Groningse boezem

De boezem in de provincie Groningen heeft een vergelijkbare functie als die van de provincie Fryslân.

De kleine(re) kanalen en sloten brengen het water op de grote(re) kanalen, die het op hun beurt naar het Lauwersmeer, de Waddenzee of de Dollard brengen.

Op de boezem van Groningen wordt ook Drents water afgevoerd. Assen ligt plm. 10 meter boven NAP, het water uit noord Drenthe stroomt via het Noord Willemskanaal en het Peizerdiep naar het Reitdiep.

In de provincie Groningen zijn verschillende boezemgebieden, die niet in directe verbinding met elkaar staan vanwege het peilverschil.

Eén van die boezemgebieden ligt tussen:

• de sluis van Gaarkeuken en
• de sluis bij ,,Bij de sluis"
  (gelegen nabij de Zuiderhaven in de stad Groningen),
• de sluis waar het Reitdiep in het Van Starkenborghkanaal komt en
• bij de Oostersluis

Sluis bij Gaarkeuken

Bij Gaarkeuken ligt nog net een taartpunt van de provincie Groningen in het werkgebied van het Wetterskip Fryslân.
Het gebied dat tussen de bovengenoemde punten ligt heeft een ander peil dan dat van de Friese boezem' en ook als het boezemgebied tussen de Oostersluis - Farmsum en de Oostersluis en De Bult'.

Met name de Oostersluis is de belangrijkste sluis in de verbinding voor het scheepvaartverkeer tussen Lemmer en Delfzijl. Vanaf het IJsselmeer komt een schip op het Prinses Margrietkanaal en vaart bij de sluis van Gaarkeuken het Van Starkenborghkanaal op. Dit kanaal loopt door tot aan de Oostersluis in de stad Groningen. Hier kan het scheepvaartverkeer het Eemskanaal naar Delfzijl opvaren of Winschoterdiep naar Winschoten. Na de Oostersluis ligt in het Eemskanaal de laatste sluis bij Farmsum en dan kan een schip het Zeehavenkanaal opvaren naar de Eems.

Als een schipper via het Winschoterdiep naar Winschoten wil varen dan komt het schip tot aan Winschoten geen sluis meer tegen; pas bij De Bult, iets ten noorden van Oudeschans, ligt een schutsluis. Vanaf dit punt gaat het Winschoterdiep over in de Westerwoldsche Aa.

Bij Bad Nieuwe Schans stroomt het Vereenigd of B.L. Tijdemanskanaal in de Westerwoldsche Aa uit. De Westerwoldsche Aa stroomt verder naar De Dollard.
Het Tijdemanskanaal is één van de belangrijke boezemkanalen in oost-Groningen om het water uit de Veenkoloniën af te voeren naar de Dollard.

Het Reitdiep is vooral van belang voor de afvoer van Drents water dat via het Noord Willemskanaal wordt aangevoerd. In dit kanaal liggen verschillende sluizen.
Bij De Punt ligt sluis IV.

De vier sluizen in de Noord Willemsvaart tussen Groningen en Assen hebben een bijzondere functie: namelijk het water vasthouden in tijden van droogte. Als er geen sluizen zouden zijn dan bestaat het risico dat delen van het kanaal te ondiep zijn en daardoor niet bruikbaar voor de scheepvaart. Door het kanaal in compartimenten in te delen kan dat water beter vastgehouden worden.

Het Peizerdiep is een tweede belangrijke waterstroom om het overtollige water uit de kop van Drenthe naar het Reitdiep af te voeren.

Het Reitdiep komt in het Lauwersmeer uit en dat brengt het water weer via de sluis van Lauwersoog op de Waddenzee.

Enkele decennia werd er in de provincie Groningen gas gewonnen. Dat heeft belangrijke gevolgen gehad voor de bodem in de directe omgeving van de gasvelden. De bodem daalt langzaam maar zeker. Het kost op verschillende plaatsen door de bodemdaling steeds meer inspanning om het water vanuit de polder op de boezem te krijgen.
Uit de compensatiegelden aardgasbaten zijn verschillende gemalen in een ring om het aardgasveld gebouwd, waardoor het water toch onder andere op het Reitdiep kan worden gebracht.