Fig. 1. Toegangsdeurtje schoorsteen

In de voet van de schoorsteen van het Woudagemaal is bij de bouw een deurtje aangebracht (zie Fig.1 en 2) dat toegang verschaft tot het inwendige van de schutwand (binnenschacht) en de rookgaskanalen. Het deurtje wordt in de schriftelijke overeenkomst die ir. Wouda en steenfabriek Canoy-Herfkens in 1916 sloten voor het bouwen van een schoorsteen aangeduid als schoonmaakdeurtje (Fig. 3).[1] In genoemde overeenkomst staat dat Canoy-Herfkens zich (o.a.) verplicht om ‘te leveren en in te metselen een gegoten ijzeren schoonmaakdeurtje, volgens teekening, voor een som van f 25,-.’ Op de tekening wordt het deurtje een toegangsdeurtje genoemd; tegenwoordig wordt vaak gesproken van onderhouds- of inspectiedeurtje of -poortje. .

  • Fig. 2. Schoorsteenvoet met toegangsdeurtje
  • Fig. 3. Deel van een overeenkomst uit 1916 voor het bouwen van de schoorsteen[1]
Fig. 4. Deel van een brief uit 1918 met aanbieding voor herbouw[1]

De eerste schoorsteen kwam gereed in juni 1918, maar werd vlak daarna door de bliksem getroffen. (Het verhaal van de schoorsteen vindt u hier: Schoorsteen). In december van datzelfde jaar schreef steenfabriek Canoy-Herfkens een brief aan ir. Wouda met een aanbieding voor de herbouw van de schoorsteen. [1] Deze brief, hier weergegeven als Figuur 4, laat zien dat het leveren en inmetselen van het deurtje wederom wordt aangeboden voor f 25,- . Het is het enige onderdeel van de offerte dat niet in prijs steeg ten opzichte van de eerste offerte. De prijsstijgingen waren een gevolg van de Eerste Wereldoorlog en de schaarste aan (bouw)materialen die toen ontstond. Wellicht heeft Canoy-Herfkens de prijs van het deurtje niet gewijzigd omdat het slechts een klein deel van de offerte uitmaakte, of omdat het deurtje dat voor de eerste schoorsteen was vervaardigd nog (deels) bruikbaar was.


Afmetingen

 
Fig. 5. Blauwdruk voor bouwtekening toegangsdeurtje

Het deurtje is 67 cm hoog en 45 cm breed. Dit is te zien op Figuur 5. De figuur toont een blauwdruk voor een bouwtekening van het deurtje. Naar deze tekening wordt reeds in de eerste overeenkomst tussen ir. Wouda en Canoy-Herfkens verwezen (Fig. 3). Ook in de tweede overeenkomst is dit het geval (zie Fig. 4).




Bronnen, noten en/of referenties

  1. a b c d Tresoar, Archief van de Provinciale Waterstaatsdienst van Friesland (archief nr 9-01). Inventaris nummer 921: Stukken betreffende bouw en herstel van de schoorsteen bij het gemaal, 1916-1919