Bouw van het stoomgemaal: verschil tussen versies

geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 233: Regel 233:
De beste plaats om '''het verloop van deze zeedijk''' te zien is aan het eind van de loopbrug vanuit het nieuwe bezoekerscentrum. Hier staat u op '''de oude zeedijk van de Zuiderzee''', als u naar de overkant kijkt dan ziet u dat '''de zeedijk''' daar weer '''verder loopt'''. Het gedeelte waar nu het water uit het gemaal stroomt '''(de uitschot)''' '''is afgegraven''', hiermee werd '''tussen 12 en 17 mei 1919 een begin''' gemaakt. De sluisdeuren zijn geplaatst en ingehangen en '''voor het eerst zal er water tot aan het gemaalgebouw stromen'''.  
De beste plaats om '''het verloop van deze zeedijk''' te zien is aan het eind van de loopbrug vanuit het nieuwe bezoekerscentrum. Hier staat u op '''de oude zeedijk van de Zuiderzee''', als u naar de overkant kijkt dan ziet u dat '''de zeedijk''' daar weer '''verder loopt'''. Het gedeelte waar nu het water uit het gemaal stroomt '''(de uitschot)''' '''is afgegraven''', hiermee werd '''tussen 12 en 17 mei 1919 een begin''' gemaakt. De sluisdeuren zijn geplaatst en ingehangen en '''voor het eerst zal er water tot aan het gemaalgebouw stromen'''.  


In de daarop volgende week worden '''de eerste vier ketels onder druk getest''' in '''aanwezigheid van de Inspecteur van het Stoomwezen'''. Omdat de test goed verlopen is, wordt '''het eerste ketelblok nu ingemetseld'''. Echter deze werkzaamheden worden '''stilgelegd''' wegens '''het ontbreken van onder andere vuurvaste metselspecie'''.


Het stellen van het laatste stel ketels en '''het testen van het tweede stel ketels''' vindt plaats en ook dit lijkt allemaal goed te gaan. Langzaam maar zeker krijgt het gemaal vorm en wordt het onder stoom gebracht.


De metselaars zijn bezig met '''het metselen van de penanten en de balustrade aan de zeezijde en de zogenaamde rollagen op de walmuur'''.


Bij het stoomgemaal zijn '''twee dienstwoningen''' gebouwd: '''één voor de machinist en één voor de stoker''', die op het gemaal zouden gaan werken.
<Br>De''' woningen zijn tussen oktober 1919 en februari 1920 gebouwd'''. In '''april 1919''' werd een begin gemaakt met het graven van de bouwput voor deze woningen. In het bouwverslag van de opzichter staat bij de week van 4 november 1919 een bijzondere aantekening: ,,Wegens Katholieke zondag werd er zaterdag weinig uitgevoerd", op zaterdag waren in verband met deze zondag 3 metselaars vertrokken. Of het hier om een bijzondere naamdag gaat, staat niet in het verslag.
<br>'''De deuren die in de woningen zijn geplaatst werden geleverd door de firma Overmeer in Leeuwarden'''.


 
De stenen van de '''[[Schoorsteen|schoorsteen]]''' zijn geproduceerd door de '''firma Canoy Herfkens uit Venlo''' in '''maart 1916 werd de overeenkomst door ir. D.F. Wouda en de firma Herfkens''' getekend. kosten van de schoorsteen werden begroot op f 15.685,-. Metselaar is de heer Geelen.
In de daarop volgende week worden de eerste vier ketels onder druk getest in aanwezigheid van de Inspecteur van het Stoomwezen. Omdat de test goed verlopen is, wordt het eerste ketelblok nu ingemetseld. Echter deze werkzaamheden worden stilgelegd wegens het ontbreken van onder andere vuurvaste metselspecie.
 
Het stellen van het laatste stel ketels en het testen van het tweede stel ketels vindt plaats en ook dit lijkt allemaal goed te gaan. Langzaam maar zeker krijgt het gemaal vorm en wordt het onder stoom gebracht.
 
De metselaars zijn bezig met het metselen van de penanten en de balustrade aan de zeezijde en de zogenaamde rollagen op de walmuur.
 
