imported>Jan Pieter Rottine |
imported>Jan Pieter Rottine |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| ''(deze pagina is nog in bewerking!)'' | | Aan het '''[[ir. D.F. Woudagemaal]]''' wordt '''planmatig en regelmatig onderhoud''' gepleegd. Zoals bij iedere bedrijfsvoering doen zich bij het gemaal daarnaast ook nog vaak''' kleine problemen''' voor, die meteen moeten worden verholpen om eventueel zo nodig '''later op een rustig moment''' nog eens onderhoudsmatig te kunnen worden aangepakt. Zo is er vrijwel '''altijd wel wat te doen om het gemaal weer klaar te krijgen voor het volgende stormseizoen'''. |
|
| |
|
| '''Ketelvoedingswater en de voedingswaterreiniging''' | | Ieder waterschap rekent met een '''stormseizoen dat loopt van 1 oktober tot 1 april'''. In die tussenliggende periode mag er geen regulier onderhoud worden verricht aan een gemaal en dus ook niet aan het '''ir. D.F. Woudagemaal'''. '''Tijdens het stormseizoen moet het gemaal maalvaardig zijn'''. |
|
| |
|
| Het '''water''' dat in aanmerking komt '''voor de stoomvorming in de stoomketel''' moet '''zo rein mogelijk''' zijn.
| | '''In het verleden''' is er nauwelijks op grote schaal onderhoud verricht aan de bouwdelen onder de waterlijn. |
| <br>De '''ketelwanden''' mogen bij het verhitten van het water '''niet aankoeken'''. Een '''korst aan de waterzijde op de binnenwanden van de ketel''' is heel '''onvoordelig voor de warmteoverdracht aan het ketelwater'''. '''Chemisch''' gezien zou '''het ketelwater daarom zo elementair mogelijk''' moeten zijn. '''Eigenlijk voldoet alleen gedestilleerd water''' aan deze eis, maar dat kunnen we '''in de natuur niet''' vinden.
| |
|
| |
|
| =='''Voedingswater'''==
| | In de jaren negentig van de 20e eeuw is er twee keer '''groot onderhoud''' verricht aan de '''[[schoorsteen]]'''. In 1993 heeft men gewerkt aan de '''binnenzijde van de [[schoorsteen]]''': schoonmaken en het herstel van vervallen metsel- en voegwerk''' voor een totaalbedrag van f 303.192,-. |
| '''Voor het voeden van stoomketels''' komen verschillende '''natuurlijke watersoorten''' in aanmerking. | | <br>Daarna volgde het onderhoud aan de '''buitenzijde van de [[schoorsteen]]''': schoonmaken, voegwerk, ontroesten van het ijzerwerk: de klimbeugels en de bliksemafleider. Totale kosten van deze werkzaamheden: f 317.853,- |
|
| |
|
| ==='''Regenwater'''===
| | '''In 2011''' is het geheel boven de waterlijn gerestaureerd: '''[[gevels, metsel- en voegwerk en schilderwerk]]'''. |
|
| |
|
| <ul>
| | In de '''zomers van 2012, 2013 en 2014''' vond in en met name rond het bijna 100 jaar oude Woudagemaal '''een unieke restauratie''' plaats. |
| <li>Het '''zuiverste water''' in de natuur is '''regenwater'''.
| | <br>Er werden '''zaken onder handen''' genomen '''die in de bestaansgeschiedenis nog niet eerder onder handen zijn genomen''' en die mogelijk en als het goed is '''pas over een kleine honderd jaar weer''' herhaald worden. '''Denk hierbij aan de smeedijzeren hekwerken rond het gemaal, de fundering en de catacomben en niet te vergeten de oorspronkelijke stormvloeddeuren uit 1917'''. |
| <li>Regenwater is water dat '''de natuurlijke weg door de atmosfeer heeft afgelegd''' en is '''opgevangen in een reservoir'''. Als het regenwater '''zorgvuldig''' is opgevangen, bevat het '''uitsluitend bestanddelen uit de lucht'''. De '''zuurstof en vrij koolzuur''' kunnen daarentegen '''wel al last veroorzaken in het stoombedrijf'''. | |
| <li>Helaas kan men het regenwater '''niet in voldoende hoeveelheden''' verzamelen om '''dagelijks grote stoomketels te kunnen vullen''' en '''tijdens het stoombedrijf van water te blijven voorzien'''. Zelfs in het geval van het Nederlandse zeeklimaat, waarbij sprake is van zachte regenrijke winters en gematigde koele zomers, kan het rechtstreeks opvangen van regenwater uit de lucht niet aan de vraag voldoen.
| |
| <br>Er blijft ons dus niets anders over dan '''voor het vullen van de stoomketels naar andere waterbronnen en -voorraden om te zien'''.
