Boezem en Onderhoud stoomgemaal: verschil tussen pagina's

Onderhoud stoomgemaal (bekijk bron)

Versie van 8 okt 2014 11:00

6.951 bytes toegevoegd , 8 okt 2014

geen bewerkingssamenvatting

VisueelWikitekst

Anonieme gebruiker

imported>Jan Pieter Rottine

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-De '''boezem van Friesland''' wordt gevormd door '''een aantal belangrijke kanalen en de grote meren'''. De '''oppervlakte van de boezem''' beslaat '''ruim 15.000 hectare'''.
+<nowiki>Voer hier de niet op te maken tekst in</nowiki>(Deze pagina is nog in bewerking)
-Op dit water wordt '''het water van 266.000 hectare land afgevoerd'''.
+Aan het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' wordt '''planmatig en regelmatig onderhoud''' gepleegd. Zoals bij iedere bedrijfsvoering doen zich bij het gemaal daarnaast ook nog vaak''' kleine problemen''' voor, die meteen moeten worden verholpen om eventueel zo nodig '''later op een rustig moment''' nog eens onderhoudsmatig te kunnen worden aangepakt. Zo is er vrijwel '''altijd wel wat te doen om het gemaal weer klaar te krijgen voor het volgende stormseizoen'''.
-De drie '''belangrijkste kanalen''' zijn: '''[[Prinses Margrietkanaal]]''' (vanaf de '''[[Prinses Margrietsluizen]]''' naast het stoomgemaal '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' tot aan Gaarkeuken), het '''Van Harinxmakanaal''' ( van Leeuwarden naar Harlingen) en het '''Johan Frisokanaal''' (van Galamadammen naar Stavoren).
+Ieder waterschap rekent met een '''stormseizoen dat loopt van 1 oktober tot 1 april'''. In die tussenliggende periode mag er geen regulier onderhoud worden verricht aan een gemaal en dus ook niet aan het '''ir. D.F. Woudagemaal'''. '''Tijdens het stormseizoen moet het gemaal maalvaardig zijn'''.
-[[Bestand:PM-kanaal_k.jpg|600×400px|link=]]
+'''In het verleden''' is er nauwelijks op grote schaal onderhoud verricht aan de bouwdelen onder de waterlijn.
-'''Het Prinses Margrietkanaal'''
+In de jaren negentig van de 20e eeuw is er twee keer '''groot onderhoud''' verricht aan de '''[[schoorsteen]]'''. In 1993 heeft men gewerkt aan de '''binnenzijde van de [[schoorsteen]]''': schoonmaken en het herstel van vervallen metsel- en voegwerk''' voor een totaalbedrag van f 303.192,-.
+<br>Daarna volgde het onderhoud aan de '''buitenzijde van de [[schoorsteen]]''': schoonmaken, voegwerk, ontroesten van het ijzerwerk: de klimbeugels en de bliksemafleider. Totale kosten van deze werkzaamheden: f 317.853,-
+'''In 2011''' is het geheel boven de waterlijn gerestaureerd: '''[[gevels, metsel- en voegwerk en schilderwerk]]'''.
+In de '''zomers van 2012, 2013 en 2014''' vond in en met name rond het bijna 100 jaar oude Woudagemaal '''een unieke restauratie''' plaats.
+<br>Er werden '''zaken onder handen''' genomen '''die in de bestaansgeschiedenis nog niet eerder onder handen zijn genomen''' en die mogelijk en als het goed is '''pas over een kleine honderd jaar weer''' herhaald worden. '''Denk hierbij aan de smeedijzeren hekwerken rond het gemaal, de fundering en de catacomben en niet te vergeten de oorspronkelijke stormvloeddeuren uit 1917'''.
+In het '''bezoekerscentrum''' behorende bij het Woudagemaal staat in de '''belevingsexpositie''' een fraai object vol '''interessante informatie over de restauratie'''. Ook op de '''website van het Woudagemaal''' leest en ziet u aan de hand van vele foto's wat er zoal gedaan is in het kader van de restauratie. Hierin onder andere aandacht voor:
-<br>De '''belangrijkste meren:'''
 <ul>
-<li>'''Heegermar'''
+<li>het herstellen van metsel- en voegwerk,
-<li>'''Fluessen'''
+<li>het herstellen van betonwerk,• staalwerkzaamheden,
-<li>'''Morra'''
+<li>smidswerkzaamheden,
-<li>'''Sleattemermar'''
+<li>restauratie van de stormvloeddeuren,
-<li>'''Grutte Brekken'''
+<li>asbestsanering van de ketels (in een zogenaamd “containment” oftewel onderdruk tent),
-<li>'''De Kûfurd'''
+<li>bijkomende werkzaamheden.
