Naar inhoud springen

Bouw van het stoomgemaal: verschil tussen versies

Informatie over de maten van de schoorsteen komt op de nieuwe pagina 'Schoorsteen'.
k (Enkele hoofdletters en leestekens toegevoegd; schoorsteenbouwer Geelen veranderd in Vorstermans. (Het gaat hier om de 1e schoorsteen.))
(Informatie over de maten van de schoorsteen komt op de nieuwe pagina 'Schoorsteen'.)
(6 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 131: Regel 131:
"Valt wel mee", is de reactie van de aannemer: er is geen gevaar. Nog geen vier uur later komt de stelling naar beneden!
"Valt wel mee", is de reactie van de aannemer: er is geen gevaar. Nog geen vier uur later komt de stelling naar beneden!


Wat te denken van de schoorsteenhouwers, die zonder opgaaf van reden niet verschijnen, of om andere reden niet aan het werk zijn? (Hiervoor zulle vast en zeker wel redenen zijn geweest)  
Wat te denken van de schoorsteenbouwers, die zonder opgaaf van reden niet verschijnen, of om andere reden niet aan het werk zijn? (Hiervoor zulle vast en zeker wel redenen zijn geweest)  


Ook de bemaling van de funderingsput laat regelmatig te wensen over. De [[locomobiel]] valt regelmatig uit en is veel buiten bedrijf, met als gevolg dat de funderingsput weer vol water dreigt te lopen. Miedema dringt dan ook aan op een adequate noodbemaling van de put. De locomobiel wordt op zeker moment zelfs gestookt met hout in plaats van steenkool, omdat er geen steenkool meer is.
Ook de bemaling van de funderingsput laat regelmatig te wensen over. De [[locomobiel]] valt regelmatig uit en is veel buiten bedrijf, met als gevolg dat de funderingsput weer vol water dreigt te lopen. Miedema dringt dan ook aan op een adequate noodbemaling van de put. De locomobiel wordt op zeker moment zelfs gestookt met hout in plaats van steenkool, omdat er geen steenkool meer is.
Regel 278: Regel 278:
Meerdere keren ligt het werk stil omdat er een zware storm over de vlakte raast, die het onmogelijk maakt om op grotere hoogte aan het werk te gaan. De werkzaamheden vorderen gestaag en per week wordt er ongeveer drie meter bijgemetseld.
Meerdere keren ligt het werk stil omdat er een zware storm over de vlakte raast, die het onmogelijk maakt om op grotere hoogte aan het werk te gaan. De werkzaamheden vorderen gestaag en per week wordt er ongeveer drie meter bijgemetseld.
In oktober wordt er al een begin gemaakt met de [[Schoorsteen|binnenschacht]] van de schoorsteen, ook wel [[Schoorsteen|schutwand]] genoemd.
In oktober wordt er al een begin gemaakt met de [[Schoorsteen|binnenschacht]] van de schoorsteen, ook wel [[Schoorsteen|schutwand]] genoemd.
De schoorsteen heeft aan de onderkant een diameter van 622 cm en binnenin de schoorsteen aan de voet 392 cm. Aan de top is de omtrek aan de buitenzijde 287 cm en binnen 235 cm.


Op 5 oktober 1917 was de schoorsteen al tot de helft (30 meter) opgemetseld en kan Canoy-Herfkens op basis van de overeenkomst de helft van het bedrag factureren: f 7842,50.
Op 5 oktober 1917 was de schoorsteen al tot de helft (30 meter) opgemetseld en kan Canoy-Herfkens op basis van de overeenkomst de helft van het bedrag factureren: f 7842,50.
Regel 286: Regel 285:
Na blikseminslag: een tweede schoorsteen
Na blikseminslag: een tweede schoorsteen


Op vrijdag 7 juni 1918 was de schoorsteen klaar. De hele daarop volgende week was het onrustig en onstuimig weer. Op 15 juni ontstond er veel stormschade aan de dam die in zee werd aangelegd, een deel van het profiel spoelde over een lengte van 100 meter weg. Dat was de opmaat naar zondag 16 juni toen het noodlot kort na het middaguur toesloeg. De bliksem sloeg in de schoorsteen. De schoorsteen werd tot op een hoogte van 30 meter afgeslagen en beschadigde de muur van het ketelhuis. De andere helft die overeind was blijven staan, was zwaar beschadigd.
Op vrijdag 7 juni 1918 was de schoorsteen klaar. De hele daarop volgende week was het onrustig en onstuimig weer. Op 15 juni ontstond er veel stormschade aan de dam die in zee werd aangelegd, een deel van het profiel spoelde over een lengte van 100 meter weg. Dat was de opmaat naar zondag 16 juni toen het noodlot kort na het middaguur toesloeg. De bliksem sloeg in de schoorsteen; er was nog geen bliksemafleider aangebracht. De schoorsteen werd tot op een hoogte van 30 meter afgeslagen en beschadigde de muur van het ketelhuis. De andere helft die overeind was blijven staan, was zwaar beschadigd.
Op 18 juni komt ir. D.F. Wouda zelf naar Lemmer om de schade op te nemen. Een dag later wordt in overleg met de inspecteur van de verzekeringsmaatschappij besloten om de resterende 30 meter af te breken en de hele schoorsteen opnieuw op te metselen.
Op 18 juni komt ir. D.F. Wouda zelf naar Lemmer om de schade op te nemen. Een dag later wordt in overleg met de inspecteur van de verzekeringsmaatschappij besloten om de resterende 30 meter af te breken en de hele schoorsteen opnieuw op te metselen.
Kort na dit bezoek wordt een begin gemaakt met de planning van de eerste herstelwerkzaamheden: de muur van het ketelhuis en de voet van de schoorsteen.
Kort na dit bezoek wordt een begin gemaakt met de planning van de eerste herstelwerkzaamheden: de muur van het ketelhuis en de voet van de schoorsteen.
Regel 294: Regel 293:




Tijdens de onderhandelingen over de herbouw van de schoorsteen wijst Canoy Herfkens er op dat de schade naar alle waarschijnlijkheid niet zou zijn ontstaan, als er eerder met het werk aan de schoorsteen zou zijn begonnen.  
 