| |
| </ul>
| |
|
| |
|
| [[Bestand:Stortregen_k.jpeg|400×300px|link=]]
| | In het '''bezoekerscentrum''' behorende bij het Woudagemaal staat in de '''belevingsexpositie''' een fraai object vol '''interessante informatie over de restauratie'''. Ook op de '''website van het Woudagemaal''' leest en ziet u aan de hand van vele foto's wat er zoal gedaan is in het kader van de restauratie. Hierin onder andere aandacht voor: |
|
| |
| ==='''Oppervlaktewater'''===
| |
| | |
| '''Oppervlaktewater''' uit '''rivieren, meren, kanalen en vaarten'''. | |
| <br>Dit water betreft, '''naast door rivieren aangevoerd water''', meestal '''ook regenwater''' dat '''via de oppervlakte in greppels, sloten, vaarten, kanalen in meren en boezems wordt bijeengebracht'''. Dit water heeft bovendien in bepaalde gevallen '''ook nog een betrekkelijk korte weg door de aardbodem afgelegd'''.
| |
| <br>Het oppervlaktewater is '''meestal verontreinigd door onopgeloste bestanddelen''', die er in min of meer '''fijne toestand''' in voorkomen en van '''anorganische of organische oorsprong''' zijn. Ook bevat het oppervlaktewater '''colloïdaal opgeloste stoffen''', die zo '''fijn verdeeld''' zijn, dat ze '''door filtratie niet verwijderd kunnen worden'''.
| |
| <br>Het '''neemt door het transport uit de bodem bestanddelen in zich op''' als: '''zuurstof, stikstof, koolzuur, magnesiumchloride, gips, koolzure kalk, koolzure magnesia, kiezelzuur, koolzure ijzeroxyde, salpeterzuur en vetzuren'''.
| |
| <br>Van deze stoffen zijn '''vooral de zuurstof en de zuren schadelijk''' voor de '''ketelwanden''' die erdoor worden aangetast. Ook de '''chlorideverbindingen''' kunnen '''gevaarlijke schade''' aanbrengen als ze in de ketel ontleed worden en dan '''zoutzuur''' kunnen vormen.
| |
| <br>De vorming van ketelsteen vindt '''vooral plaats uit de dubbelkoolzure kalk, gips en koolzure magnesia'''.
| |
| | |
| De '''zouten''' zijn '''op zichzelf minder schadelijk''', maar ze moeten '''wel zo nu en dan worden afgevoerd''' door ze uit de ketel te '''spuien''' (via de '''spuileiding''' onder in de ketelwandwand aangebracht)
| |
| | |
| ==='''Grondwater'''===
| |
|
| |
|
| '''Grondwater''' is als regenwater in de bodem gedrongen en dat '''dieper in de aardbodem voldoende tijd heeft gekregen om uit de bodem verschillende bestanddelen en stoffen op te lossen en op te nemen'''.
| | • het herstellen van metsel- en voegwerk, |
| <br>Grondwater '''bevat weinig of geen zuurstof''', omdat dit bij de '''afbraakprocessen in de bodem door de organische stoffen wordt verbruikt'''. Het bij deze processen gevormde koolzuur gas wordt door het water opgelost, waardoor het min of meer zuur wordt en bij het lange doordringsproces volop de gelegenheid krijgt '''om de bestanddelen uit de bodem op te nemen'''.
| | • het herstellen van betonwerk,• staalwerkzaamheden, |
| | • smidswerkzaamheden, |
| | • restauratie van de stormvloeddeuren, |
| | • asbestsanering van de ketels (in een zogenaamd “containment” oftewel onderdruk tent), |
| | • en bijkomende werkzaamheden. |
|
| |
|
| [[Bestand:Grondwater_k.jpg|400×300px|link=]]
| | De voorbereidende werkzaamheden bestonden onder andere uit het plaatsen van schotten om in het droge te kunnen werken en het plaatsen van ballastgewicht op de vloeren, zodat deze niet gaan opdrijven door de waterdruk onder de vloeren. |
| | |
| Omdat '''oppervlaktewater''' en in sommige gevallen ook wel '''grondwater''' in Nederland '''in ruime hoeveelheden voorhanden''' zijn, worden de '''stoomketels in het stoombedrijf bijna altijd gevuld met deze watersoorten'''. De hierin '''opgenomen bestanddelen''' hebben '''wel gevolgen voor de behandeling van dit water''', voordat ze als '''ketelvoedingswater''' kunnen worden gebruikt.
| |
| | |
| ==='''Behandeling van het oppervlakte- en grondwater ter voorbereiding voor het stoombedrijf'''===
| |
| <br>
| |
| [[Bestand:Oppervlaktewater_k1.jpg|400×300px|link=]]
| |
| <br>
| |
| | |
| In het '''begin''' vormt zich '''alleen maar een laag slib''' in de ketel, maar '''naarmate de verdamping doorgaat''' zal zich al '''spoedig een laag ketelsteen''' vormen, die zolang er geen '''gips''' aanwezig is, '''eerst nog redelijk zacht''' zal blijven. '''Als er echter gips afgescheiden wordt''', dan zal dit de '''ketelsteen''' '''geleidelijk hard''' maken.
