 1967) '''nodig''' zouden zijn voor een optimale afwatering.
 
De '''voorstellen van Prof. Henket verdwenen''' in de la. In de periode waarin Wouda aan het ontwerp van het stoomgemaal bij [[Teakesyl|Tacozijl]] werkte, ging men '''in Groningen ook weer voortvarend aan de slag'''. Er moest een gemaal komen. De Groningers pakten het echter nog wat '''eigentijdser aan door van de Waterwolf direct een elektrisch gemaal te maken'''.
<br>De belangrijkste reden hiervan was dat de '''elektriciteitscentrale bij''' '''Helpman''' aan de zuidkant van de stad was gebouwd. Door het gemaal aan te sluiten op het elektriciteitsnet was de centrale '''zeker van een belangrijke afnemer'''. De provincie zag dit op tijd in en wilde het openbare stroomnet om die reden aanpassen. Zo kon het gebeuren dat er vrijwel '''gelijktijdig twee grote gemalen worden gebouwd''', maar met verschillende uitgangspunten: '''stoom (ir. D.F. Woudagemaal) of elektriciteit (De Waterwolf)'''.
 
[[Bestand:Reitdiep_bij_Dorkwerd_gi.jpg‎|600×450px|link=]]
 
De '''noodzaak voor mechanische bemaling''' is ontstaan, '''nadat het Reitdiep bij Zoutkamp in 1877 werd afgesloten van de [[Lauwerszee]]'''. Door de overheersende windrichting (westenwind) werd de geul in het Reitdiep '''volgespoeld met zand uit de [[Lauwerszee]]''', hetgeen '''de afwatering ernstig belemmerde'''. Het gemaal '''De Waterwolf moest dit probleem oplossen'''. Een tweede probleem ontstond, toen '''de woeste gronden in Drenthe steeds meer omgezet werden in cultuurgrond'''. Drenthe kon het '''gebiedseigen water niet langer vasthouden''', het water werd '''versneld via de boezem afgevoerd naar de [[Lauwerszee]]'''.
 
Pas bij '''de afsluiting van de [[Lauwerszee]]''' en het plaatsen van de '''[[P.J. Cleveringasluizen]]''' ('''spui- en [[schutsluis]]''') bij '''[[Lauwersoog]]''' kon het waterbeheer in '''Groningen''' en '''Drenthe''' beter gestuurd worden.


(zie ook: [http://nl.wikipedia.org/wiki/De_Waterwolf Gemaal De Waterwolf]
Het algemeen bestuur is te vergelijken met de gemeenteraad. Het is het hoogste beslisorgaan en bestaat uit vertegenwoordigers van politieke partijen en belangengroeperingen. Zij hebben allemaal een specifiek belang bij een of meer taken die het waterschap uitoefent. Voorzitter is de dijkgraaf, Paul van Erkelens. Micha van Akkeren is secretaris.
<br>'''Stoomgemaal De Waterwolf en internet-ecyclopedie Wikipedia''')


Voor nadere informatie '''over het Algemeen Bestuur''':
<br>zie: '''[http://www.wetterskipfryslan.nl/bestuur/algemeen-bestuur Algemeen Bestuur Wetterskip Fryslân]'''
<br>
<br>
[[Category:Waterbeheer]]
Voordat dijkgraaf Erkelens naar Fryslân kwam, was hij dijkgraaf van het '''Waterschap Regge en Dinkel''' in Almelo.

Versie van 19 aug 2021 11:26

Een dijkgraaf is een bij Koninklijk Besluit benoemde ambtsdrager bij een waterschap of hoogheemraadschap. Bij twee waterschappen in Nederland is er in plaats van een dijkgraaf een watergraaf (waterschap Dommel en waterschap Regge en Dinkel).

De dijkgraaf/watergraaf is te vergelijken met de burgemeester van een gemeente of ene commissaris van de koningin van een provincie. De dijkgraaf/ watergraaf is voorzitter van het college van hoogheemraden, het dagelijks bestuur en voorzitter van de verenigde vergadering, het algemeen bestuur.

De dijkgraaf wordt voor een periode van 6 jaar benoemd door de Kroon. Hij is voorzitter van zowel het algemeen als dagelijks bestuur. In het algemeen bestuur stemt hij niet mee. In het dagelijks bestuur heeft hij stemrecht.

180×240px ir P.A.E. (Paul) van Erkelens is sinds 2004 dijkgraaf van Wetterskip Fryslân

De taken bestaan uit:

  • Algemene bestuurlijke coördinatie
  • Crisis- en calamiteitenbeheersing
  • Overkoepelende representatie en communicatie
  • Bestuurlijke, juridische, personele en organisatorische zaken
  • Internationale samenwerking
  • Educatiebeleid
  • Bodemdaling als gevolg van delfstofwinning



Het Dagelijks Bestuur van Wetterskip Fryslân
Het dagelijks bestuur van Wetterskip Fryslân bestaat uit:

  • ir P.A.E. (Paul) van Erkelens (dijkgraaf) voorzitter
  • B. (Bé) de Winter (CDA) 1e loco-dijkgraaf
  • M.A.J. (Marian) Jager-Wöltgens (Water Natuurlijk) 2e loco-dijkgraaf
  • J.J. (Jan) van Weperen (Geborgde zetels Ongebouwd)
  • E. (Egbert) Berenst (ChristenUnie)
  • drs. M.M. (Micha) van Akkeren RC, secretaris

Voor nadere informatie over het Dagelijks Bestuur:
zie: Dagelijks Bestuur Wetterskip Fryslân

Het Algemeen Bestuur van Wetterskip Fryslân

Het algemeen bestuur is te vergelijken met de gemeenteraad. Het is het hoogste beslisorgaan en bestaat uit vertegenwoordigers van politieke partijen en belangengroeperingen. Zij hebben allemaal een specifiek belang bij een of meer taken die het waterschap uitoefent. Voorzitter is de dijkgraaf, Paul van Erkelens. Micha van Akkeren is secretaris.

Voor nadere informatie over het Algemeen Bestuur:
zie: Algemeen Bestuur Wetterskip Fryslân
Voordat dijkgraaf Erkelens naar Fryslân kwam, was hij dijkgraaf van het Waterschap Regge en Dinkel in Almelo.