Lauwersmeer in breed perspectief: verschil tussen versies

imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 35: Regel 35:
<br>In die tijd werd ook de ''Willem Lodewijk van Nassaukazerne'' gebouwd. Eind jaren 1990 werd in de Marnewaard <strong>[[Marnehuizen]]</strong> gebouwd, het '''grootste oefendorp van West-Europa''' waar legers uit verschillende landen guerrillatechnieken voor de stadsoorlog kunnen oefenen. De voorgenoemde bebouwingen vormen allen onderdeel van de gemeente De Marne. Bij de kazerne zijn begin 21e eeuw een aantal schotelantennes geplaatst als onderdeel van het Militaire Satelliet Communicatie-systeem (MilSatCom) van Defensie.
<br>In die tijd werd ook de ''Willem Lodewijk van Nassaukazerne'' gebouwd. Eind jaren 1990 werd in de Marnewaard <strong>[[Marnehuizen]]</strong> gebouwd, het '''grootste oefendorp van West-Europa''' waar legers uit verschillende landen guerrillatechnieken voor de stadsoorlog kunnen oefenen. De voorgenoemde bebouwingen vormen allen onderdeel van de gemeente De Marne. Bij de kazerne zijn begin 21e eeuw een aantal schotelantennes geplaatst als onderdeel van het Militaire Satelliet Communicatie-systeem (MilSatCom) van Defensie.


Aan '''westzijde''' van het meer (het Friese deel dat al ingepolderd was voor 1968) is bij het dorp [[Oostmahorn]] is in de jaren 2000 het''' in historische stijl opgetrokken vakantiewoningendorp Esonstad''' gebouwd, waar de oude pier naar <strong>[[Schiermonnikoog]]</strong> nieuw leven is ingeblazen met een '''veerdienst'''.
Aan '''westzijde''' van het meer (het Friese deel dat al ingepolderd was voor 1968) is bij het dorp [[Oostmahorn]] is in de jaren 2000 het''' in historische stijl opgetrokken vakantiewoningendorp Esonstad''' gebouwd.
 
[[Bestand:Esonstad_k.jpg|501x118px|link=]]
 
De oude pier naar <strong>[[Schiermonnikoog]]</strong> is nieuw leven is ingeblazen met een '''veerdienst'''.
<br>Ten zuiden daarvan is rond dezelfde periode het <strong>''Villapark Lauwerssee''</strong> gebouwd.
<br>Ten zuiden daarvan is rond dezelfde periode het <strong>''Villapark Lauwerssee''</strong> gebouwd.
<br>Nog zuidelijker liggen de '''restanten van de kruitfabriek Kollumerwaard''' (jaren 1980-90), waarvoor plannen bestaan voor de aanleg van het zorgvakantiepark <strong>"Lauwershage"</strong>.
<br>Nog zuidelijker liggen de '''restanten van de kruitfabriek Kollumerwaard''' (jaren 1980-90), waarvoor plannen bestaan voor de aanleg van het zorgvakantiepark <strong>"Lauwershage"</strong>.
Regel 63: Regel 67:
In het zuidelijke (Friese) gedeelte, de [[Kollumerwaard]], bevindt zich het in onbruik geraakte munitiedepot van de kruitfabriek Muiden Chemie. Dit complex werd gebouwd na een ongeluk in de kruitfabriek in Muiden in 1983. Na het ongeluk, waarbij drie Surinaamse medewerkers omkwamen, werd gezocht naar een vervangende plek. De gemeente Muiden wilde niet meewerken waarop de gemeente [[Kollumerland]] in 1985 met het aanbod kwam om de fabriek daar te huisvesten (in verband met de 100 arbeidsplaatsen die de fabriek zou opleveren). In 1986 werd begonnen met het 20 miljoen gulden kostende complex. Het kreeg een omvang van 70 hectare naast een militair schietterrein en er zouden nieuwe kruitsoorten volgens een nieuw procedé worden getest. De provincie Friesland was ook erg enthousiast en 27 februari 1986 gaf de Raad van State goedkeuring voor de bouw. Drie milieuorganisaties probeerden de plannen nog te verhinderen, maar zonder resultaat. De fabriek werd gebouwd en werd in bedrijf gesteld. In 1987 bleek dat Muiden Chemie inclusief de vestiging in de Kollumerwaard hadden meegewerkt aan illegale kruitleveranties aan Iran, dat op dat moment de [[Irak-Iranoorlog]] uitvocht met buurland Irak en waarvoor een VN-[[wapenembargo]] gold. Het bedrijf kreeg meteen een exportverbod, waardoor het ineens met een grote partij kruit kwam te zitten en grote verliezen draaide. Daarop volgde een boete van 3 miljoen gulden waarvan 2,1 voorwaardelijk. De markt voor kruit was ook volledig ingestort en toen [[Michail Gorbatsjov|Gorbatsjov]] ook nog een ontspanningspolitiek ging voeren was het helemaal afgelopen. De voorraden kruit stapelden zich op en de werknemers werden naar huis gestuurd. In november 1990 werd de hele productie stopgezet in alle fabrieken van Muiden Chemie en in december ging het bedrijf failliet. De Commissaris van de koningin [[Hans Wiegel]] deed nog een poging om de fabriek open te houden, maar tevergeefs. Sindsdien staat het complex weg te rotten in het bos.
In het zuidelijke (Friese) gedeelte, de [[Kollumerwaard]], bevindt zich het in onbruik geraakte munitiedepot van de kruitfabriek Muiden Chemie. Dit complex werd gebouwd na een ongeluk in de kruitfabriek in Muiden in 1983. Na het ongeluk, waarbij drie Surinaamse medewerkers omkwamen, werd gezocht naar een vervangende plek. De gemeente Muiden wilde niet meewerken waarop de gemeente [[Kollumerland]] in 1985 met het aanbod kwam om de fabriek daar te huisvesten (in verband met de 100 arbeidsplaatsen die de fabriek zou opleveren). In 1986 werd begonnen met het 20 miljoen gulden kostende complex. Het kreeg een omvang van 70 hectare naast een militair schietterrein en er zouden nieuwe kruitsoorten volgens een nieuw procedé worden getest. De provincie Friesland was ook erg enthousiast en 27 februari 1986 gaf de Raad van State goedkeuring voor de bouw. Drie milieuorganisaties probeerden de plannen nog te verhinderen, maar zonder resultaat. De fabriek werd gebouwd en werd in bedrijf gesteld. In 1987 bleek dat Muiden Chemie inclusief de vestiging in de Kollumerwaard hadden meegewerkt aan illegale kruitleveranties aan Iran, dat op dat moment de [[Irak-Iranoorlog]] uitvocht met buurland Irak en waarvoor een VN-[[wapenembargo]] gold. Het bedrijf kreeg meteen een exportverbod, waardoor het ineens met een grote partij kruit kwam te zitten en grote verliezen draaide. Daarop volgde een boete van 3 miljoen gulden waarvan 2,1 voorwaardelijk. De markt voor kruit was ook volledig ingestort en toen [[Michail Gorbatsjov|Gorbatsjov]] ook nog een ontspanningspolitiek ging voeren was het helemaal afgelopen. De voorraden kruit stapelden zich op en de werknemers werden naar huis gestuurd. In november 1990 werd de hele productie stopgezet in alle fabrieken van Muiden Chemie en in december ging het bedrijf failliet. De Commissaris van de koningin [[Hans Wiegel]] deed nog een poging om de fabriek open te houden, maar tevergeefs. Sindsdien staat het complex weg te rotten in het bos.