| |
| <br>Deze hardgeworden ketelsteen is '''voor het stoombedrijf heel onvoordelig''', omdat de '''warmteoverdracht al snel veel slechter''' wordt. Als de laag '''ketelsteen 1 mm dik wordt neemt het brandstofverbruik ca. 10 %, bij 10 mm ca, 100 % toe'''.
| |
| | |
| Als de laag '''ketelsteen te dik''' wordt zal er tenslotte '''helemaal geen warmteoverdracht''' meer plaats kunnen vinden, het '''ketelwater wordt niet meer verhit''' en '''stoomvorming blijft uit!''' Bovendien wordt, andersom gezien, '''de ketelwand niet meer door het water afgekoeld''' en dan zal '''de ketelplaat zo sterk verhit worden dat die uiteindelijk door de stoomdruk gaat scheuren''' en een '''ketelexplosie''' kan volgen.
| |
| | |
| ==='''Hardheid'''===
| |
| | | |
| Om de '''hoedanigheid van het water''' te kunnen '''normeren''' spreekt men van '''hard en zacht water'''. Daarvoor heeft men '''een schaal van hardheidsgraden''' vastgesteld.
| |
| <br>Men onderscheidt hierbij '''Duitse, Franse en Engelse harheidsgraden'''.
| |
| <ul>
| |
| <li>'''1 Duitse harheidsgraad''' komt overeen met '''1 deel calciumoxyde (CaO) op 100.000 delen water'''
| |
|
| |
| <li>'''1 Franse hardheidsgraad''' komt overeen met '''1 deel koolzure kalk (CaCO3) op 100.0000 delen water'''
| |
|
| |
| <li>'''1 Engelse hardheidsgraad''' komt overeen met '''1 deel koolzure kalk (CaCO3) op 70.000 delen water'''
| |
| </ul>
| |
| Als men rekent met de scheikundige verbindingsgewichten, bevat 1m3 water met 1 Duitse hardheidsgraad dan:
| |
| 10 gr '''calciumoxyde''' (CaO), 17,9 g '''koolzure kalk''' (CaCO3), 7,15 g '''magnesiumoxyde''' (MgO), 24,5 g gips (CaSO4) en 15 g '''koolzure magnesia''' (MgCO3),
| |
| <br>waaruit we kunnen '''afleiden''' dat '''1 Duitse hardheidsgraad = 1,79 Franse = 1,25 Engelse hardheidsgraden'''.
| |
|
| |
| Door middel van een '''zeepoplossing''' kan men in zekere zin '''bepalen, of het water hard''' is. Een '''zeepoplossing schuimt namelijk niet in hard water''' en wordt '''door de magnesia- en kalkzouten ontleed'''. Pas '''als alle kalk- en magnesiazouten door de zeep zijn gebonden''', zal die '''beginnen te schuimen'''.
| |
| <br>'''Hoe meer zeep men hiervoor nodig heeft, hoe harder het water is'''.
| |
|
| |
| Het is goed om het '''water''', dat voor de '''ketelvoeding''' gebruikt gaat worden, '''eerst scheikundig te gaan onderzoeken''', omdat '''de maximum toegestane hardheid afhankelijk is van de soort ketel in de stoominstallatie'''.
| |
| <br>Zo moet men het water bij '''vuurhaard-ketels''' gaan reinigen, als het water '''meer dan 6 a 7 hardheidsgraden''' bezit.
| |
| <br>Bij '''waterpijpketels''' (bij voorbeeld '''Babcock en Wilcoxketels''') kan men '''zelfs een veel kleinere hardheid toestaan'''.
| |
|
| |
| ==='''Reiniging van ketelvoedingswater'''===
| |
|
| |
| De '''reiniging van het voedingswater''' kan op '''verschillende manieren''' gebeuren:
| |
| <ul>
| |
| <li>'''mechanische reiniging'''
| |
| <li>'''reiniging door verwarming'''
| |
| <li>'''scheikundige reiniging''', die nog '''onderverdeeld''' kan worden in:
| |
| <ul>
| |
| <li>'''reiniging met soda'''
| |
| <li>'''reiniging met gebluste kalk, etsnatron en koolzure baryt'''
| |
| <li>'''reiniging door middel van de permutiet-methode'''
| |
| </ul>
| |
| <li>'''thermisch-chemische reiniging'''
| |
| <li>'''verdamping'''
| |
| <li>'''het gebruik van condensatiewater''' voor het voedingswater
| |
| </ul>
| |
|
| |
| ===='''De mechanische reiniging'''====
| |
|
| |
| De '''stoffen''', die '''zwaarder dan water''' zijn '''bezinken''' als het water '''een tijdje stilstaat'''. De '''stoffen''' die echter '''in fijnverdeelde toestand''' in het water zitten, '''bezinken niet zo gemakkelijk'''. Het water moet '''eerst door een filter''' geleid worden. Het filtermateriaal moet '''niet te grofkorrelig''' zijn, men gebruikt hiervoor vaak '''kiezel of cokes'''. Het water moet '''eerst door het grove materiaal gevoerd worden en dan door het fijn korrelige materiaal'''.
