Wetterskip Fryslân: verschil tussen versies

Een van de taken van Wetterskip Fryslân is het <strong>Zuiveren en het schoonhouden van het water</strong>.

<br>Het waterschap heeft daartoe een groot aantal <strong>[[zuiveringsinstallaties]]</strong>, verspreid over de provincie.

Indien men [[vervuiling op het oppervlaktewater]] constateert of er [[wateroverlast]] dreigt te ontstaan, dan is <strong>snel ingrijpen door Wetterskip Fryslân nodig</strong>.

<ul>

<li>Er drijven dode vissen, eenden of kadavers in een vijver of sloot

<li>Er is een ongeluk gebeurd en er stroomt benzine/olie naar het oppervlaktewater

</ul>

===<strong>Bestrijdingsplannen</strong>===

</ul>

<ul>

<li>Calamiteitenplan

<li>Bestrijdingsplan Terschelling

<li>Veiligheidsplan

===<strong>Waterzuivering</strong>===

<br>Zonder water geen leven. Dat geldt voor mens, plant en dier. Het is dan ook een kostbaar goed. Dat wil zeggen, [[zoet water]]. Want, hoewel de aarde voor meer dan zeventig procent uit water bestaat, is er maar een klein gedeelte van "[[zoet water|zoet]]".

<br>IJsbergen ogen kolossaal, maar in totaal bestaat maar één procent van de totale waterhoeveelheid op de aarde uit ijs en sneeuw.

diagram verhouding zoet en zout water   

   

Al het water dat we voor onszelf gebruiken of dat de bedrijven nodig hebben, moet ook worden afgevoerd. Water heet dan opeens [[afvalwater]] en schoon is het dan niet meer. Het is meer of minder vies. Vroeger liep [[afvalwater]] meestal gewoon de sloot of de gracht in. Sloten, vaarten en grachten werden troebel en het water rook er ook niet bijzonder fris. Het gevolg daarvan was dat het oppervlaktewater door de [[algengroei]] veranderde in een "groene soep", zwemmen in [[open water]] werd een ongezonde bezigheid en de vissen en de waterplanten legden het loodje.

In de jaren zestig begon men zich steeds meer te beseffen dat het zo niet langer kon. Hier en daar waren gemeenten al begonnen met het bouwen van een [[rioolwaterzuiveringsinstallatie|rwzi]]. Al het afvalwater van woningen en bedrijven werd via de [[riolering]] en speciale leidingen ([[persleidingen]]) naar zo'n [[rioolwaterzuiveringsinstallatie|rwzi]] gepompt, om daar te worden gezuiverd. Het gezuiverde water werd daarna weer teruggebracht naar het open water ([[oppervlaktewater]]).

Het water dat we overal voor kunnen gebruiken, in huis of in het bedrijf, lozen we praktisch overal via de [[gemeentelijke riolering]]. Via een ingenieus systeem van [[rioolbuizen]] en [[persleidingen]] komt het afvalwater op een rwzi. U kunt zich voorstellen dat rioolwater weinig fris ruikt. En het is vaak onvoorstelbaar om te zien wat mensen stiekem door het toilet of de gootsteen spoelen, terwijl dat er niet in thuis hoort. Plastic, koffiedik, maandverband, blikjes, verfresten, afgewerkte olie, blokken frituurvet, noem maar op. En dan zijn er nog de zaken die we niet kunnen zien, zoals bestrijdingsmiddelen en zware metalen. Al deze stoffen zorgen ervoor dat de <strong>goede zuivering van een rwzi wordt tegengewerkt</strong>.

Anders dan u misschien zou denken is Wetterskip Fryslân niet verantwoordelijk voor lekker drinkwater. Daar zijn de [[waterleidingbedrijven]] voor. Het is één van de taken van Wetterskip Fryslân het afvalwater te zuiveren en het gereinigde water weer te lozen op het oppervlaktewater. Bij het zuiveren wordt het afvalwater ontdaan van die bestanddelen die het natuurlijk evenwicht in het oppervlaktewater kunnen verstoren. Niet meer, maar ook niet minder!  

Als het afvalwater op een rwzi binnenstroomt, worden eerst de grove delen uit het water gehaald. Dat gebeurt met speciale roosters, grof of fijn. Het nog steeds vieze water gaat dan naar een stelsel van grote open waterbakken die met elkaar in verbinding staan.

De bacteriën doen verder het werk. Ze eten als het ware de viezigheid op en maken zo het water weer schoon. We noemen dit proces [[biologische zuivering]]. Er komt geen chemisch preparaat aan te pas. Alleen aan het einde van het proces wordt er [[ijzer]] aan het water toegevoegd om de <strong>[[fosfaten]] te verwijderen</strong>.

<br>Een deel van het slib wordt weer teruggevoerd naar de rwzi, zodat de bacteriën opnieuw hun werk kunnen doen. Een ander deel is restproduct en heet het [[surplus-slib]]. Per schip of per tankwagen gaat dat slib naar de [[slibontwateringsinstallatie]] van Wetterskip Fryslân in Heerenveen. Daar wordt zoveel mogelijk water uit het slib geperst. De overblijvende [[slibkoeken]] worden door een bedrijf gedroogd. De [[gedroogde korrels]] worden verbrand in een energiecentrale om elektriciteit op te wekken.