Bij het stoomgemaal zijn '''twee dienstwoningen''' gebouwd: '''één voor de machinist en één voor de stoker''' die op het gemaal zouden gaan werken. De''' woningen zijn tussen oktober 1919 en februari 1920 gebouwd'''. In april 1919 werd een begin gemaakt met het graven van de bouwput voor deze woningen. In het bouwverslag van de opzichter staat bij de week van 4 november 1919 een bijzondere aantekening: ,,Wegens Katholieke zondag werd er zaterdag weinig uitgevoerd", op zaterdag waren in verband met deze zondag 3 metselaars vertrokken. Of het hier om een bijzondere naamdag gaat, staat niet in het verslag.
'''De deuren die in de woningen zijn geplaatst werden geleverd door de firma Overmeer in Leeuwarden'''.
 
De stenen van de '''[[Schoorsteen|schoorsteen]]''' zijn gemaakt door de '''firma Canoy Herfkens uit Venlo''' in '''maart 1916 werd de overeenkomst door ir. D.F. Wouda en de firma Herfkens''' getekend. kosten van de schoorsteen werden begroot op f 15.685,-. Metselaar is de heer Geelen.


[[Bestand:Schoorsteen_k.jpg|400×600px|link=]]  
[[Bestand:Schoorsteen_k.jpg|400×600px|link=]]  


De '''[[Schoorsteen|schoorsteenmetselaars]]''' zijn op '''15 augustus 1917 aan het werk''' gegaan.  
De '''[[Schoorsteen|schoorsteenmetselaars]]''' zijn op '''15 augustus 1917 aan het werk''' gegaan.  
<br>'''Meerdere keren ligt het werk stil omdat er een zware storm over de vlakte raast''', die het onmogelijk maakt om op grotere hoogte aan het werk te gaan. De werkzaamheden vorderen gestaan en '''per week wordt er ongeveer drie meter bijgemetseld'''.
<br>'''Meerdere keren ligt het werk stil omdat er een zware storm over de vlakte raast''', die het onmogelijk maakt om op grotere hoogte aan het werk te gaan. De werkzaamheden vorderen gestaag en '''per week wordt er ongeveer drie meter bijgemetseld'''.
<br>'''In oktober''' wordt er al een begin gemaakt met de '''[[Schoorsteen|binnenschacht]]''' van de schoorsteen, ook wel '''[[Schoorsteen|schutwand]]''' genoemd.
<br>'''In oktober''' wordt er al een begin gemaakt met de '''[[Schoorsteen|binnenschacht]]''' van de schoorsteen, ook wel '''[[Schoorsteen|schutwand]]''' genoemd.
<br>De '''schoorsteen heeft aan de onderkant een diameter van 622 cm''' en '''binnenin de schoorsteen aan de voet 392 cm'''. '''Aan de top is de omtrek aan de buitenzijde 287 cm en binnen 235 cm'''.
<br>De '''schoorsteen heeft aan de onderkant een diameter van 622 cm''' en '''binnenin de schoorsteen aan de voet 392 cm'''. '''Aan de top is de omtrek aan de buitenzijde 287 cm en binnen 235 cm'''.
Regel 260: Regel 256:
[[Bestand:IMG 0153.jpg|450x600px|link=]]
[[Bestand:IMG 0153.jpg|450x600px|link=]]