| |
|
| |
| Als voorbeeld wordt hier het '''toestel van de firma Reisert (Keulen)''' getoond.
| |
|
| |
| [[Bestand:Fig._170_Imelman_pag_186a.jpg|500×412px|link=]]
| |
|
| |
| Het te reinigen water komt '''door de leiding A binnen''', stroomt '''door de kiezelmassa F''' en '''vloeit door B gereinigd uit''' het toestel.
| |
| <br>In het bedrijf zijn '''alleen de buizen A en B geopend''', alle '''andere blijven gesloten'''.
| |
| <br>Om het toestel '''schoon te maken''', wordt '''A gesloten''' en vervolgens '''laat men water door B in R''' stromen, zodat het '''door f naar buiten''' stroomt (bij S). Dan wordt ook het '''straaltoestel D in werking''' gebracht, zodat het '''door de geopende kraan C de lucht beneden het filtermateriaal van de slib reinigt''', die dan '''met het water wegvloeit'''. Het kraantje k moet daarbij geopend zijn, opdat de lucht ontwijken kan.
| |
|
| |
| Het is duidelijk dat '''deze reinigingsvorm alleen''' toegepast kan worden als '''scheikundige reiniging niet nodig''' wordt geacht. Men kan ook '''mechanische en scheikundige reiniging combineren'''.
| |
|
| |
| ===='''Reiniging door verwarming'''====
| |
|
| |
|
| '''Reiniging door verwarming''' berust op een eenvoudig principe. '''Bij normale temperatuur''' zijn koolzure kalk, koolzure magnesia en gips '''in het water opgelos'''t. Deze '''ketelsteenvormende stoffen''' worden '''bij temperaturen hoger dan 145 gr. C. uit het water afgescheiden'''.
| | [[Bestand:IMG_2146_stormseizoen_jan_2012_a.jpg|600x400px|link=]] |
| <br>Als men het water dus '''verwarmd tot boven deze temperatuur''', '''voordat''' het in de ketel komt voor de stoomvorming en zodoende dus '''pas later met de ketelwanden in aanraking komt''', zal er nog maar '''heel weinig afzetting''' plaatsvinden.
| | '''Het Woudagemaal in het stormseizoen, januari 2012. De vloeddeuren van sectie A zijn reeds verwijderd als voorbereiding op de renovatiewerkzaamheden in de zomerperiode. Deze verwijdering heeft dus geen effekt op de maalvaardigheid.''' |
| <br>Hiervoor zijn '''verschillende toestellen''' uitgedacht. Als voorbeeld tonen we hier enige toepassingen.
| |
| <br>
| |
| [[Bestand:Fig._170_Imelman_pag_186a2.jpg|400×330px|link=]] | |
| <br>
| |
| Het toestel van de Fig. 171a wordt '''boven in de ketel in de stoomruimte aangebracht'''. Op het toestel slaan '''lucht, gassen en vaste stoffe'''n uit het voedingswater neer. '''Lucht en gassen''' worden '''direct met de stoom weggeleid''', zodat het aantasten van de ketelwanden door deze gassen niet meer mogelijk is. Het '''water stroomt vanaf de top van de tafels over de tafeletages via de openingen''' naar beneden.
| |
| <br>
| |
| [[Bestand:Fig._171b_Imelman_pag_186a2.jpg|650×356px|link=]]
| |
| <br>
| |
| <br>Het toestel is '''van een plaatijzeren kap voorzien''', waardoor het '''slib niet in de ketel''' terecht komt. Het water komt door bemiddeling van de kap '''bovendien met de stoom in aanrakin'''g en wordt zo ook '''verwarmd'''.
| |
| <br>Het weke '''slib''' kan '''dagelijks door het openen van de spuikraan (Fig. 171b) uit het toestel worden verwijderd'''. Dan blijft nog wel '''de hardere massa op de tafels liggen''', maar ook deze '''nog zachte massa''' kan '''gemakkelijk worden verwijderd'''.
| |
| <br>Als verbetering kan dit toestel ook '''in een aparte ketel buiten de stoomketel''' worden ondergebracht, zodat '''het water al gereinigd''' en '''voorverwarmd in de stoomketel''' stroomt.
| |
| <br>Op die wijze kan het toestel ook '''veel groter''' worden uitgevoerd.
| |
| <br>Deze wijze van reiniging door verwarming kan een stoomketel '''gemakkelijk een jaar in bedrijf''' houden, '''zonder''' dat hij inwendig moet worden '''geschoond'''.