[[Bestand:Esonstad_k.jpg|501x118px|link=]]
 


In de jaren erna zijn er verschillende plannen geweest voor het complex, zoals de bouw van een gevangenis, attractiepark, windmolenpark, de nieuwe locatie van [[zeehondencrèche Lenie 't Hart]] en de plaatsing van een aantal schotelantennes ([[Satellietgrondstation_NSO#Grondstation_Marnewaard.3F|Grondstation Marnewaard]]), maar uiteindelijk werd het terrein in 2005 verkocht aan de [[Houten]]se projectontwikkelaar Phanos Molenland BV, die plannen heeft voor de aanleg van het zorgvakantiepark 'Lauwershage' op het terrein. Dit moet het eerste vakantiepark van Nederland worden dat speciaal is toegerust op zorgbehoevenden. Het park met ongeveer 350 huisjes moet 180 directe en 50 indirecte banen opleveren en heeft de steun van de provincie Friesland en de gemeente Kollumerland. Staatsbosbeheer is echter tegen. Men vreest voor verstoring van de vogels en wil het Lauwersmeergebied vrij houden van teveel nieuwe projectontwikkelingen, zoals [[Esonstad]] en Villapark Lauwerssee. De start van de bouw van Lauwershage werd in 2008 vastgesteld op 2010.<ref>{{voetnoot web|url=http://www.leeuwardercourant.nl/nieuws/regio/article3851138.ece/%E2%80%98Effectrapportage+Lauwershage+in+orde'|titel=‘Effectrapportage Lauwershage in orde'|datum=10 september 2008|uitgever=Leeuwarder Courant}}</ref>
In de jaren erna zijn er verschillende plannen geweest voor het complex, zoals de bouw van een gevangenis, attractiepark, windmolenpark, de nieuwe locatie van [[zeehondencrèche Lenie 't Hart]] en de plaatsing van een aantal schotelantennes ([[Satellietgrondstation_NSO#Grondstation_Marnewaard.3F|Grondstation Marnewaard]]), maar uiteindelijk werd het terrein in 2005 verkocht aan de [[Houten]]se projectontwikkelaar Phanos Molenland BV, die plannen heeft voor de aanleg van het zorgvakantiepark 'Lauwershage' op het terrein. Dit moet het eerste vakantiepark van Nederland worden dat speciaal is toegerust op zorgbehoevenden. Het park met ongeveer 350 huisjes moet 180 directe en 50 indirecte banen opleveren en heeft de steun van de provincie Friesland en de gemeente Kollumerland. Staatsbosbeheer is echter tegen. Men vreest voor verstoring van de vogels en wil het Lauwersmeergebied vrij houden van teveel nieuwe projectontwikkelingen, zoals [[Esonstad]] en Villapark Lauwerssee. De start van de bouw van Lauwershage werd in 2008 vastgesteld op 2010.<ref>{{voetnoot web|url=http://www.leeuwardercourant.nl/nieuws/regio/article3851138.ece/%E2%80%98Effectrapportage+Lauwershage+in+orde'|titel=‘Effectrapportage Lauwershage in orde'|datum=10 september 2008|uitgever=Leeuwarder Courant}}</ref>