-<li>'''Snitsermar'''
-<li>'''Pikmar en Wide Ie'''
-<li>'''Smelle Ie'''
-<li>'''Tsjûkemar'''
 </ul>
-[[Bestand:IMG_1594_k.JPG|600×400px|link=]]
+De voorbereidende werkzaamheden bestonden onder andere uit het plaatsen van schotten om in het droge te kunnen werken en het plaatsen van ballastgewicht op de vloeren, zodat deze niet gaan opdrijven door de waterdruk onder de vloeren.
-'''De Friese boezem dient ook de watersport: hier de Pikmar bij Grou'''
+[[Bestand:IMG_2146_stormseizoen_jan_2012_a.jpg|600x400px|link=]]
-<br>Vanaf de '''Sleattemermar''' en de '''Tsjûkemar''' lopen twee kanalen (Follegasloot en het Sloter Gat) naar de Grote Brekken. '''Vanaf de Grote Brekken komt het water naar het stoomgemaal''', dit in 1919 nieuw gegraven kanaal is min of meer het sluitstuk van de Friese Boezem en is het '''aanvoerkanaal voor het''' '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]'''.
+'''Het Woudagemaal in het stormseizoen, januari 2012. De vloeddeuren van sectie A zijn reeds verwijderd als voorbereiding op de renovatiewerkzaamheden in de zomerperiode. Deze verwijdering heeft dus geen effekt op de maalvaardigheid.'''
+[[Bestand:IMG_0156_restauaratie_A_betonblokken.jpg‎|600x450px|link=]]
+'''Restauratie van sectie A in 2012: het plaatsen van betonblokken om de vloer niet op te laten drijven bij drooglegging van de sectie'''
+Het volgende verslag in beeld en informatie geeft een '''unieke inkijk in de detailconstructie''' van het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]'''.
+Grote en kleine onderhoudswerkzaamheden, zoals de restauratiewerkzaamheden in 2012 van '''Sectie A''', zowel aan boezem- als aan zeezijde, moeten dus buiten het stormseizoen om worden verricht en zijn daarom steeds na 1 april van start gegaan en ze moeten dan voor 1 oktober weer zijn afgerond.
+[[Bestand:IMG_0157_restauratie_A_drooglegging.jpg|600x432px|link=]]
+'''De drooglegging van sectie A in 2012'''
+'''Deze restauratie richt zich vooral op de delen onder de waterlijn: sluisdeuren, betonwerk, metsel- en voegwerk'''.
+De '''secties B, C en D''' werden daarna op dezelfde wijze gerestaureerd. Hieronder volgt een gedetailleerd verslag:
+'''Week 14 van 2013:'''
+[[Bestand:14_-_1_k.jpg|400×300px|link=]]
+Aan de '''boezemzijde''' worden '''stempels geplaatst tussen de penanten'''. Omdat de waterdruk (ca. 3,5 m) aan de buitenzijde van de penanten blijft, '''moet die druk opgevangen worden zodat de penanten niet door de waterdruk gaan verschuiven'''.
+[[Bestand:14-2_k.jpg|400×300px|link=]]
+De in 2012 gerestaureerde '''stormvloeddeuren''' van sectie A (oostzijde van het Woudagemaal) worden '''teruggeplaatst'''. Het '''metselwerk''' in deze sectie is gerestaureerd. '''1 deur weegt ca. 14 ton en is 9 meter hoog en 6 meter breed'''.
+[[Bestand:14-3_k.jpg|400×300px|link=]]
+De '''overige 6 deuren worden gedemonteerd''' en op een '''ponton''' geplaatst. Vervolgens worden de deuren '''getransporteerd naar Kampen''' waar ze worden '''gerestaureerd'''.
+[[Bestand:14-4_k.jpg|300×400px|link=]]
+Vanwege een '''asbestsanering van de stoomketels''' is voor ketel 3 en 4 is een steiger geplaatst. Hier wordt later plastic op aangebracht, zodat er een '''dichte tent''' ontstaat, waarin '''onderdruk''' gecreëerd wordt. Hierdoor kunnen er geen asbestdeeltjes buiten de tent komen en kan er op een veilige manier het asbest verwijderd worden.