| |
|
| |
|
| Figuur 172 pag 187
| | [[Bestand:IMG_0156_restauaratie_A_betonblokken.jpg|600x450px|link=]] |
| | '''Restauratie van sectie A in 2012: het plaatsen van betonblokken om de vloer niet op te laten drijven bij drooglegging van de sectie''' |
|
| |
|
| In Fig. 172 zien we de ketelwatercirculator van Hotchkiss. De trechter D is op waterspiegelhoogte aangebracht en door pijp F met de kogel E, die op de ketel gemonteerd is, is verbonden. De watercirculatie gaat door F, E en C. Het slib wordt via B periodiek afgevoerd. (bij slecht water 1x per uur, bij beter water 2x per uur). Het luchtkraantje l wordt bij het opstoken open gezet, en gesloten als het water eruit stroomt, waardoor het toestel in bedrijf is gekomen.
| | Grote en kleine onderhoudswerkzaamheden, zoals de restauratiewerkzaamheden in 2012 van '''Sectie A''', zowel aan boezem- als aan zeezijde, moeten dus buiten het stormseizoen om worden verricht en zijn daarom steeds na 1 april van start gegaan en ze moeten dan voor 1 oktober weer zijn afgerond. |
|
| |
|
| Economiser
| | [[Bestand:IMG_0157_restauratie_A_drooglegging.jpg|600x432px|link=]] |
| Een aandachtspunt is het feit dat het op bovenomschreven wijze gereinigde voedingswater als het nog ter voorwarming door een economiser stroomt, niet alleen de economiser vrij zal houden van ketelsteenvorming, maar er ook voor zal zorgen dat eventueel ketelsteen uit de economiser oplost. Als men dus een reinigingsinstallatie plaatst bij een ketelinstallatie, die al eerder met een economiser is ingericht, dan moet men er rekening mee houden dat de opgeloste ketelsteen uit de economiser gemakkelijk tot verstoppingen kan leiden.
| | '''De drooglegging van sectie A in 2012''' |
|
| |
|
| '''Scheikundige reiniging''' | | '''Deze restauratie richt zich vooral op de delen onder de waterlijn: sluisdeuren, betonwerk, metsel- en voegwerk'''. |
| Alle scheikundige waterreinigingsmiddelen zorgen ervoor dat de toegevoegde stoffen zich met de ketelsteenvormers chemisch verbinden, zodat die laatste dan van het voedingswater worden afgescheiden.
| |
| <br>De ketelsteenvormers zijn:
| |
|
| |
|
| Koolzure kalk (uit dubbelkoolzure kalk) (CaCO3) laat zich uitscheiden door
| | De '''secties B, C en D''' werden daarna op dezelfde wijze gerestaureerd. |
| -1. gebluste kalk [Ca(OH)2]
| |
| -2. soda (Na2CO3)
| |
| -3. natronloog (N)
| |
|
| |
|
| Zwavelzure kalk laat zich uitscheiden door
| | Week 14 van 2013: |
| -1. alleen door soda, volkomen en alleen bij hoge verhitting
| |
|
| |
|
| Koolzure magnesia laat zich uitscheiden door
| | Aan de '''boezemzijde''' worden '''stempels geplaatst tussen de penanten'''. Omdat de waterdruk (ca. 3,5 m) aan de buitenzijde van de penanten blijft, '''moet die druk opgevangen worden zodat de penanten niet door de waterdruk gaan verschuiven'''. |
| -1. gebluste kalk bij verhitting
| |
| -2. natronloog
| |
|
| |
|
| De te gebruiken chemicaliën zijn dus vooral gebluste kalk, soda en natronloog. | | De in 2012 gerestaureerde '''stormvloeddeuren''' van sectie A (oostzijde van het Woudagemaal) worden '''teruggeplaatst'''. Het '''metselwerk''' in deze sectie is gerestaureerd. '''1 deur weegt ca. 14 ton en is 9 meter hoog en 6 meter breed'''. |
| <br> de soort en hoeveelheid van deze chemicaliën kunnen dus slechts op grond van scheikundig onderzoek worden bepaald. Als er in het voedingswater hoofdzakelijk zwavelzure kalk aanwezig is, zal men soda gebruiken, terwijl bij veel dubbelkoolzure kalk goedkope kalk en bij een combinatie van dubbelkoolzure kalk, gips en magnesium eerder natronloog met soda wordt toegepast.
| |
|
| |
|
| '''Reiniging met soda''' | | De '''overige 6 deuren worden gedemonteerd''' en op een '''ponton''' geplaatst. Vervolgens worden de deuren '''getransporteerd naar Kampen''' waar ze worden '''gerestaureerd'''. |
| Reiniging met soda wordt toegepast in kleinere ketels en bij niet te hard voedingswater. De soda wordt samen met het water in de ketel geperst (bij grotere ketelinstallaties wordt het water al gereinigd nog voordat het in de ketel komt).
