Anonieme gebruiker
Gedenkboek Jaffa/Ontstaansgeschiedenis landschap (bekijk bron)
Versie van 13 sep 2021 21:06
, 13 sep 2021Illustraties toegevoegd
imported>Cierick Goos (Nieuwe pagina aangemaakt met '* Intro * Voorwoord * Ontstaansgeschiedenis landschap (deze pagina) * Gedenkboek Jaffa/Waterstaatkundige i...') |
imported>Cierick Goos (Illustraties toegevoegd) |
||
Regel 13: | Regel 13: | ||
---- | ---- | ||
[[Bestand:Gedenkboek Jaffa p9. Header.png]] | |||
{|style="border-collapse:collapse; margin-left: auto; margin-right: 5%;line-height:1.2;" | {|style="border-collapse:collapse; margin-left: auto; margin-right: 5%;line-height:1.2;" | ||
Regel 48: | Regel 48: | ||
In den noordelijken duinketen waren reeds gapingen gevormd door het Vlie, den Flevus der Romeinen, alsook door de mondingen van Lauwers, Eems, Burdimus (Boorne) enz. Bovendien ontstonden door het voortdurend afnemen van de buitenzijde der duinen op meerdere plaatsen smalle en tevens lage openingen. Daardoor kwamen eerst de hoogste stormvloeden en later eveneens de dagelijksche vloeden naar binnen. Verder werd de duinenrij op Ameland in het laatst der 18e eeuw doorgebroken, waardoor dat land in tweeën gescheiden zou zijn, indien men niet beide deelen min of meer kunst matig had aaneengehecht. | In den noordelijken duinketen waren reeds gapingen gevormd door het Vlie, den Flevus der Romeinen, alsook door de mondingen van Lauwers, Eems, Burdimus (Boorne) enz. Bovendien ontstonden door het voortdurend afnemen van de buitenzijde der duinen op meerdere plaatsen smalle en tevens lage openingen. Daardoor kwamen eerst de hoogste stormvloeden en later eveneens de dagelijksche vloeden naar binnen. Verder werd de duinenrij op Ameland in het laatst der 18e eeuw doorgebroken, waardoor dat land in tweeën gescheiden zou zijn, indien men niet beide deelen min of meer kunst matig had aaneengehecht. | ||
{| style="border-collapse:collapse; margin: auto;" | |||
| [[Bestand:Gedenkboek Jaffa p11. Historische kaart.png]] | |||
|} | |||
Zoo zijn de tegenwoordige Noordzee-eilanden, sommige geheel, anderen ten deele, overblijfselen van den voormaligen duinengordel. | Zoo zijn de tegenwoordige Noordzee-eilanden, sommige geheel, anderen ten deele, overblijfselen van den voormaligen duinengordel. | ||
Regel 77: | Regel 83: | ||
Het is nog geen eeuw geleden, n.l. in 1825, dat eender ergste in de geschiedenis van Friesland bekende overstroomingen het land heeft geteisterd. Meer dan een derde deel der provincie werd in de maand Februari van dat jaar blank gezet. P.J. Gauthier Stirum zegt daarvan in zijn: "Voyage pittoresque dans la Frise", 1839 o.m. ’t volgende: "De inwoners, ontzet door den aanblik van dien ommekeer in de natuur, meenden dat hun laatste uur geslagen was. Enkelen namen hevig verschrikt de vlucht voor de schuimende golven, die hen vervolgden; anderen minder gelukkig werden in hunne huizen plotseling door het vreeselijk element overvallen en ingesloten; zij ontsnapten alleen aan het dreigend gevaar door den moed, de geestkracht en den grooten ijver, waarmede de achtenswaardige burgers zich in deze treurige omstandigheden het lot dier ongelukkigen ter harte namen." | Het is nog geen eeuw geleden, n.l. in 1825, dat eender ergste in de geschiedenis van Friesland bekende overstroomingen het land heeft geteisterd. Meer dan een derde deel der provincie werd in de maand Februari van dat jaar blank gezet. P.J. Gauthier Stirum zegt daarvan in zijn: "Voyage pittoresque dans la Frise", 1839 o.m. ’t volgende: "De inwoners, ontzet door den aanblik van dien ommekeer in de natuur, meenden dat hun laatste uur geslagen was. Enkelen namen hevig verschrikt de vlucht voor de schuimende golven, die hen vervolgden; anderen minder gelukkig werden in hunne huizen plotseling door het vreeselijk element overvallen en ingesloten; zij ontsnapten alleen aan het dreigend gevaar door den moed, de geestkracht en den grooten ijver, waarmede de achtenswaardige burgers zich in deze treurige omstandigheden het lot dier ongelukkigen ter harte namen." | ||
{| style="border-collapse:collapse; margin: auto;" | |||
|+ style="caption-side:bottom; text-align:left; padding: 2px" | ''Boezemkanalen en de in 1910 ondergelopen boezemlanden. De groote stroomkanalen zijn ter onderscheiding zwaarder aangegeven dan de overige rivieren en kanalen. <br> Inzet: Situatie v/h stroomkanaal te Tacozijl. | |||
| [[Bestand:Gedenkboek Jaffa p15. De in 1910 ondergelopen boezemlanden.png]] | |||
|} | |||
Begrijpelijk is ’t dus, dat men moeiten noch kosten spaarde om de zeewering zoo volmaakt mogelijk te maken. Zelfs werd elke paal, die in den grond geslagen werd, van een ijzeren harnas voorzien, omdat gebleken was, dat paalwormen binnen enkele jaren het weerstandsvermogen totaal ondermijnd hadden. Het ligt voor de hand, dat hiermede onnoemelijk veel kosten gepaard gingen, en dat de Friezen zich heel wat opofferingen getroosten moesten om zich in hun kostelijk bezit te handhaven. Doch zij mochten de voldoening smaken, zich langzamerhand opgewassen te weten tegen hun vijand, ja zelfs heroveringen te maken op vroeger bezeten en lang onder de zee bedolven gebied. | Begrijpelijk is ’t dus, dat men moeiten noch kosten spaarde om de zeewering zoo volmaakt mogelijk te maken. Zelfs werd elke paal, die in den grond geslagen werd, van een ijzeren harnas voorzien, omdat gebleken was, dat paalwormen binnen enkele jaren het weerstandsvermogen totaal ondermijnd hadden. Het ligt voor de hand, dat hiermede onnoemelijk veel kosten gepaard gingen, en dat de Friezen zich heel wat opofferingen getroosten moesten om zich in hun kostelijk bezit te handhaven. Doch zij mochten de voldoening smaken, zich langzamerhand opgewassen te weten tegen hun vijand, ja zelfs heroveringen te maken op vroeger bezeten en lang onder de zee bedolven gebied. | ||
Regel 90: | Regel 103: | ||
</p> | </p> | ||
[[Bestand:Gedenkboek Jaffa p9. Footer.png]] | |||
---- | ---- | ||
<p style="text-align:center;"> [[Gedenkboek Jaffa/Waterstaatkundige inrichting | Volgende deel ──>]]</p> | <p style="text-align:center;"> [[Gedenkboek Jaffa/Waterstaatkundige inrichting | Volgende deel ──>]]</p> |