+'''Week 15 van 2013:'''
+[[Bestand:15-1_k.jpg|400×300px|link=]]
+De '''deuren''' die vorige week zijn '''verwijderd''', liggen '''in opslag'''. Hier is goed te zien dat '''een aantal onderdelen van de deuren in slechte staat''' zijn.
+[[Bestand:15-2_k.jpg‎|400×300px|link=]]
+Een '''windwerk''', zoals deze uit de '''windwerkkasten''' komt. Een windwerk zorgt ervoor '''dat de stormvloeddeuren gesloten en geopend kunnen worden'''. De windwerken worden '''schoon gestraald''' om vervolgens '''beoordeeld''' te worden welke '''delen vervangen''' worden.
+[[Bestand:15-3_k.jpg|400×300px|link=]]
+'''Ook aan de IJsselmeerzijde worden stempels geplaatst''' om de '''waterdruk op''' te kunnen '''vangen'''.
+[[Bestand:15-4_k.jpg|300×400px|link=]]
+De '''steiger''' t.b.v. de '''asbestsanering''' van de '''stoomketels 3 en 4''' is voorzien van '''plastic'''. De mensen in de tent werken met '''adembescherming''' om veilig het asbest te kunnen verwijderen.
+'''Week 16 van 2013'''
+[[Bestand:16-1_k.jpg|400×300px|link=]]
+Aan de '''boezemzijde''' zijn de '''schotten geplaatst''' om de '''restauratiewerkzaamheden droog uit te kunnen voeren'''. De schotten zijn voorzien van een rubberband die voor een '''afdichting''' zorgt en het bestaande metselwerk '''beschermt''' tegen beschadiging. Ook zijn de '''betonblokken''' duidelijk te zien, die als '''ballastgewicht''' dienen voor '''de waterdruk onder de vloeren'''. Het water wordt '''geleidelijk weggepompt''' tijdens het '''plaatsen van de betonblokken''', zodat de '''druk op de vloer min of meer gelijk''' blijft.
+<br>In totaal worden er '''bijna 1000''' (400 aan de boezemzijde en 600 aan de IJsselmeerzijde)''' betonblokken''' geplaatst.
+[[Bestand:16-2_k.jpg|400×300px|link=]]
+De muren worden '''schoongestraald met hoge druk''', zodat beoordeeld kan worden waar restauratiewerkzaamheden moeten worden uitgevoerd. In totaal moet er ca. 3000 m2 metselwerk worden schoongemaakt.
+[[Bestand:16-3_k.jpg|400×300px|link=]]
+Een muur die is '''schoongestraald'''. De muur in het volgende vak is nog niet schoon gestraald, een groot verschil.
+[[Bestand:16-4_k.jpg|400×300|link=]]
+Het plaatsen van '''schotten aan de IJsselmeerzijd'''e om de '''restauratiewerkzaamheden droog uit te kunnen voeren'''. Deze schotten zijn '''5 meter hoog en 18 meter''' breed.
+'''Week 17 van 2013'''
+[[Bestand:17-1_k.jpg|300×400px|link=]]
+De '''Boezemzijde''' is '''volledig droog en schoongemaakt'''. Dit is een eerste blik op de muur die normaal gesproken onder water zit. Een '''groot gedeelte van het voegwerk is niet meer aanwezig'''.
+[[Bestand:17-2_k.jpg|400×300px|link=]]
+De '''IJsselmeerzijde''' wordt '''geleidelijk droog gezet'''. De eerste meter is nu uit het uitstroomkanaal gepompt. '''Door het verschil in waterniveau worden de schotten tegen de muren gedrukt, waardoor deze nagenoeg waterdicht worden afgesloten'''.
+'''Week 18 van 2013'''
+[[Bestand:18-1_k.jpg|300×400px|link=]]
+Een voorbeeld van '''betonschade''' dat te zien is '''op verschillende locaties'''. Deze scheuren zullen hersteld worden.
+[[Bestand:18-2_k.jpg|300×400px|link=]]
+De '''betonblokken worden geplaatst aan de IJsselmeerzijde'''. Met behulp van een duiker worden deze '''op de juiste plaats gezet, zodat het gewicht goed verdeeld is'''.