| |
| <br>
| |
| Fig. 173
| |
| <br>
| |
| <br>In Fig. 173 zien we het toestel van Dervaux.
| |
| <br>De soda wordt uit L in de voedingsleiding gebracht, terwijl het water door B en S in de ketel wordt geperst.
| |
| De cilinder D, op de ketel aangebracht, is met de ketel verbonden door buis V, die om zich heen een stoommantel U heeft. Ook de buis R is verbonden met de ketel, zonder stoommantel.
| |
| <br>Omdat buis V veel warmer wordt dan R zal het water hierin stijgen en gereinigd door R in de ketel terugstromen. Bij het terugstromen zal het water eerst de weg door de trechters G volgen, zodat het slib hier kan bezinken om af en toe door N weggespuid te worden.
| |
| <br>Men moet ervoor oppassen dat er niet te veel soda in de ketel komt, omdat het water dan kan opkoken en men natte stoom kan krijgen, terwijl dan ook de ketel en appendages worden aangetast. Het beste is om de reiniging met soda al te laten plaatsvinden in een verbonden toestel vóór de ketel. In het toestel wordt dan de soda met het voedingswater vermengd om het chemisch gereinigde voedingswater met een hoge temperatuur in de ketel te brengen, wat men met de afgewerkte stoom voor elkaar kan brengen.
| |
|
| |
| Foto reactievat bij Halbertsma!
| |
|
| |
|
| '''Reiniging met kalk en soda''' | | Vanwege een '''asbestsanering van de stoomketels''' is voor ketel 3 en 4 is een steiger geplaatst. Hier wordt later plastic op aangebracht, zodat er een '''dichte tent''' ontstaat, waarin '''onderdruk''' gecreëerd wordt. Hierdoor kunnen er geen asbestdeeltjes buiten de tent komen en kan er op een veilige manier het asbest verwijderd worden. |
| Het meest gebruikte toestel is ook hier een toestel van Dervaux, vaak geleverd door de firma Reisert.
| |
| <br>
| |
| Fig. 174
| |
| <br>
| |
| De gebruikte chemicaliën zijn hier soda en kalk.
| |
| <br>Het voedingswater, dat gereinigd moet worden, komt via buis H in het reservoir R en vervolgens door de kraan P in E, waar het met de chemicaliën samnkomt en met deze in het reservoir D stroomt. Hierin worden de ketelsteenvormende stoffen afgescheiden.
| |
| <br>Het slib verzamelt zich onderin het reservoir D, waaruit het periodiek met kraan O wordt afgetapt.
| |
| <br>Het kalkwater (kalkmelk) wordt voorbereid in I, dat door K in t stroomt. Vanuit r stroomt tegelijkertijd het te reinigen water door V in t. Door de buis b komt het mengsel in het reservoir S, waarin het water met kalk verzadigd wordt. Het kalkwater stijgt dan langzaam op waarbij de snelheid van het water steeds afneemt vanwege de groter wordende doorsnede. Daardoor bezinken de kalkdeeltjes in S. Het kalkwater loop over door U in E.
| |
| <br>De soda wordt in c opgelost, komt daaruit in B, waarin de vloeistofspiegel door een vlotter op gelijke hoogte gehouden wordt en komt dan door het buisje n in E, waar het met het te reinigen water uit P en het kalkwater uit U samenkomt.
| |
| <br>Als door buis H minder water wordt toegelaten, dan daalt de waterspiegel in R, ook zal het wegvloeien door P en V afnemen, de vlotter in R zal dalen, waarmee het buisje N door middel van ketting Q verbonden is en zodoende zal het toevloeien van sodawater ook afnemen.
| |
|
| |
|
| '''Reiniging door middel van permutiet'''
| | Week 15 van 2013: |
| Permutiet is een aluminiumsilicaat, verkregen door samensmelten van veldspaat, kaoline, klei, zand en soda door latere reiniging met heet water.
| |
| <br>Het te reinigen voedingswater wordt in bakken door een dikke laag permutiet gefiltreerd, waarbij natrium van het permutiet zich met calcium en magnesium van het water verbindt.
| |
| <br>Deze reiniging is heel eenvoudig, maar niet zo goedkoop. Als de werking afneemt moet het permutiet met chloornatrium (keukenzout) geregenereerd worden. Bij het later ontwikkelde neo-permutiet gaat de regeneratie sneller.
| |
|
| |
|
| '''Thermisch-chemische reiniging''' | | De '''deuren''' die vorige week zijn '''verwijderd''', liggen '''in opslag'''. Hier is goed te zien dat '''een aantal onderdelen van de deuren in slechte staat''' zijn. |
| Dit procédé wordt voornamelijk toegepast bij waterpijp-ketelsystemen die als hoge-drukketels fungeren. Hier is het belangrijk om naast verregaande chemische ontharding ook ketelcorrosie als gevolg van inwerking van zuurstof en koolzuur te voorkomen. Ook het kiezelzuurgehalte wordt gecontroleerd.
