Fabrieksschoorstenen: verschil tussen versies

k
Aantal kleine wijzigingen
(Foto vervangen)
k (Aantal kleine wijzigingen)
Regel 84: Regel 84:
Naast de uitkraging van de kop kan de schoorsteen ook worden versierd met contrasterende kleuren van stenen, soms ook wordt op deze wijze de bedrijfsnaam op de schacht aangebracht, eventueel ook met verspringend metselwerk.
Naast de uitkraging van de kop kan de schoorsteen ook worden versierd met contrasterende kleuren van stenen, soms ook wordt op deze wijze de bedrijfsnaam op de schacht aangebracht, eventueel ook met verspringend metselwerk.
<br clear=all>
<br clear=all>
==='''Klimijzers en trekbanden'''===
===Klimijzers en trekbanden===
[[Bestand:Klimijzers en trekbanden.jpg|miniatuur|links|upright=0.6|Klimijzers en trekbanden]]
[[Bestand:Klimijzers en trekbanden.jpg|miniatuur|links|upright=0.6|Klimijzers en trekbanden]]
Een schoorsteen kan schade oplopen door vochtproblemen en vorstinvloeden, kromtrekken door opname van water, vergipsing van de mortel door inwerking van de chemische samenstelling van de rookgassen. Hierbij is de hardheid van de stenen een belangrijke factor: de hardere Canoy-stenen bieden meer weerstand tegen deze invloeden dan de De Ridder-stenen.
Een schoorsteen kan schade oplopen door vochtproblemen en vorstinvloeden, kromtrekken door opname van water of vergipsing van de mortel door inwerking van de chemische samenstelling van de rookgassen. Hierbij is de hardheid van de stenen een belangrijke factor: de hardere Canoy-Herfkens stenen bieden meer weerstand tegen deze invloeden dan die van De Ridder.
 
Om inspecties zowel inwendig als uitwendig mogelijk te maken, worden er ijzeren klimijzers in de schoorstenen gemetseld.
<br>Voor de stevigheid, vooral bij hogere temperaturen, worden nieuwe schoorstenen een enkele keer meteen ingebonden met metalen trekbanden.
<br>Meestal worden trekbanden echter pas na vele jaren van gebruik aangebracht.
<br>De staat van de ijzeren klimijzers is van belang. Als die door roest gaan uitzetten kan er schade ontstaan aan het metselwerk, vaak aan de binnenkant van de schoorsteen. Het gebruik van trekbanden van roestvast staal is beter dan gegalvaniseerd of geschilderd ijzer.


Om inspecties zowel inwendig als uitwendig mogelijk te maken, worden er stalen klimijzers in de schoorstenen gemetseld.
<br>Voor de stevigheid, vooral bij hogere temperaturen, worden nieuwe schoorstenen een enkele keer meteen ingebonden met metalen trekbanden. Meestal worden trekbanden echter pas na vele jaren van gebruik aangebracht.
<br>De conditie van de klimijzers is van groot belang. Als die door roest gaan uitzetten kan er schade ontstaan aan het metselwerk, vaak aan de binnenkant van de schoorsteen. Het gebruik van trekbanden van roestvast staal is beter dan van gegalvaniseerd of geschilderd staal.


<br clear=all>
===Bliksembeveiliging===
===Bliksembeveiliging===
[[Bestand:Schoorsteen blikseminslag.jpg|miniatuur|upright=0.8|Gevolgen van blikseminslag]]
[[Bestand:Schoorsteen blikseminslag.jpg|miniatuur|upright=0.9|Gevolgen van blikseminslag]]
Voor elke schoorsteen betekent blikseminslag een groot risico. Bij de bouw van de schoorsteen van het [[ir. D.F. Woudagemaal]] vond blikseminslag plaats die een totale verwoesting van de nieuwe schoorsteen betekent. De schoorsteen moet opnieuw worden gebouwd. Bliksembeveiliging is voor een fabrieksschoorsteen dus een absolute voorwaarde.
Voor elke schoorsteen betekent blikseminslag een groot risico. Bij de bouw van de schoorsteen van het [[ir. D.F. Woudagemaal]] vindt op zondag 16 juni 1918 blikseminslag plaats die een totale verwoesting van de zojuist gereedgekomen schoorsteen betekent. De schoorsteen moet opnieuw worden opgebouwd. Bliksembeveiliging is voor een fabrieksschoorsteen dus een absolute voorwaarde.
 
Voor het relaas over de blikseminslag op zondag 16 juni 1918 zie: bouw stoomgemaal


==='''Functie van de schoorsteen'''===
Voor het relaas over de blikseminslag in 1918 zie: [[Bouw van het stoomgemaal]]
<br clear=all>
==Functie en werking van de schoorsteen==


De schoorsteen van de stookinrichting van een stoombedrijf heeft een '''tweeledig doel'''.  
De schoorsteen van de stookinrichting van een stoombedrijf heeft een '''tweeledig doel'''.