Anonieme gebruiker
geen bewerkingssamenvatting
imported>Jan Pieter Rottine Geen bewerkingssamenvatting |
imported>Jan Pieter Rottine Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 66: | Regel 66: | ||
[[Bestand:Teakesyl_k.jpg|600x452px|link=]] | [[Bestand:Teakesyl_k.jpg|600x452px|link=]] | ||
'''De oude zeesluis van Teakesyl, zoals hij tot 1958 heeft bestaan''' | '''De oude zeesluis van Teakesyl, zoals hij tot 1958 heeft bestaan''' | ||
(foto: Tresoar) | <br>(foto: Tresoar) | ||
Vele eeuwen lang kon dat via de scheepvaartsluizen in de zeedijk, vaak ook werden er speciale spuisluizen aangelegd, die eigenlijk de functie van de historische zijlen overnamen. Op vele locaties kon het water worden afgespuid: Lemmer, Tacozijl, Stavoren, Hindeloopen, Workum, Makkum, Harlingen en Dokkum. | '''Vele eeuwen lang''' kon dat '''via de scheepvaartsluizen in de zeedijk''', vaak ook werden er speciale spuisluizen aangelegd, die eigenlijk de functie van de historische zijlen overnamen. Op vele locaties kon het water worden afgespuid: '''Lemmer, Tacozijl, Stavoren, Hindeloopen, Workum, Makkum, Harlingen en Dokkum'''. | ||
Met de aanleg van de Afsluitdijk in 1932 verandert deze situatie drastisch: slechts Harlingen en Dokkumer Nieuwe Zijlen | Met '''de aanleg van de Afsluitdijk in 1932''' verandert deze situatie drastisch: slechts via de <strong>[[Harlingen|zeesluizen van Harlingen]]</strong> en de <strong>[[Dokkumer Nieuwe Zijlen]]</strong> kan het boezemwater nu '''nog op natuurlijke wijze bij eb afwateren''' (spuien). | ||
De andere locaties vervallen als spuisluizen: immers het IJsselmeer heeft een hoger waterpeil dan de Friese boezem. | De andere locaties vervallen als spuisluizen: immers '''het IJsselmeer heeft een hoger waterpeil dan de Friese boezem'''. | ||
Historisch gezien is ook de druk op de Friese boezem gestaag toegenomen. Daardoor is ook de druk op de spuisluizen van Harlingen en Dokkum toegenomen. | Historisch gezien is ook '''de druk op de Friese boezem gestaag toegenomen'''. Daardoor is '''ook de druk op de spuisluizen van Harlingen en Dokkum toegenomen'''. | ||
Bovendien '''doen zich regelmatig situaties voor''' dat er '''langdurig niet geloosd kan worden'''. Tijdens najaars- en winterstormen, bij aanzienlijke verhoging van het zeewaterpeil door langdurige windstuwing op de Nederlandse kust, kan er soms onmogelijk tijdens eb worden geloosd. | |||
Daarom zijn in Friesland in de 20e eeuw de zeegemalen (boezemgemalen) gebouwd. Bij dreigende toename van het boezemwaterpeil kunnen zij het overtollige water op het IJsselmeer | Daarom zijn in Friesland in de 20e eeuw de twee zeegemalen <strong>[[boezemgemaal|(boezemgemalen)]]</strong> gebouwd. Bij '''dreigende toename van het boezemwaterpeil''' kunnen zij '''het overtollige water op het IJsselmeer uitslaan'''. | ||
Toch is er politieke discussie over een nieuw zeegemaal bij Lauwersoog. | <br> Het stoomgemaal '''Woudagemaal''' bij Lemmer(1920) en het elektrische '''Hooglandgemaal''' bij Stavoren (1967) hebben samen een enorme capaciteit: 4000 + 10000 m3 water per minuut. Zij moeten garanderen dat Friesland zijn water altijd kwijt kan. | ||
Toch is er een nieuwe politieke discussie over ontstaan over de eventuele bouw van '''een nieuw zeegemaal bij Lauwersoog'''. | |||
Dat de huidige capaciteit bij plotselinge waterpeilverhogingen toch nog wel eens problematisch kan zijn, blijkt in januari 2012. Door herhaalde stormen met grote hoeveelheden neerslag vult de Friese boezem zich zo snel dat de beide gemalen grote moeite hebben om Friesland alsnog droog te houden. | Dat '''de huidige capaciteit''' bij '''plotselinge waterpeilverhogingen''' toch nog wel eens '''problematisch''' kan zijn, blijkt in '''januari 2012'''. Door herhaalde stormen met grote hoeveelheden neerslag vult de Friese boezem zich zo snel dat '''de beide gemalen grote moeite hebben om Friesland alsnog droog te houden'''. | ||