| |
| Voedingswater dat kiezelzuur, humus, hoog chloor- en zoutgehalte bezit, bedoeld voor ketels met een druk boven 20 atmosfeer reinigt men niet graag langs chemische weg.
| |
|
| |
|
| '''Reiniging door verdamping''' | | Een '''windwerk''', zoals deze uit de '''windwerkkasten''' komt. Een windwerk zorgt ervoor '''dat de stormvloeddeuren gesloten en geopend kunnen worden'''. De windwerken worden '''schoon gestraald''' om vervolgens '''beoordeeld''' te worden welke '''delen vervangen''' worden. |
| <br>
| |
| Fig. 180 a, b, c. Pag 195 Imelman
| |
| <br>
| |
| -a. de stoominlaat
| |
| -b. de condensatiewateruitlaat
| |
| -c. damp van het te reinigen water
| |
| -d. desillaatuitlaat
| |
| -e. koelwaterinlaat
| |
| -f. koelwateruitlaat
| |
|
| |
|
| Bij stoomkrachtinstallaties voor hoge druk is steen- en gasvrij voedingswater een absolute vereiste. Dat is alleen voor elkkaar te krijgen als men het voedingswater verdampt, voordat het met het condensatiewater wordt vermengd. Bij moderne turbine-installaties is suppletie nodig met ca. 5% van de totale omlopende hoeveelheid.
| | '''Ook aan de IJsselmeerzijde worden stempels geplaatst''' om de '''waterdruk op''' te kunnen '''vangen'''. |
| <br>Hiervoor worden verdampers gebruikt: de stoom gaat door pijpen en het te reinigen water gaat om de pijpen. Het verdapmte water wordt omgekeerd door pijpen geleid met daaromheen de koelwaterpijpen. Op deze wijze is er gedestilleerd water beschikbaar. De verdampers kunnen worden uitgevoerd als één-,twee- en meervoudig getrapte systemen.
| |
| De slib wordt uit de verdampers afgevoerd (gespuid)
| |
|
| |
|
| '''Condensatiewater als voedingswater'''
| |
| Wanneer het condensatiewater vrij van olie is (bij stoomturbines), zal dit het beste voedingswater vormen. Bij stoommachines zal er door smering altijd olie in het condensaat zitten en dus zal de olie eerst van het water moeten worden afgescheiden. Het water simpelweg van de stoom gaan scheiden door het toepassen van een reservoir met houtwol of met een spons is niet altijd voldoende, om de ketelwanden te beschermen voor intering.
| |
| In het Woudagemaal past men nog aanvullende methoden toe: men laat in de compartimenten van de olieafscheider de olie eerst opdrijven, en verwijderd de olie vervolgens door oprdijving. Door het vervolgens toevoegen van aluminium-sulfaat aan het afgeroomde condensaat, vlokken de laatste olieresten uit en deze vormrn in het doeken-persfilter een geschikt substraat, dat als eindfilter dient voor het condensatiewater. Daarna is het water geschikt om als voedingswater te dienen en zodoende te worden hergebruikt.
| |
|
| |
|
| Bronnen:
| | De '''steiger''' t.b.v. de '''asbestsanering''' van de '''stoomketels 3 en 4''' is voorzien van '''plastic'''. De mensen in de tent werken met '''adembescherming''' om veilig het asbest te kunnen verwijderen. |
| '''samenvattingen''' uit: | |
| <br>'''Stoom''', uitgave: Krachtwerktuigen Amersfoort/Groningen, 1929 en 1942
| |
| <br>'''Het Stoombedrijf''', deel I, Nanno A. Imelman, Ae. E. Kluwer, Deventer 1932
| |
| <br>zie ook: ['''http://www.gerwers.net/waterbehandeling.htm''']
| |
Aan het ir. D.F. Woudagemaal wordt planmatig en regelmatig onderhoud gepleegd. Zoals bij iedere bedrijfsvoering doen zich bij het gemaal daarnaast ook nog vaak kleine problemen voor, die meteen moeten worden verholpen om eventueel zo nodig later op een rustig moment nog eens onderhoudsmatig te kunnen worden aangepakt. Zo is er vrijwel altijd wel wat te doen om het gemaal weer klaar te krijgen voor het volgende stormseizoen.
Ieder waterschap rekent met een stormseizoen dat loopt van 1 oktober tot 1 april. In die tussenliggende periode mag er geen regulier onderhoud worden verricht aan een gemaal en dus ook niet aan het ir. D.F. Woudagemaal. Tijdens het stormseizoen moet het gemaal maalvaardig zijn.
In het verleden is er nauwelijks op grote schaal onderhoud verricht aan de bouwdelen onder de waterlijn.