 

<strong>Geld</strong>

Het zuiveren van ons afvalwater kost geld, veel geld. Per jaar besteedt Wetterskip Fryslân <strong>ongeveer 37 miljoen euro</strong> aan het schoonmaken van het Friese afvalwater. U betaalt daar elk jaar aan mee via de [[verontreinigingsheffing]]. Huishoudingen betalen <strong>op basis van een jaarlijks vastgesteld bedrag</strong>; bedrijven betalen <strong>op basis van de hoeveelheid afvalwater</strong> die ze lozen en de verontreiniging daarvan.     

<br>Gelukkig beseffen velen dat het eigenlijk niet eens zo ingewikkeld is om onze leefomgeving gezond te houden. De wasmiddelen zijn praktisch allemaal [[fosfaatvrij]] en [[biologisch afbreekbaar]]. Het bedrijfsleven investeert veel geld in methoden om [[bedrijfsafvalwater]] zo schoon mogelijk te lozen. Het helpt allemaal. Maar kan het nog beter? Wetterskip Fryslân denkt van wel.

Op de wat langere termijn gaat het zuiveren van ons afvalwater nog meer geld kosten. Want Wetterskip Fryslân moet als waterkwaliteitsbeheerder <strong>aan steeds strengere normen voldoen</strong>. Deze worden vastgesteld door het Rijk, de provincie Fryslân, en de Friese gemeenten. Zo moet Wetterskip Fryslân ervoor zorgen dat in de toekomst nog meer [[stikstof]] uit het afvalwater wordt gehaald. En er moeten <strong>verouderde installaties</strong> worden vernieuwd.  

<strong>Zorg voor de kwaliteit van het water</strong>

<br>Ook houdt zij de kwaliteit van het [[oppervlaktewater]] goed in de gaten. Daarom geeft Wetterskip Fryslân geld uit aan projecten die er ook voor zorgen dat de natuur in en onder water zich weer kan herstellen.

<br>Zo is onder meer het Nannewiid, een klein meertje tussen Heerenveen en Joure, helemaal schoongemaakt en zijn in de nabije omgeving ervan kostbare maatregelen getroffen om het Nannewiid ook schoon te houden.

<br>Voor de watersport is het [[Vuilwatertankproject]] opgezet. Dit is een net van [[vuilwaterinzamelstations]] door heel Fryslân, waar boten die een [[vuilwatertank]] aan boord hebben, dit vuile water kunnen afleveren.

<br>Agrarische bedrijven nemen met steun van Wetterskip Fryslân proeven om huishoudelijk afval- en [[melkspoelwater]] via kleine rietveldjes te zuiveren.

===<strong>Botulisme</strong>===

Foto van een dode eend  Foto van een in het water drijvende dode eend

    

[[Botulisme]] tast het zenuwstelsel van watervogels aan en veroorzaakt spierverlamming. [[Botulismeslachtoffers]] zijn te herkennen aan verlammingsverschijnselen aan de vleugels en de kop. De eerste tekenen die wijzen op botulisme bij watervogels zijn het niet meer kunnen vliegen of lopen, problemen met slikken en geen geluid meer kunnen voortbrengen. Tenslotte zullen de meeste watervogels verdrinken door verlamming aan de nek. De watervogels die niet verdrinken of gevonden worden, zullen uiteindelijk sterven door een ademhalingsstoornis. Reeds gestorven watervogels worden meestal aangetroffen met gestrekte poten en een slappe, enigszins gedraaide nek en kop.

<br>De symptomen bij de mens zijn o.a. een droge mond, slik-/spraakstoornissen en dubbelzien. In een later stadium zouden zich verlammingsverschijnselen voor kunnen doen. Echter de voor de mens gevoelige toxinetypen komen sinds 1976 niet meer voor in Fryslân.

Watervogels kunnen veelal gered worden door een spoedige behandeling in een [[vogelopvangcentrum]]. Ze vormen dan na genezig geen gevaar meer voor hun omgeving.

<ul>

<li>tijdens kantooruren (Wetterskip Fryslân) 058 - 292 21 22

<li>buiten kantooruren (Milieu-Alarmnummer Friesland) 058 - 212 24 22

</ul>

<ul>

<li>Kadavers niet aanraken!

<li>Voer watervogels in het voorjaar en de zomer niet, zodat er geen concentraties aan watervogels ontstaan  

Ruiming kadavers

<br>Vergiftiging van vee door het gebruik van water als veedrinkwater lijkt niet erg waarschijnlijk. Het uitsluiten van het veedrinkwater als mogelijke bron voor botulisme, is echter niet hard te maken. Overigens is het wel van het grootste belang dat kadavers, die zich op het land (in weilanden) bevinden, zo spoedig mogelijk worden geruimd, omdat dit mogelijk gevaar op kan leveren voor vee.

<br>