+[[Bestand:18-3_k.jpg|400×300px|link=]]
+'''Diverse trappen zijn geplaatst''' om op een fatsoenlijke en veilige manier '''naar beneden in de instroomkanalen aan de boezemzijde''' te komen.
+'''Week 19 van 2013'''
+[[Bestand:19-1_k.jpg|400×300px|link=]]
+Het '''metselwerk''' wordt '''voorafgaand aan de werkzaamheden beoordeeld''' om te kunnen bepalen '''waar herstelwerkzaamheden plaats moeten vinden'''. Er wordt aangegeven '''welke delen van het voegwerk verwijderd moeten en worden en wat kan blijven zitten'''.
+'''Week 20 van 2013'''
+[[Bestand:20-1_k.jpg|400×300px|link=]]
+'''Schade aan de muur in de kelder''' van het gemaal. Door middel van '''het afkloppen met een hamer op het beton''', worden de '''schadeplekken gevonden'''. Vervolgens worden deze plekken '''open gekapt tot achter de wapening, zodat er een goede reparatie kan plaats vinden'''.
+[[Bestand:20-2_k.jpg|400×300px|link=]]
+De '''windwerken worden beoordeeld''' nadat ze zijn '''gestraald'''. Een windwerk is bedoeld om de stormvloeddeuren te openen en te sluiten.''' Per windwerk''' wordt '''gekeken welke onderdelen behouden kunnen blijven''' en '''welke onderdelen vervangen moeten worden'''.
-Het '''[[Johan Frisokanaal]] is belangrijk voor de aanvoer van water naar het [[J.L. Hooglandgemaal]] bij Stavoren'''.
+[[Bestand:20-3_k.jpg|300×400px|link=]]
+'''Diverse gietijzeren onderdelen van de windwerken'''. Deze onderdelen zijn '''nog in goede conditie'''.
-Het '''Wetterskip Fryslân''' heeft '''twee boezemgemalen''': het '''[[J.L. Hooglandgemaal]]''' (1967) bij Stavoren en het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' (1920) bij Lemmer.
+[[Bestand:20-4_k.jpg|400×300px|link=]]
-Door middel van deze twee gemalen wordt het water uit de boezem '''op een mechanische wijze afgevoerd en uitgeslagen op het buitenwater: IJsselmeer'''.
+'''Ballast''' is '''geplaatst aan de IJsselmeerzijde'''. Door het''' grotere vloeroppervlak''', moet hier '''meer ballast''' worden geplaatst dan aan de boezemzijde.
-Het water uit de boezem kan '''op meerdere plaatsen via een sluis en langs natuurlijk verval op het buitenwater worden gespuid'''.
+'''Week 21 van 2013'''
-<br>Er zijn op meerdere plaatsen sluizen: '''[[Dokkumer Nieuwe Zijlen]]''', bij '''[[Harlingen]]'''.
-<br>(Zie ook: '''[[Zijlen en sluizen in breed perspectief]]''')
-[[Bestand:Sluis_bij_Harlingen_02_k.jpg|600×450px|link=]]
+[[Bestand:21-1_k.jpg|300×400px|link=]]
-'''Zeesluizen bij Harlingen'''
+De '''stalen delen van de zuigbuizen''' (aan de boezemzijde), zijn '''gestraald en er is een eerste laag coating aangebracht'''.
-<br>(afbeelding: Wikipedia)
-De sluizen '''bij [[Dokkumer Nieuwe Zijlen]]'''  en '''bij [[Harlingen]]''' zijn wel '''de belangrijkste''' om het overtollige water dat in het noordoosten en noordwesten van de provincie in de boezem staat af te voeren naar de Waddenzee en het '''[[Lauwersmeer]]'''. De spuisluizen bij Lauwersoog zorgen er dan voor dat er bij eb op de Waddenzee gespuid kan worden.
+[[Bestand:21-2_k.jpg|300×400px|link=]]
+'''Nieuwe steunpunten''' worden '''in de muur geplaatst''', op '''exact dezelfde locatie als de oude steunpunten'''. Deze '''steunpunten zijn bedoeld om de krooshekken op hun plaats te houden'''.