In de jaren negentig van de 20e eeuw is er twee keer groot onderhoud verricht aan de schoorsteen. In 1993 heeft men gewerkt aan de binnenzijde van de schoorsteen: schoonmaken en het herstel van vervallen metsel- en voegwerk voor een totaalbedrag van f 303.192,-.
Daarna volgde het onderhoud aan de buitenzijde van de schoorsteen: schoonmaken, voegwerk, ontroesten van het ijzerwerk: de klimbeugels en de bliksemafleider. Totale kosten van deze werkzaamheden: f 317.853,-
In 2011 is het geheel boven de waterlijn gerestaureerd: gevels, metsel- en voegwerk en schilderwerk.
In de zomers van 2012, 2013 en 2014 vond in en met name rond het bijna 100 jaar oude Woudagemaal een unieke restauratie plaats.
Er werden zaken onder handen genomen die in de bestaansgeschiedenis nog niet eerder onder handen zijn genomen en die mogelijk en als het goed is pas over een kleine honderd jaar weer herhaald worden. Denk hierbij aan de smeedijzeren hekwerken rond het gemaal, de fundering en de catacomben en niet te vergeten de oorspronkelijke stormvloeddeuren uit 1917.
In het bezoekerscentrum behorende bij het Woudagemaal staat in de belevingsexpositie een fraai object vol interessante informatie over de restauratie. Ook op de website van het Woudagemaal leest en ziet u aan de hand van vele foto's wat er zoal gedaan is in het kader van de restauratie. Hierin onder andere aandacht voor:
• het herstellen van metsel- en voegwerk,
• het herstellen van betonwerk,• staalwerkzaamheden,
• smidswerkzaamheden,
• restauratie van de stormvloeddeuren,
• asbestsanering van de ketels (in een zogenaamd “containment” oftewel onderdruk tent),
• en bijkomende werkzaamheden.
De voorbereidende werkzaamheden bestonden onder andere uit het plaatsen van schotten om in het droge te kunnen werken en het plaatsen van ballastgewicht op de vloeren, zodat deze niet gaan opdrijven door de waterdruk onder de vloeren.
Het Woudagemaal in het stormseizoen, januari 2012. De vloeddeuren van sectie A zijn reeds verwijderd als voorbereiding op de renovatiewerkzaamheden in de zomerperiode. Deze verwijdering heeft dus geen effekt op de maalvaardigheid.
Restauratie van sectie A in 2012: het plaatsen van betonblokken om de vloer niet op te laten drijven bij drooglegging van de sectie
Grote en kleine onderhoudswerkzaamheden, zoals de restauratiewerkzaamheden in 2012 van Sectie A, zowel aan boezem- als aan zeezijde, moeten dus buiten het stormseizoen om worden verricht en zijn daarom steeds na 1 april van start gegaan en ze moeten dan voor 1 oktober weer zijn afgerond.
De drooglegging van sectie A in 2012
Deze restauratie richt zich vooral op de delen onder de waterlijn: sluisdeuren, betonwerk, metsel- en voegwerk.
De secties B, C en D werden daarna op dezelfde wijze gerestaureerd.
Week 14 van 2013:
Aan de boezemzijde worden stempels geplaatst tussen de penanten. Omdat de waterdruk (ca. 3,5 m) aan de buitenzijde van de penanten blijft, moet die druk opgevangen worden zodat de penanten niet door de waterdruk gaan verschuiven.
De in 2012 gerestaureerde stormvloeddeuren van sectie A (oostzijde van het Woudagemaal) worden teruggeplaatst. Het metselwerk in deze sectie is gerestaureerd. 1 deur weegt ca. 14 ton en is 9 meter hoog en 6 meter breed.
De overige 6 deuren worden gedemonteerd en op een ponton geplaatst. Vervolgens worden de deuren getransporteerd naar Kampen waar ze worden gerestaureerd.
Vanwege een asbestsanering van de stoomketels is voor ketel 3 en 4 is een steiger geplaatst. Hier wordt later plastic op aangebracht, zodat er een dichte tent ontstaat, waarin onderdruk gecreëerd wordt. Hierdoor kunnen er geen asbestdeeltjes buiten de tent komen en kan er op een veilige manier het asbest verwijderd worden.
Week 15 van 2013:
De deuren die vorige week zijn verwijderd, liggen in opslag. Hier is goed te zien dat een aantal onderdelen van de deuren in slechte staat zijn.
Een windwerk, zoals deze uit de windwerkkasten komt. Een windwerk zorgt ervoor dat de stormvloeddeuren gesloten en geopend kunnen worden. De windwerken worden schoon gestraald om vervolgens beoordeeld te worden welke delen vervangen worden.
Ook aan de IJsselmeerzijde worden stempels geplaatst om de waterdruk op te kunnen vangen.
De steiger t.b.v. de asbestsanering van de stoomketels 3 en 4 is voorzien van plastic. De mensen in de tent werken met adembescherming om veilig het asbest te kunnen verwijderen.