De '''tweede schoorsteen''' die opgemetseld zou worden werd bijna twee keer zo duur (f 29.375,-), '''nadat bij de eerste schoorsteen (kosten f 15.685,-) de bliksem was ingeslagen'''. '''Op 7 zaterdag juni 1918''' was de '''schoorsteen klaar'''. De hele daarop volgende week was het onrustig en onstuimig weer. Op '''15 juni''' ontstond er veel '''stormschade aan de dam die in zee werd aangelegd''', een deel van het '''profiel spoelde over een lengte van 100 meter weg'''. Dat was de opmaat naar '''zondag 16 juni''' toen het noodlot kort na het middaguur toesloeg. De bliksem sloeg in de schoorsteen. De schoorsteen werd tot op een hoogte van '''30 meter afgeslagen''' en '''beschadigde de muur van het ketelhuis'''. De andere helft die overeind was blijven staan, was '''zwaar beschadigd'''.
'''Na blikseminslag: een tweede schoorsteen'''
'''Op 7 zaterdag juni 1918''' was de '''schoorsteen klaar'''. De hele daarop volgende week was het onrustig en onstuimig weer. Op '''15 juni''' ontstond er veel '''stormschade aan de dam die in zee werd aangelegd''', een deel van het '''profiel spoelde over een lengte van 100 meter weg'''. Dat was de opmaat naar '''zondag 16 juni''' toen het noodlot kort na het middaguur toesloeg. De bliksem sloeg in de schoorsteen. De schoorsteen werd tot op een hoogte van '''30 meter afgeslagen''' en '''beschadigde de muur van het ketelhuis'''. De andere helft die overeind was blijven staan, was '''zwaar beschadigd'''.
Op 18 juni komt '''ir. D.F. Wouda''' zelf naar Lemmer om de schade op te nemen. Een dag later wordt in overleg met de inspecteur van de verzekeringsmaatschappij besloten om de resterende 30 meter af te breken en '''de hele schoorsteen opnieuw op te metselen'''.
Op 18 juni komt '''ir. D.F. Wouda''' zelf naar Lemmer om de schade op te nemen. Een dag later wordt in overleg met de inspecteur van de verzekeringsmaatschappij besloten om de resterende 30 meter af te breken en '''de hele schoorsteen opnieuw op te metselen'''.
Kort na dit bezoek wordt een begin gemaakt met de eerste herstelwerkzaamheden: de muur van het ketelhuis en de voet van de schoorsteen.
Kort na dit bezoek wordt een begin gemaakt met de planning van de eerste herstelwerkzaamheden: de muur van het ketelhuis en de voet van de schoorsteen.
<br>De '''tweede schoorsteen''' die opgemetseld zou worden werd bijna twee keer zo duur (f 29.375,-),


[[Bestand:Bouw_sluishoofden.jpg|587×381px|link=]]
[[Bestand:Bouw_sluishoofden.jpg|587×381px|link=]]


Tijdens de '''onderhandelingen over de herbouw van de schoorsteen''' wijst '''Canoy Herfkens''' er op dat de schade naar alle waarschijnlijkheid niet zou zijn ontstaan, als er eerder met het werk aan de schoorsteen zou zijn begonnen.  
Tijdens de '''onderhandelingen over de herbouw van de schoorsteen''' wijst '''Canoy Herfkens''' er op dat de schade naar alle waarschijnlijkheid niet zou zijn ontstaan, als er eerder met het werk aan de schoorsteen zou zijn begonnen.  
'''Canoy Herfkens''' heeft meerdere keren gevraagd dat werk niet uit te stellen tot na de zomer. '''In de herfst en winter is het vrijwel onmogelijk om een schoortsteen van deze hoogte te bouwen''', gelet op het ongunstige weer. Dat weer is ook de reden dat er '''tussen november 1917 en maart 1918 niet aan de schoorsteen is gewerkt'''. '''Canoy Herfkens''' wijst er tevens op dat de bliksem zelden of nooit in de herfst en winter inslaat maar vrijwel altijd in de lente en zomer.  
<br>'''Canoy Herfkens''' heeft meerdere keren gevraagd dat werk niet uit te stellen tot na de zomer. '''In de herfst en winter is het vrijwel onmogelijk om een schoortsteen van deze hoogte te bouwen''', gelet op het ongunstige weer. Dat weer is ook de reden dat er '''tussen november 1917 en maart 1918 niet aan de schoorsteen is gewerkt'''. '''Canoy Herfkens''' wijst er tevens op dat de bliksem zelden of nooit in de herfst en winter inslaat maar vrijwel altijd in de lente en zomer.  
Waarom '''Canoy Herfkens''' pas in september 1917 met het werk is begonnen en waarom zijn verzoeken terzijde zijn geschoven is niet bekend.
Waarom '''Canoy Herfkens''' pas in september 1917 met het werk is begonnen en waarom zijn verzoeken terzijde zijn geschoven is niet bekend.