+[[Bestand:21-3_k.jpg|300×400px|link=]]
+De '''klemmen voor de halsbeugels van de stormvloeddeuren worden beoordeeld''' om te bepalen welke restauratiewerkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Deze '''beugels houden de stormvloeddeuren op hun plek en worden ook gerestaureerd'''.
-De '''boezem wordt gevoed met het water uit de polders'''. De '''ruim 900''' '''[[poldergemaal|poldergemalen]]''' in '''Fryslân''' brengen het water '''uit de afzonderlijke polders in de boezem'''.
+[[Bestand:21-4_k.jpg|400×300px|link=]]
+Voor de restauratiewerkzaamheden aan de '''IJsselmeerzijde''' worden '''steigers geplaats'''t, zodat alle muren gemakkelijk bereikbaar zijn.
-Naast de inzet van de gemalen wordt er '''bij calamiteiten nog een beroep gedaan op vrijwillig molenaars om de''' '''[[poldermolen|poldermolens]]''' '''mee te laten malen''' en daarmee eveneens water uit de polder uit te slaan op de boezem. Dit onder het '''motto: alle kleine beetjes helpen'''.
+'''Week 22 van 2013'''
-[[Bestand:Spinnenkop_k.jpg|450×600px|link=]]
+[[Bestand:
-'''Spinnenkopmolen'''
+Een '''voorbeeld van betonschade''' aan een '''betonnen balk in de kelder''' van het Woudagemaal. Deze wordt gerepareerd.
-<br>(afbeelding: Wikipedia)
-De boezem kan '''ook gebruikt''' worden '''om water in te laten vanuit het buitenwater en door te voeren naar de polders'''.
+[[Bestand:
-<br>In 2011 gebeurde dat langdurig '''omdat het voorjaar droog en warm''' was en ook in andere jaren zijn er al '''grote hoeveelheden water vanuit het IJsselmeer ingelaten'''. Niet ver van het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' is een '''[[inlaatsluis]]''' gebouwd.
+Een '''taatskuip (een grote bak die tegen een muur wordt geplaatst en leeggepompt om droog te kunnen werken)''' is geplaatst om de '''inlaatconstructie voor de condensoren te kunnen beoordelen en te restaureren'''. De '''inlaten zitten in de middelste penant aan de boezemzijde'''.
-Dat er soms sprake is van een '''watertekort''' blijkt uit het volgende: normaal valt er in de maand maart 50 - 60 mm neerslag, soms is dat wel eens slechts 20 mm. Omdat de zon de laatste decennia krachtiger wordt is er vaker behoefte aan water.
-De '''boezem''' heeft eigenlijk '''een dubbele functie''': '''water afvoeren en incidenteel water aanvoeren'''.
+De stalen inlaatconstructie is verwijderd en deze wordt gereinigd, gestraald en gerestaureerd.
-Bij '''[[Gaarkeuken]]''' is de grens met '''een volgende boezem''', daar zorgt het '''[[waterschap Noorderzijlvest]]''' voor, vervolgens begint midden in de stad Groningen, bij de sluis, weer een andere boezem: die van het '''[[waterschap Hunze en Aa]]'''. Zowel bij Gaarkeuken als bij Groningen is een '''sluis''', '''omdat er sprake is van een''' '''[[peilverschil]]''' '''tussen de verschillende boezemgebieden'''.
-In grote delen van '''West-Nederland''' (globaal langs de lijn Groningen - Breda) is een '''grotere of kleinere boezem''' aanwezig. Het gaat om '''tenminste dertig tot veertig boezemstelsels''', die allemaal onder beheer staan van een '''[[waterschap]] of [[hoogheemraadschap]]'''.
+De buizen die het water naar de condensoren leiden. De inlaatconstructie zoals deze op de vorige foto te zien is, zorgt er voor dat een groot gedeelte van bijvoorbeeld takken e.d. niet de condensor bereiken.
-[[Bestand:Katwijk-1961-gemaal-en-uitw.jpg|500×354px|link=]]
-'''Boezemgemaal bij Katwijk van het Hoogheemraadschap Rijnland'''
-<br>Niet iedere boezem komt op het IJsselmeer of de zee uit. De boezem van bijvoorbeeld het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden voert het water via de Oude Rijn door naar de boezem van het hoogheemraadschap van Rijnland. Rijnland slaat het water bij Katwijk uit '''op de Noordzee'''.
+Eerste betonreparatie van de zuigbuizen aan de Boezemzijde.