Canoy Herfkens heeft meerdere keren gevraagd dat werk niet uit te stellen tot na de zomer. In de herfst en winter is het vrijwel onmogelijk om een schoortsteen van deze hoogte te bouwen, gelet op het ongunstige weer. Dat weer is ook de reden dat er tussen november 1917 en maart 1918 niet aan de schoorsteen is gewerkt. Canoy Herfkens wijst er tevens op dat de bliksem zelden of nooit in de herfst en winter inslaat maar vrijwel altijd in de lente en zomer.  
Tijdens de onderhandelingen over de herbouw van de schoorsteen wijst Canoy-Herfkens er op dat de schade naar alle waarschijnlijkheid niet zou zijn ontstaan, als er eerder met het werk aan de schoorsteen zou zijn begonnen.  
Waarom Canoy Herfkens pas in september 1917 met het werk is begonnen en waarom de verzoeken terzijde zijn geschoven is niet bekend.
Canoy-Herfkens heeft meerdere keren gevraagd dat werk niet uit te stellen tot na de zomer. In de herfst en winter is het vrijwel onmogelijk om een schoorsteen van deze hoogte te bouwen, gelet op het ongunstige weer. Dat weer is ook de reden dat er tussen november 1917 en maart 1918 niet aan de schoorsteen is gewerkt. Canoy-Herfkens wijst er tevens op dat de bliksem zelden of nooit in de herfst en winter inslaat maar vrijwel altijd in de lente en zomer.  
Waarom Canoy-Herfkens pas in september 1917 met het werk is begonnen en waarom de verzoeken terzijde zijn geschoven is niet bekend.


[[Bestand:Gemaal_in_aanbouw.jpg|600×437px|link=]]
[[Bestand:Gemaal_in_aanbouw.jpg|600×437px|link=]]




In november 1918 wordt het contract opgesteld voor de herbouw van de schoorsteen.  
 
In november 1918 wordt het contract opgesteld voor de herbouw van de schoorsteen. Canoy-Herfkens geeft de herbouw in onderaanbesteding aan een bedrijf uit het Limburgse Neer. Sjang Geelen, de oudste zoon van de oprichter, wordt verantwoordelijk voor de bouw. Hier kunt u meer over hem lezen: [[Schoorsteenbouwer Sjang Geelen]] 


Het restant van de schoorsteen blijkt zeer instabiel te zijn, dat was ook de reden voor volledige herbouw.  In zijn aantekeningen schrijft opzichter Miedema het volgende:  
Het restant van de schoorsteen blijkt zeer instabiel te zijn, dat was ook de reden voor volledige herbouw.  In zijn aantekeningen schrijft opzichter Miedema het volgende:  
Regel 307: Regel 308:


In het weekrapport staat de volgende vrijwel eensluidende passage: de schoorsteen is weer tot den betonvoet afgebroken. De Gebrs. Broersma uit Lemmer mogen het restant van de schoorsteen gebruiken voor stortpuin tegen een prijs van f 900,-. Kennelijk is er op een later moment nog eens nagedacht over dit bedrag, in de aantekening van eind april 1919 wordt er een bedrag van f 600,- afgesproken.  
In het weekrapport staat de volgende vrijwel eensluidende passage: de schoorsteen is weer tot den betonvoet afgebroken. De Gebrs. Broersma uit Lemmer mogen het restant van de schoorsteen gebruiken voor stortpuin tegen een prijs van f 900,-. Kennelijk is er op een later moment nog eens nagedacht over dit bedrag, in de aantekening van eind april 1919 wordt er een bedrag van f 600,- afgesproken.  
De herbouw van de 60 meter hoge schoorsteen heeft slechts 9 weken geduurd, plus vier dagen voor het bouwen van de 30 meter hoge schutwand. Bij de herbouw was naast Sjang Geelen maar één andere metselaar betrokken, zijn jongere broer Sjra. Er werd gebruik gemaakt van een inwendige steiger. De metselaars en een opperman stonden op een werkvloertje, dat steeds verder omhoog werd gezet naarmate de bouw vorderde. Een provisorische bliksemafleider werd gedurende de bouw in opdracht van ir. Wouda mee naar boven genomen. Bij de bouw is ook een paard gebruikt, dat door rondjes te lopen de kracht leverde om via een hijsinstallatie alle materialen die nodig waren voor de bouw naar boven te trekken. Op 15 augustus 1919 was de herbouw van de schoorsteen voltooid (exclusief de schutwand). Dit was ook de datum die contractueel was afgesproken.


In 1955 is er groot onderhoud aan de [[Schoorsteen|schoorsteen]] uitgevoerd. Dat was nodig, omdat er bij een controle scheuren waren ontdekt in axiale richting. Een tweede reden om de schoorsteen na te lopen was de komst van de nieuwe ketels.
In 1955 is er groot onderhoud aan de [[Schoorsteen|schoorsteen]] uitgevoerd. Dat was nodig, omdat er bij een controle scheuren waren ontdekt in axiale richting. Een tweede reden om de schoorsteen na te lopen was de komst van de nieuwe ketels.