Regel 279: Regel 277:
In het weekrapport staat de volgende vrijwel eensluidende passage: '''de schoorsteen is weer tot den betonvoet afgebroken'''. De '''Gebrs. Broersma uit Lemmer''' mogen het restant van de schoorsteen gebruiken voor stortpuin tegen een prijs van f 900,-. Kennelijk is er op een later moment nog eens nagedacht over dit bedrag, in de aantekening van eind april 1919 wordt er een bedrag van 600 gulden afgesproken.  
In het weekrapport staat de volgende vrijwel eensluidende passage: '''de schoorsteen is weer tot den betonvoet afgebroken'''. De '''Gebrs. Broersma uit Lemmer''' mogen het restant van de schoorsteen gebruiken voor stortpuin tegen een prijs van f 900,-. Kennelijk is er op een later moment nog eens nagedacht over dit bedrag, in de aantekening van eind april 1919 wordt er een bedrag van 600 gulden afgesproken.  


'''In 1955 is er groot onderhoud aan de [[Schoorsteen|schoorsteen]]''' uitgevoerd. Dat was nodig, omdat er bij een controle scheuren waren ontdekt in axiale richting met een lengte van 7 centimeter. Een tweede reden om de schoorsteen na te lopen was de komst van de nieuwe ketels.
'''In 1955 is er groot onderhoud aan de [[Schoorsteen|schoorsteen]]''' uitgevoerd. Dat was nodig, omdat er '''bij een controle scheuren waren ontdekt''' in axiale richting met een lengte van 7 centimeter. Een tweede reden om de schoorsteen na te lopen was de komst van de nieuwe ketels.


[[Bestand:6_oorspronkelijke_Piedboeuf_ketels.jpg|600×471px|link=]]
[[Bestand:6_oorspronkelijke_Piedboeuf_ketels.jpg|600×471px|link=]]
Regel 289: Regel 287:


'''Het gemaal is het meest imposante bouwwerk''' waar '''ruim 30 mensen per dag bij betrokken waren: grondwerkers, arbeiders, baggerlieden, heibazen, heiers, timmerlieden en stokers'''.
'''Het gemaal is het meest imposante bouwwerk''' waar '''ruim 30 mensen per dag bij betrokken waren: grondwerkers, arbeiders, baggerlieden, heibazen, heiers, timmerlieden en stokers'''.


'''In december 1917''' worden er '''36.000 bruikbare straatklinkers''' gesorteerd uit een verder onbruikbare partij gedeukte klinkers.
'''In december 1917''' worden er '''36.000 bruikbare straatklinkers''' gesorteerd uit een verder onbruikbare partij gedeukte klinkers.
<br>Idem met de klinkers voor de gevels, hiervoor worden 45.000 miskleurige klinkers gesorteerd en gebruikt.  
<br>Idem met de klinkers voor de gevels, hiervoor worden 45.000 miskleurige klinkers gesorteerd en gebruikt.  
   
   
De '''vier nieuwe vuurgangvlampijpketels''' zijn gemaakt en geplaatst door Werkspoor in Amsterdam in het jaar 1955 voor de som van f 375.600,-
De '''vier nieuwe vuurgangvlampijpketels''' zijn gemaakt en geplaatst door Werkspoor in Amsterdam in het jaar 1955 voor de som van f 375.600,-


Het stoomgemaal wordt op 7 oktober 1920 in gebruik gesteld door '''Koningin Wilhelmina'''. Ruim een jaar later op 12 december 1921 wordt '''Koninklijk Besluit''' no 42 getekend waarmee toestemming wordt gegeven om het stoomgemaal in gebruik te mogen nemen.
Het stoomgemaal wordt op 7 oktober 1920 in gebruik gesteld door '''Koningin Wilhelmina'''. Ruim een jaar later op 12 december 1921 wordt het '''Koninklijk Besluit''' no 42 getekend waarmee toestemming wordt gegeven om het stoomgemaal in gebruik nemen.
Anonieme gebruiker